COVID-19 | SALGIN YÖNETİMİ VE ÇALIŞMA REHBERİ 395

78. COVID-19 KAPSAMINDA OKULLARDA ALINMASI GEREKEN

ÖNLEMLER

COVID-19'un ana bulaşma yolu damlacık ve temas yoluyladır. Okullar toplu

bulunulan yerlerden olduğu için COVID-19 bulaşma açısından risklidir. Okullarda

COVID-19 bulaşma riskini en aza indirmek için yapılacaklar bir süreç yönetimidir.

Bu süreç yönetiminde okul yönetimi, öğretmenler, aileler, öğrenciler ve okul

çalışanlarının üzerine düşen görev ve sorumluluklar bulunmaktadır. Süreç, yatılı

olmayan öğrenciler ve tüm çalışanlar için sabah evde başlar ve yine akşam evde

tamamlanır. Yatılı olanlar ve akşamları görevli öğretmen ve çalışanlar için, bu süreç

okuldaki tüm süreyi içerir.

Okul binasının girişleri ve içerisinde uygun yerlere kurallar, sosyal mesafe, maske

kullanımı, el temizliği ve öğrencilerin hangi koşullarda okula gelmemesi gerektiğini

açıklayan bilgilendirme afişleri asılmalıdır. Okul binası girişleri ve içerisinde uygun

yerlerde el antiseptiği bulundurulmalıdır. COVID-19 bulaşma riskini en aza indirmek

için aşağıdaki önlemlere uyulmalıdır.

78.1. Okullarda Alınması Gereken Genel Önlemler

» COVID-19'dan sorumlu bir okul yöneticisi görevlendirilmelidir.

» Eğitim faaliyetine başlamadan önce okul binasının genel temizliği su ve

deterjanla yapılmalıdır.

» Okullarda temassız ateş ölçer, maske, sıvı sabun ve el antiseptiği veya en

az %70 alkol içeren kolonya bulundurulmalıdır. Kullanılmış maskeler için

kapaklı çöp kutuları temin edilmelidir.

» Okullarda en az 4 metrekareye bir kişi düşecek şekilde personel ve

öğrenci planlaması yapılmalı, içeriye alınması gereken kişi sayısı buna göre

düzenlenmelidir.

» Sınıf, çalışma salonları, işlikler, yemekhane, kantin vb. toplu kullanım alanları

bulunması durumunda kişiler arasındaki sosyal mesafe en az 1 metre olacak

şekilde düzenlenmelidir.

» COVID-19 kapsamında alınacak önlemler okulun varsa web sayfasında

yayımlanmalı; okul açılmadan önce veliler e-okul, e-posta, SMS vb. iletişim

kanalları ile bilgilendirilmelidir.

» Okulların açılmasıyla velilere özel olarak hazırlanmış bir bilgi notu ekte yer

alan "Bilgilendirme Formu ve Taahhütname" (Ek.1) şeklinde ve iki nüsha

halinde velilere imzalatılmalı ve bir nüshası kendilerine verilmelidir.

396 T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI

» COVID-19 kapsamında alınacak önlemleri açıklayan bu bilgi notunda,

» Ateş, öksürük, burun akıntısı, solunum sıkıntısı, ishal şikayetlerinden

herhangi biri olan öğrenciler okula bilgi verilerek gönderilmemesi

istenmeli ve doktor muayenesi önerilmelidir.

» Aile içerisinde ateş, öksürük, burun akıntısı, solunum sıkıntısı gibi

COVID-19 belirtileri olan ya da COVID-19 tanısı alan, temaslısı olan kişi

bulunması durumunda okula ivedilikle bilgi verilmesi ve öğrencilerin

okula gönderilmemesi belirtilmelidir.

» Öğrencilerin bırakılması ve alınması sırasında personel ve veliler sosyal

mesafe kurallarına uymalı ve maske takmalıdır.

» Mümkünse her gün aynı velinin öğrenciyi alması ve bırakması sağlanmalıdır.

Mümkünse büyükanne/büyükbaba gibi 65 yaş üstü kişiler veya altta yatan

hastalığı olanlar öğrencileri bırakıp almamalıdır.

» Okula giriş/çıkış saatlerinde öğrenciler veliler tarafından okul dışında teslim

alınıp bırakılmalıdır.

» Okulun giriş ve çıkışlarına öğrencilerin el hijyenini sağlayabilmeleri için el

antiseptiği konulmalıdır.

» Okulda bulunan öğretmen, öğrenci ve diğer çalışanlar maske takmalı ve

maskesi olmayanlar için bina girişinde maske bulundurulmalıdır. Okulda

bulunan kişilerin tümü kuralına uygun maske takmalı, maske nemlendikçe

ya da kirlendikçe değiştirilmelidir. Yeni maske takılırken ve sonrasında el

antiseptiği kullanılmalıdır.

» Sınıflara, koridorlara, giriş ve çıkışa yakın alanlara el antiseptikleri

yerleştirilmelidir. El antiseptiğinin bulunduğu alanlar öğretmenler tarafından

kontrol edilmelidir. Yutma riski nedeniyle küçük öğrenciler el antiseptiği

kullanırken mutlaka denetlenmelidir.

» Öğretmen, öğrenci ve diğer çalışanlar el hijyenini öğrenmeli ve uygulamalıdır.

Eller en az 20 saniye boyunca sabun ve suyla yıkanmalıdır. Eller gözle

görülür derecede kirli değilse, sabun ve su hazır bulunmuyorsa, alkol bazlı

el antiseptiği kullanılabilir.

» Anasınıfındaki öğrencilere el yıkama sırasında yardım edilmeli, yardım

edildikten sonra tekrar eller yıkanmalıdır.

» Lavaboların yakınına el yıkama adımlarını açıklayan posterler

yerleştirilmelidir.

COVID-19 | SALGIN YÖNETİMİ VE ÇALIŞMA REHBERİ 397

» Çalışanların kullandığı kişisel koruyucu ekipmanlar evsel atığa atılmalıdır.

Okullarda COVID-19 şüpheli kişi bulunduğunda bu kişilere ait atıklar çift

poşetlenerek evsel atıklara atılır.

» Sık dokunulan kapı kolları, merdiven korkulukları, elektrik düğmeleri gibi

yüzeylerin temizliği ve dezenfeksiyonu sık sık yapılmalıdır.

» Okullara salgın döneminde mümkünse ziyaretçi kabul edilmemelidir.

» Okullarda sınıf ve odalar pencereler açılarak düzenli bir şekilde sık sık

havalandırılmalıdır. Havalandırmada doğal havalandırma tercih edilmelidir.

Klima olması durumunda ise Sağlık Bakanlığı tarafından yayımlanan

"COVID-19 Kapsamında Klima/İklimlendirme Sistemlerinde Alınacak

Önlemler"e uyulmalıdır.

» COVID-19 bulaşma riskini artıracağından salgın döneminde zorunlu olmayan

toplu etkinlikler yapılmamalıdır. Yapılması gerekli görülen etkinliklerin açık

alanda yapılması tercih edilmelidir. Etkinliklerde maske takılmalı, sosyal

mesafe kurallarına uyulmalıdır.

» Okullarda öğretmen, yönetici, personel toplantıları gibi idari toplantılar

temastan kaçınmak amacıyla mümkün oldukça telekonferans yöntemiyle

yapılmalıdır. Bunun sağlanamadığı durumlarda Sağlık Bakanlığı tarafından

yayımlanan "Kurum İçi Düşük Katılımlı Toplantılarda Alınması Gereken

Önlemler"e uyulmalıdır.

» Hem öğrenciler hem de personel arasındaki okula devamsızlıklar takip

edilmeli, devamsızlıklardaki artışlar İl/ilçe sağlık müdürlüğü/toplum sağlığı

merkezlerine bildirilmelidir.

» Öğrenci ve personelin salgın döneminde ruh sağlığı / psikososyal destek

ihtiyaçları için okullarda bulunan PDR (Psikolojik Danışma Rehberlik)

Birimleri Sağlık Bakanlığının bu konudaki önerileri doğrultusunda hareket

etmelidir.

78.2. Okullarda Öğrenciler, Öğretmenler ve Diğer Çalışanlara Yönelik

Alınması Gereken Önlemler

» Öğretmenler ve diğer çalışanların COVID-19'un bulaşma yolları ve korunma

önlemleri hususunda bilgilenmesi sağlanmalıdır.

» Okulun ilk haftasındaki başlangıç derslerinde öğrencilere COVID-19'un

bulaşma yolları ve korunma önlemleri hakkında bilgi verilmelidir.

» Ateş, öksürük, burun akıntısı, solunum sıkıntısı belirtileri olan / gelişen,

398 T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI

COVID-19 tanısı alan veya temaslısı olan öğretmen, öğrenci ya da çalışanlar

tıbbi maske takılarak, COVID-19 yönünden değerlendirilmek üzere sağlık

kurumuna yönlendirilmelidir.

» Okulda iken semptomu başlayan öğrencilerin en kısa sürede ailesi ile

iletişime geçilmeli ve hasta öğrenci ayrı bir yerde izole edilmelidir. Hasta

öğrencilerin yakın temaslısı öğrenci ve personel evlerine gönderilmelidir.

İl/ilçe sağlık müdürlüğüne bildirilmelidir.

» Hasta öğrenci veya personel gönderildikten sonra oda/alan/sınıf

havalandırılmalı, yüzeyler temizlenip dezenfekte edilmelidir.

» Öğrenciler, öğretmenler ve diğer çalışanların tümü kuralına uygun maske

takmalı, maske nemlendikçe ya da kirlendikçe değiştirilmeli, değiştirilmesi

öncesinde ve sonrasında el antiseptiği kullanılmalıdır.

» Öğrenciler ile 1 metreden yakın temas olasılığı olan öğretmen ve

diğer çalışanların tıbbi maskeye ek olarak yüz koruyucu da kullanması

sağlanmalıdır. Yüz koruyucu %70'lik alkol ile silinerek tekrar kullanılabilir.

» Öğrenciler, öğretmenler ve diğer çalışanların el hijyenine dikkat etmesi

sağlanmalıdır. El hijyenini sağlamak için, eller en az 20 saniye boyunca su

ve sabunla yıkanmalı, su ve sabunun olmadığı durumlarda alkol bazlı el

antiseptiği kullanılmalıdır. Antiseptik içeren sabun kullanmaya gerek yoktur,

normal sabun yeterlidir.

» Eldiven kullanımı el temizliği yerine geçmez. Yapılan iş, eldiven

kullanımını gerektirmiyorsa, COVID-19'dan korunmak amacıyla eldiven

kullanılmamalıdır.

» Öğrenciler, öğretmenler ve diğer çalışanların dinlenme alanlarında en az 1

metrelik sosyal mesafeyi korumalı ve maske takmayı sürdürmelidir.

» Öğretmen ve çalışanların dinlenme alanlarında en az 1 metrelik sosyal

mesafeyi korumalı ve maske takmayı sürdürmelidir.

78.3. Güvenlik Görevlilerini Korumaya Yönelik Önlemler

» Bir metreden uzak temas (Düşük riskli çalışma alanı)

» Güvenlik görevlilerinin yüz yüze temas olasılığını azaltmak için camlı

kabinlerde bulunmaları önerilir. Böyle bir imkan yoksa, kuruma giriş

yapanlarla güvenlik görevlileri arasında en az 1 metre mesafeyi

sağlayacak şekilde düzenleme yapılmalıdır. 1 metreden uzak

durulacaksa sadece tıbbi maske yeterlidir.

COVID-19 | SALGIN YÖNETİMİ VE ÇALIŞMA REHBERİ 399

» Bir metreden yakın temas (Orta riskli çalışma alanı)

» Üst araması yapılacaksa 1 metreden yakın temas olasılığı vardır.

Aşağıdaki kişisel koruyucu ekipmanları kullanması sağlanmalıdır.

» Tıbbi maskeye ek olarak gözlük/yüz koruyucu da kullanılmalıdır. Bu

ekipmanlar kişiye özeldir.

» Vücut salgılarıyla gözle görülür bir kirlenme olasılığı yoksa eldiven

kullanılmamalıdır. El hijyeni sağlanmalıdır.

» Kişisel koruyucu ekipmanın uygun kullanımı konusunda eğitim

verilmelidir. Önce maske sonra gözlük/yüz koruyucu takılır,

çıkarılırken önce gözlük/ yüz koruyucu ve en son maske çıkarılır.

» Yukarıda kullanılması gerektiği belirtilen ekipmanlar, görevlinin aktif

olarak görevini yaptığı süre boyunca kesintisiz olarak kullanılmalıdır.

Maskeler nemlendikçe ve kirlendikçe yenileri ile değiştirilmelidir.

» Kişisel koruyucu ekipmanların giyilmesi ve çıkartılması sonrasında

her seferinde uygun el hijyeni sağlanmalıdır. Eller en az 20 saniye su

ve sabunla yıkanmalı veya el antiseptiği kullanılmalıdır.

» Görevlinin dinlenmek üzere yerinden ayrılması halinde (çay, yemek

vb.) kullanılan maske ve varsa eldiven çıkartılmalı ve uygun şekilde çift

poşetlenerek atılmalıdır. Gözlük/yüz koruyucu bir sonraki kullanıma hazırlık

için %70'lik alkolle temizlenmelidir.

» Görev yerine dönülürken yeni maske ve eldiven kullanılmalıdır.

78.4. Eğitim Alanları ve Sürecinde Alınması Gereken Önlemler

» Dersler sırasında öğretmen ile öğrenciler arasında en az 1 metre mesafe

olacak şekilde oturma düzeni oluşturulmalı ve maske takılmalıdır.

» Sınıflarda oturma düzeni yüz yüze gelecek şekilde karşılıklı olmamalı,

çapraz oturma olmalıdır.

» Temaslı takibi için sınıflarda aynı öğrencinin aynı yerde oturmaları

sağlanmalıdır.

» Dersler mümkün olan en az kişi sayısı ile yapılmalı, birkaç sınıfın bir araya

gelmesi ile ortak yapılan derslerde oturma düzeni sosyal mesafe en az 1

metre olacak şekilde olmalıdır.

» Damlacık oluşturması nedeniyle sınıf içinde yüksek sesle yapılan aktiviteler

yapılmamalıdır.

400 T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI

» Kitap, kalem vb. eğitim malzemeleri kişiye özel olmalı, öğrenciler arası

malzeme alışverişi yapılmamalıdır.

» Öğrenciler gün boyu aynı sınıflarda ders görmeli, sınıf değişikliği

yapılmamalıdır. Değişiklik zorunlu ise sınıfların her kullanım sonrası

havalandırılıp temizlik ve dezenfeksiyonu yapılmalıdır.

» Öğrencilerin günlük grup etkinliklerinde hep aynı grup ile etkinliğin yapılması

sağlanmalıdır. Sanat, müzik, beden eğitimi gibi derslerde grupların birbirine

karışması önlenmelidir.

» Öğrencilerin toplu halde bir arada bulunmalarını önlemek amacıyla ders

araları (teneffüsler) sınıflar sıraya konularak düzenlenmelidir.

» Okullarda toplu olarak kullanılan yerlerin (koridorlar, kantin, spor salonu

vb.) daha az sayıda kişiyle ve dönüşümlü olarak kullanılmasına dikkat

edilmelidir.

» COVID-19 vakası olması durumunda o sınıf/oda boşaltılmalı, 24 saat süreyle

havalandırılmalı ve boş tutulması sağlanmalıdır. Bunun sonrasında temizliği

yapılmalıdır.

» COVID-19 vakasının, oda temizliğini yapacak kişi tıbbi maske, forma ya

da tek kullanımlık önlük, yüz koruyucu ve eldiven kullanmalıdır; temizlik

görevlisi ellerini yıkadıktan sonra eldiven giymeli ve temizliği eldivenli

ellerle yapmalıdır.

78.5. Asansörlerde Alınması Gereken Önlemler

» Asansörlerin kullanımı sınırlandırılmalıdır.

» Kapasitesinin üçte biri sayıda kişinin binmesine izin verilmeli ve bu sayı

asansör girişinde belirtilmelidir.

» Asansör içerisinde sosyal mesafeyi korumak amacıyla kişilerin durması

gereken alanlar, aralarında en az 1 metre mesafe olacak şekilde yer

işaretleriyle belirlenmelidir.

78.6. Okul Spor Salonlarında Alınması Gereken Önlemler

Spor salonunda ve varsa havuzda maske kullanımı, hijyen ve sosyal mesafenin

korunması ile ilgili tedbirlere uyulmalıdır. Bu alanlarda Sağlık Bakanlığı tarafından

yayımlanan "COVID-19 Kapsamında Spor Salonları ve Spor Merkezlerinde

Alınması Gereken Önlemler" ile havuz olması durumunda "Site Havuzlarında

Alınması Gereken Önlemler" ile "Hamam, Sauna, Buhar Odaları İle Kapalı Havuz Ve

Jakuzilerde Alınması Gereken Önlemler"in ilgili bölümlerine uyulmalıdır.

COVID-19 | SALGIN YÖNETİMİ VE ÇALIŞMA REHBERİ 401

78.7. Okul Kütüphanesinde Alınması Gereken Önlemler

Kütüphanede maske kullanımı, el hijyeni ve sosyal mesafenin korunması ile

ilgili tedbirlere uyulmalıdır Bu alanlarda Sağlık Bakanlığı tarafından yayımlanan

"Kütüphanelerde Alınması Gereken Önlemler"e uyulmalıdır.

78.8. Okul Kantininde Alınması Gereken Önlemler

Kurum bünyesinde bulunması halinde kantin, büfe vb. yerlerde maske kullanımı,

hijyen ve sosyal mesafenin korunması ile ilgili tedbirlere uyulmalı, buralarda tek

kullanımlık bardak, tabak vb. malzemeler kullanılmalıdır. Bu hizmetlerin sunumu

sırasında Sağlık Bakanlığı tarafından yayımlanan "COVID-19 Kapsamında Büfe,

Kantın ve Bayilerde Alınması Gereken Önlemler"e uyulmalıdır.

78.9. Okul Mağazasında Alınması Gereken Önlemler

Kurum bünyesinde bulunması halinde giysi, kitap ve kırtasiye malzemesinin

satışının yapıldığı okul mağazasında hijyen ve sosyal mesafenin korunması ile ilgili

tedbirlere uyulmalıdır. Satışlar mümkün olduğunca telefon ve internet üzerinden

karşılanacak hale getirilmelidir. Mağaza satışında temassız ödeme tercih edilmeli

veya temaslı ödemelerde her kullanım öncesi alkol bazlı el antiseptiği ile el

hijyeni sağlandığından emin olunmalıdır. Bu hizmetlerin sunumu sırasında Sağlık

Bakanlığı tarafından yayımlanan "Konfeksiyon, Giyim Mağazaları ve Tuhafiyelerde

Alınması Gereken Önlemler" ile "Kitap ve Kırtasiye Mağazalarında Alınması Gereken

Önlemler"deki ilgili bölümlere uyulmalıdır.

78.10. Çalışanların Ofislerinde Alınması Gereken Önlemler

Kurum bünyesinde bulunan ofisler ve buradaki hizmetlerin sunumu sırasında Sağlık

Bakanlığı tarafından yayımlanan "COVID-19 Kapsamında Ofis ve Büro Sisteminde

Faaliyet Gösteren Tüm İşletmelerde Alınması Gereken Önlemler"e uyulmalıdır.

78.11. Yemekhanede Alınması Gereken Önlemler

» Yemekhane girişlerine el antiseptiği konulmalıdır.

» Öğrencilerin yemekten önce ve hemen sonra ellerini yıkaması sağlanmalıdır.

» Yemekhanede masalar ve sandalyeler arası mesafe en az 1 metre olacak

şekilde düzenleme yapılmalıdır.

» Temaslı takibinin kolay yapılabilmesi için; yemek saatleri gruplara göre

belirlenmeli ve mümkün ise aynı kişilerin aynı masada yemek yemeleri

sağlanmalıdır. Çay içme molalarında da benzer kurallara dikkat edilmelidir.

402 T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI

» Yemek öncesinde ve sonrasında ellerin bol su ve sabun ile en az 20

saniye boyunca yıkanması ve tek kullanımlık havlu ile ellerin kurulanması

gibi kişisel hijyen kurallarının uygulanmasına imkan veren düzenlemeler

yapılmalıdır.

» Bardak ve tabak gibi ortak kullanılan eşyalar her kullanım sonrasında su

ve deterjanla yıkanmalı ve sonraki kullanımına kadar temiz bir ortamda

saklanmalıdır.

» Baharat, kürdan, tuz vb. malzemelerin tek kullanımlık olacak şekilde

sunulması sağlanmalıdır. Masalarda açıkta baharat, kürdan, tuz, ekmek

bulundurulmamalıdır.

» Yemekhane görevlileri kişisel hijyen kurallarına uygun davranmalı ve

maske takmalıdır. Yemekhane görevlileri tıbbi maske takmalıdır. Eldiven

kullanmamalı ancak sık el hijyeni sağlanmalıdır.

» Masada yeme ve içme dışında maske takılmalıdır.

» Açık büfe yemek servisi kullanılmamalıdır.

» Yiyecek hazırlamada kullanılan lavabolar başka hiçbir amaçla

kullanılmamalıdır.

» Yemekler okul bünyesinde hazırlanıyorsa Sağlık Bakanlığı tarafından

yayımlanan "COVID-19 Kapsamında Restoran, Lokanta, Kafe Pastane,

Börekçi, Tatlıcı Ve İçerisinde Yeme-İçme Hizmeti Sunan İşletmelerde

Alınması Gereken Önlemler"e uyulmalıdır.

78.12. Servislerde Alınması Gereken Önlemler

» Servis şoförleri işveren tarafından COVID -19 hakkında bilgilendirilmelidir.

Servis şoförleri, kişisel hijyen kurallarına uygun şekilde hareket etmeli ve

aracın içinde mutlaka tıbbi maske kullanmalıdır

» Araç içine COVID-19 ile ilgili uyulması gereken kurallar görünür bir şekilde

asılmalı ve şoför ve yolcuların bu kurallara uyması sağlanmalıdır.

» Araçlarda giriş kapısının yanına el antiseptiği konulmalıdır.

» Servisle ulaşımı sağlayan öğrenci, öğretmen ve çalışanların maske takması

ve her gün aynı yere oturması sağlanmalıdır.

» Servislerde Sağlık Bakanlığı "COVID-19 Kapsamında Personel Servis

Araçlarıyla İlgili Alınması Gereken Önlemler"e uyulmalıdır.

COVID-19 | SALGIN YÖNETİMİ VE ÇALIŞMA REHBERİ 403

78.13. Yatakhanelerde Alınması Gereken Önlemler

» COVID-19 kapsamında yurt yatakhanelerinde kalacak öğrenci sayısı

yeniden gözden geçirilmeli ve mümkün olan en az öğrenci ile hizmet

vermeye devam etmelidir.

» Mümkün olduğu sürece öğrencilerin oda değişikliğine izin verilmemelidir.

» Yatakhanelerde sosyal mesafenin korunmasını sağlayacak şekilde eşyaların

düzenlenmesi yapılmalıdır.

» Yatakhane girişlerine el antiseptiği konulmalıdır.

» Yatakhanelerde sosyal mesafe ve hijyen kuralları göz önünde

bulundurulmalıdır.

» Yatakhanelerde yatak ya da ranzalar en az 1 metre aralıklarla seyreltilerek

yerleştirilmelidir.

» Yatak ya da ranzaların yan yana olanlarının bir baş bir ayakucu şeklinde

konumlandırılmalı, ranzada alt ve üst yatışlarda bir baş bir ayakucu şeklinde

düzenlenmelidir

» Yatakhaneler yeterli ve düzenli şekilde havalandırılmalı; sık sık pencereler

açılmalıdır.

» Odalarda kalan öğrenci sayısına göre yeterli sayıda tuvalet/banyo olanağı

sağlanmalıdır.

» Duş yerleri ve tuvaletlerde sosyal mesafe kuralına dikkat edilmelidir.

» Duş bataryası, musluk, sabunluk vb. elle kullanım yerine sensörlü olanların

kullanımı teşvik edilmelidir.

» Duş ve tuvaletler sık aralıklarla mümkünse her kullanımdan sonra

dezenfekte edilecek şekilde planlama yapılmalıdır.

» Tuvalet ve lavabolarda su, sıvı sabun, tuvalet kâğıdı, kâğıt havlu ve çöp

kutusu bulundurulmalıdır.

» Duş, kabin ve tuvaletler kapı ve pencereleri açılarak sık havalandırılmalıdır.

» Öğrenci odalarında, aynı odada kalan öğrenciler dışında kişilerin

bulunmasına izin verilmemelidir.

» Yatakhanede gıda maddesi bulundurulmamalı ve tüketilmemelidir.

» Özellikle eller ile sık dokunulan yüzeylerin (kapı ve dolap aydınlatma

sistemleri gibi sık dokunulan düğmeler, telefon ahizesi, TV kumandası) ve

ortak kullanım alanlarındaki tuvalet ve lavaboların temizliği günde en az iki

kez yapılmalıdır.

404 T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI

78.14. Okul Mescitlerinde Alınması Gereken Önlemler

» Mescit içerisinde 4 metrekareye 1 kişi düşecek şekilde planlama yapılmalıdır.

» Mescit girişinde el antiseptiği bulundurulmalıdır.

» Mescide girerken ve namaz esnasında da maske takılmaya devam

edilmelidir.

» Abdest alırken ve namaz kılarken sosyal mesafeye (en az 1 metre)

uyulmalıdır.

» Mescit içerisindeki Kur'an-ı Kerim dahil diğer kitaplar kilitli dolaplarda

bulundurulmalı, ortak kullanımı önlenmelidir.

» Ortak kullanımda olan tespih, takke, rahle vb. kaldırılmalıdır.

» Seccadeler ve tespihler kişiye özel olmalıdır.

» Mescit en az günde bir defa temizlenmeli ve sık sık havalandırılmalıdır.

» Mescitte bulunan halılar su ve deterjanla temizlenmeli, mescit ve abdest

alınan yerlerin temizliğine dikkat edilmelidir. Mescit sık sık havalandırılmalıdır.

Abdest alınan yerlerde tek kullanımlık kâğıt havlu kullanılmalıdır.

78.15. Ortam Temizliği, Dezenfeksiyonu ve Havalandırması

» Binalardaki her türlü eşya, araç ve gerecin, özellikle sık dokunulan yüzeylerin

(kapı kolları, telefon ahizeleri, masa yüzeyleri, musluk ve batarya başlıkları

gibi) temizliğine dikkat edilmelidir. Bu amaçla, su ve deterjanla temizlik

sonrası dezenfeksiyon için 1/100 sulandırılmış (5 litre suya yarım küçük çay

bardağı) çamaşır suyu (Sodyum hipoklorit Cas No: 768152-9) kullanılabilir.

Klor bileşiklerinin uygun olmadığı bilgisayar klavyeleri, telefon ve diğer

cihaz yüzeyleri %70'lik alkolle silinerek dezenfeksiyon sağlanmalıdır.

» Yüzey temizliği ve dezenfeksiyonu için; virüslere etkinliği gösterilmiş etken

maddeleri içeren ve Sağlık Bakanlığı tarafından verilen 'Biyosidal Ürün

Ruhsatı' bulunan yüzey dezenfektanları kullanılabilir.

» http://cbs.cevresaglik.gov.tr/cevresaglik/Biyosidal/Dezenfektan.aspx

» Halı, koltuk gibi yüzeyler su ve deterjanla silinebilir veya toz kaldırmayacak

özelliğe sahip makineler ile yıkanabilir. Bu amaçla sıcak buhar da

uygulanabilir.

» Temizlik bezleri kullanım alanına göre ayrılmalı ve her kullanım sonrası

uygun şekilde temizlenmelidir. Yıkanabilen, tekrar kullanılan temizlik

malzemelerinin en az 60 oC'da yıkanması önerilir. Paspas başlıkları su

COVID-19 | SALGIN YÖNETİMİ VE ÇALIŞMA REHBERİ 405

içerisinde bekletilmemelidir.

» Okuldaki sınıf, salon, yemekhane, yatakhane ve diğer tüm odaların kapı ve

pencereleri açılarak sık havalandırılması sağlanmalıdır.

» Merkezi havalandırma sistemleri bulunan okullarda ortamın havalandırması

doğal hava sirkülasyonunu sağlayacak şekilde düzenlenmeli, havalandırma

sistemlerinin bakımı ve filtre değişimleri üretici firma önerileri doğrultusunda

yapılmalıdır. Klimalar ve vantilatör kullanılmamalıdır. Sağlık Bakanlığı

tarafından yayımlanan "COVID-19 Kapsamında Klima/İklimlendirme

Sistemlerinde Alınacak Önlemler"e uyulmalıdır.

» Tuvaletlere el yıkama ile ilgili afişler asılmalıdır.

» Tuvaletlere tek kullanımlık kâğıt havlu ve tuvalet kağıdı konulmalıdır. Hava

ile el kurutma cihazları çalıştırılmamalıdır.

» Tuvaletlerde sıvı sabun bulundurulmalı ve devamlılığı sağlanmalıdır.

Antiseptik içeren sabuna gerek yoktur.

» Tuvaletlerdeki bataryalar ve sabunluklar mümkünse fotoselli olmalıdır.

» Tuvalet dezenfeksiyonu için 1/10 sulandırılmış çamaşır suyu (Sodyum

hipoklorit Cas No: 7681-52-9) kullanılmalıdır.

» Temizlik yapan personelin tıbbi maske ve eldiven kullanması sağlanmalıdır.

Temizlik sonrasında personel maske ve eldivenlerini çıkarıp çöp kutusuna

atmalı, ellerini en az 20 saniye boyunca su ve sabunla yıkamalı, sabun ve

suyun olmadığı durumlarda alkol bazlı el antiseptiği kullanmalıdır.

406 T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI

EK.1

BİLGİLENDİRME FORMU VE TAAHHÜTNAME

Çocuğumun ateş, öksürük, burun akıntısı, solunum sıkıntısı, ishal şikayeti olması

durumu ile aile içerisinde solunum yolu şikayetleri gelişen veya solunum yolu

enfeksiyonu hikayesi ile hastane yatışı yapılan kişi varlığında ya da COVID-19 tanısı

alan kişi bulunması durumunda çocuğumu kuruma getirmemem ve bu durumu

okula bildirmem gerektiği konusunda bilgilendirildim.

Yukarıda belirtilen durumlarda çocuğumu okula getirmeyeceğimi ve getirmeme

sebebimi okul yönetimine bildirmeyi kabul ve taahhüt ederim. .../... / 20...

Taahhüt eden: Okul Yetkilisi:

Veli/vasinin adı soyadı: Adı soyadı:

İmzası: Görevi:

Öğrencinin adı-soyadı: İmzası:

COVID-19 | SALGIN YÖNETİMİ VE ÇALIŞMA REHBERİ 407

79. COVID-19 KAPSAMINDA OKUL PANSİYONLARINDA

ALINMASI GEREKEN TEDBİRLER

Dünyada hızla yayılan COVID-19 salgını nedeniyle ülkemizde alınan tedbirler

kapsamında, gelişen yeni durumlar göz önünde bulundurularak herhangi bir

mağduriyet yaşanmaması için yatılılık hizmetlerinin yürütülmesine ilişkin tedbirler

aşağıda belirtilmiştir:

79.1. Genel Önlemler

» Pansiyonda alınan tedbirlere ilişkin takip ve koordinasyondan sorumlu

müdür yardımcısı görevlendirilmesi yapılmalıdır.

» Pansiyonlu okullarda barınan yöneticiye, belleticiye, nöbetçi belleticiye,

yardımcı personele ve öğrenciye yönelik bulaşıcı hastalıklar, bulaşıcı

hastalıklardan korunma yolları ve hijyen konularında eğitim verilmelidir.

» Pansiyonda çalışan yardımcı personelin hijyen sertifikası alması

sağlanmalıdır.

» Gıda ürünleri ve hijyeni, satın alma, mal kabul, depo mutfak, gıda hazırlanması

ve sunumunda bulunan tüm görevliler alınan önlemler ve süreç konusunda

periyodik olarak bilgilendirilmelidir.

» Okul yönetimi tarafından belirlenen aralıklarla belletmenin, pansiyonda

çalışan diğer görevliler ve öğrencilerin ateş durumları ölçülerek kayıt altına

alınmalıdır.

» Pansiyonlara ziyaretçi kabul edilmemelidir.

» Kullanılan maske ve eldivenlerin atılması için atık kutuları bulundurulmalıdır.

» Pansiyonda klima ya da havalandırma sistemi bulunması halinde filtreler

düzenli olarak değiştirilmelidir. Odalarda bulunan klimaların üretici talimatları

doğrultusunda düzenli bakım ve onarımlarının yapılması sağlanmalıdır.

» Yürütülen çalışmalar düzenli olarak kayıt altına alınmalı, periyodik izleme

formları ve kontrol listeleri hazırlanmalıdır. (COVID-19 salgını kapsamında

günlük yapılacak işlemlerin yapılıp-yapılmadığına dair her gün, müdür

yardımcısı tarafından gerekli incelemelerin yapılması ve oluşturulacak

forma işlenmesi sağlanmalıdır.)

» Ortak kullanım alanlarında ve pansiyon girişinde Sağlık Bakanlığı onaylı

alkol bazlı el antiseptiği veya dezenfektan bulundurulmalıdır.

» Hijyenik malzeme, koruyucu ekipman ve maske zorunlu olarak

kullanılmalıdır.

408 T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI

» Elle temas edilen alanların daha sık aralıklarla dezenfeksiyonu sağlanmalıdır.

» Eller en az 20 saniye boyunca sık aralıklarla yıkanmalı.

» Özellikle eller ile sık dokunulan yüzeyler; kapı kolları, bataryalar, tırabzanlar,

sık dokunulan düğmeler, telefon ahizesi, televizyon ve klima kumandası,

ortak kullanım alanlarındaki tuvalet ve lavabo temizliğine azami özen

gösterilmelidir.

» Özellikle eller ile sık dokunulan yüzeyler; kapı kolları, bataryalar,

tırabzanlar, sık dokunulan düğmeler, telefon ahizesi, televizyon ve klima

kumandası, ortak kullanım alanlarındaki tuvalet ve lavabo temizliğine özen

gösterilmelidir.

» Merkezi havalandırma sistemleri bulunan pansiyonların havalandırması

temiz hava dolaşımını sağlayacak şekilde düzenlenmeli ve kapı ve

pencereleri sık sık açarak doğal havalandırma yapılmalıdır.

» Pansiyon giriş holünde veya dış cephesinde, öğrenci ile personelin

kolayca görebileceği genel kullanım alanlarında, pansiyonda uygulanan

ve uyulması gereken COVID-19 tedbirleri ve kurallarının yer aldığı panolar

düzenlenmelidir.

79.2. Giriş Çıkışlara Yönelik Önlemler

» Virüs riskini henüz bina içerisine girmeden engellemek amacıyla pansiyona

giriş kapılarında barınan öğrenci, görev yapan (aşçı, sağlıkçı, güvenlik

görevlisi ve yardımcı personelin) ve yönetici konumunda çalışan personelin

ateş ölçümü yapılmalıdır.

» Giriş-çıkış kapılarına, yemekhane, etüt odalarına, oda girişlerine ve

koridorlara dezenfektan konulmalıdır.

» Kurye, kargo görevlisi vb. kişiler pansiyona alınmamalı, teslimatlar dış

kapıda yapılmalıdır.

» Girişlere hijyen paspası konulmalıdır.

79.3.Yemek Hizmetlerine Yönelik Önlemler

» Yemek salonları, giriş alanı ve holü, ilave salonlar gibi genel alan kullanımları

ve açık alanlar dâhil yemekhanenin tamamı sosyal mesafe planına uygun

olarak düzenlenmelidir.

» Pansiyonun içinde veya dışarısında sıra oluşabilecek her yerde (lavabo

önleri vb.) 1,5 metre ara ile sosyal mesafe işaretlemeleri yapılmalıdır.

COVID-19 | SALGIN YÖNETİMİ VE ÇALIŞMA REHBERİ 409

» Kahvaltı büfeleri ve açık büfeler yerine öğrencilere özel tabaklar hazırlanmalı

ve yemek ihtiyacı için yemekhane alanlarında paketlenmiş yiyecek

seçenekleri sunulmalıdır.

» Yemekhanede açık büfe uygulamasının el teması riski olan riskli bir

uygulama olduğu unutulmamalıdır. Açık büfe uygulaması yapılacaksa

servisin çalışanlar tarafından yapılması sağlanmalıdır.

» Yemek servisi verilen masalar arası mesafe her yönden 1,5 metre, yan yana

sandalyeler arası 60 cm olacak şekilde düzenlenmelidir.

» Karşılıklı oturmada masa eni 70 cm'den küçük masalarda çapraz oturma

düzeni uygulanmalı veya karşılıklı oturma mesafesinin arttırılması amacıyla

iki masa birleştirilerek kullanılmalıdır.

» Servis personeli, servis esnasında mesafe kurallarını korumaya ve temastan

kaçınmaya özen göstermelidir.

» Yemekhane ve mutfak çalışanlarının el temizliğine dikkat edilmelidir.

Koruyucu ekipman kullanılmalıdır.

» Bardak ve tabak gibi ortak kullanılan eşyalar her kullanım sonrasında su

ve deterjanla yıkanmalı, temiz bir ortamda saklanmalıdır. Mümkünse tek

kullanımlık bardak ve tabak kullanılmalıdır.

» Çay/kahve makinesi, su sebilleri, içecek makinesi gibi araçlar kaldırılmalı

veya servis elemanı aracılığıyla servis yapılmalıdır.

» Tek kullanımlık şeker, tuz, baharat, peçete kullanılmalıdır.

» Mutfakta, personelin uyması gereken kurallar ve iyi hijyen uygulamaları ile

ilgili görsel/yazılı bilgilendirme yapılmalıdır.

» Mutfak araç-gereçleri her kullanım sonrasında uygun temizlik

malzemeleriyle yıkanmalı, temiz bir ortamda saklanmalıdır. Ayrıca yapılan

tüm dezenfeksiyon işlemleri ile kullanılan malzemeler kayıt altına alınmalıdır.

» Gıda güvenliği ve mutfak hijyeni uygulamalarının Pansiyonlu Okullar İçin

Beslenme Hizmetleri Rehberi, ilgili mevzuat ve yönetmeliklere uygun

yapılması sağlanmalıdır.

» Gıda üretim alanına ham madde ve ürün sevklerinde ve mutfak alanında

hijyen bariyerleri, sterilizasyon cihazları, el ve vücut hijyeni için gerekli alet

ve ekipman bulundurulmalıdır.

» Mutfak ve pişirme alanlarına görevli olmayan personel girmemelidir.

410 T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI

79.4. Barınma ve Etüt Hizmetlerine Yönelik Önlemler

» Etüt odalarında sosyal mesafe uygulanarak çalışma masaları

yerleştirilmelidir.

» Etüt odasındaki çalışma masalarına mümkünse pleksiglas malzeme ile

şeffaf ayraçlar konularak korunma sağlanmalıdır.

» Pansiyonlarda mümkün olduğu ölçüde tek kişilik odalarda kalmaları

sağlanmalı, sağlanamıyorsa yataklar arasında en az 1 metre mesafe

bırakılmalıdır.

» Öğrenci odaları her gün, öğrenciler okula gittikten sonra temizlik görevlileri

tarafından en az 2 (iki) saat boyunca havalandırılmalı. Personel, eldiven,

maske ve koruyucu ekipman kullanmak şartıyla gerekli dezenfeksiyon

işlemi yapmalıdır.

» Oda temizliğini yapacak kişi ellerini yıkadıktan sonra eldiven giymeli ve

temizliği öyle yapmalı. Her oda temizliğinden sonra eldiven çıkartılmalı

eller uygun şekilde yıkanmalı ve bir sonraki oda temizliğinden önce yeni

eldiven kullanılmalıdır.

» Öğrenci yatakhanelerindeki çarşaf, nevresim, yastık kılıfı ve battaniyeler her

hafta değiştirilmelidir. Tekstil ürünleri ise 60-90 oC'de deterjan ile çamaşır

makinesinde yıkanmalıdır.

» Islak zeminlerin dezenfeksiyonunun periyodik sıklığı arttırılmalıdır.

Bu alanların temizliği için su ve deterjan ile temizlik yapıldıktan sonra

sulandırılmış çamaşır suyu ve klor tablet kullanılmalıdır.

» Zemine kilim, halı, örtü gibi toz tutucu malzemelerin serilmemelidir.

» Yatakhaneler ve etüt salonları doğal havalandırma yoluyla sık sık

havalandırılmalıdır.

» Yatakhane ve etüt salonlarının temizliği uygun temizlik malzemeleriyle

yapılmalı ve kayıt altına alınmalıdır.

» Pansiyonda kalan her öğrenci kişisel eşyalarını sadece kendisinin

kullanmalıdır.

79.5. Personele Yönelik Önlemler

» Birlikte yaşadığı kişilerin COVID-19 açısından izlenebilmesi için personelden

periyodik bilgi alınmalıdır.

» Personel girişinde temassız ateş ölçümü yapılmalı ve el antiseptiği

COVID-19 | SALGIN YÖNETİMİ VE ÇALIŞMA REHBERİ 411

bulundurulmalıdır.

» Personele, çalışma yerine, öğrenciler ve ortam ile temasına uygun kişisel

koruyucu ekipman (tıbbi maske, yüz koruyucu gibi) ile el antiseptiği sağlanır

ve kullanımı izlenmelidir. Bütün personel ağız ve burnu kapatacak şekilde

tıbbi maske kullanmak zorundadır. Maskeler gün içinde nemlendikçe

mutlaka değiştirilmelidir.

» Personel kıyafetlerinin günlük temizliği ve hijyeni sağlanmalıdır.

» Personelin lavabo, ortak yemek yeme ve dinlenme alanları sosyal mesafe

koşullarına uygun olarak düzenlenmeli, bu konuda gerekirse yer işaretleri,

şerit, bariyer gibi düzenlemeler yapılmalıdır. Bu alanların temizliği ve

kurallara uygun şekilde dezenfeksiyonu düzenli olarak sağlanmalıdır.

» Mal tedariki veya başka sebeplerle (tamir, bakım vb.) pansiyona geçici olarak

kabul edilen kişilerin temasının asgari düzeyde tutulmasına yönelik kurallar

belirlenerek uygulanması izlenmelidir. Ayrıca, bu kişilerin sosyal mesafe

kuralı korunarak ve koruyucu donanım kullanarak işlemlerini yapmaları

sağlanmalıdır.

» Personelin kurum içinde ve dışında giydikleri kıyafet farklı olmalıdır. Personel

mesai saatleri içinde kuruluş dışına çıkmamalıdır.

79.6. Lavabo ve Tuvaletlerin Temizliğine Yönelik Önlemler

» Tuvalet alanına giriş kapılarının kolları uygun temizlik malzemesi ile sık sık

silinmelidir.

» Tuvaletlerin zeminleri, klozetler, pisuarlar, lavabolar, musluk ve batarya

başlıkları, kapı kolları uygun temizlik malzemesi ile sık sık temizlenmeli ve

dezenfeksiyon edilmelidir.

» Tuvalet ve lavaboların temizlik saatleri kayıt edilmeli ve temizlik saatleri

görünür şekilde asılmalıdır. Devamlı sıvı sabun, tuvalet kâğıdı ve kâğıt havlu

bulundurulmalıdır.

» Temizlik yapan personel kişisel koruyucu ekipman kullanmalı, işlem

sonrası kullanılan malzemeler çöpe atılarak, su ve sabunla en az 20 saniye

el temizliği ve hijyeni sağlanmalıdır.

» Tuvaletlerde el kurutma fanları kapatılarak kullanım dışı bırakılmalı, tek

kullanımlık kâğıt havlular kullanılmalıdır.

» Olası Vaka Durumunda Alınmasında Gereken Önlemler

412 T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI

» Diğer öğrencilerden ivedilikle ayrılıp, maske takılması sağlanarak sağlık

birimine başvurmaları sağlanmalıdır.

» Koronavirüs tanısı kesinleşen hastanın odası 24 saat süreyle havalandırılmalı

ve boş bırakılmalı.

» Kişi ile aynı odayı paylaşanların cerrahi (tıbbi) maske takması sağlanarak

pansiyonda barınan diğer öğrencilerden izale edilmelidir.

» Kişinin başvurduğu sağlık birimi tarafından, İl/İlçe Sağlık Müdürlüğü

Bulaşıcı Hastalıklar Birimine ivedilikle bilgi verilmelidir.

» Temasları saptanarak, temas özelliklerine göre (yakın temaslı, temaslı)

gerekli izlem prosedürleri başlatılmalıdır.

» COVID-19 tanısı kesinleşen hastanın odası 24 saat süreyle havalandırılmalı

ve boş tutulması sağlanmalıdır. Sonrasında detaylı bir şekilde su ve

deterjanla temizlenmeli, bu işlemler sonrasında odaya yeni kişi alınmalıdır.COVID-19 | SALGIN YÖNETİMİ VE ÇALIŞMA REHBERİ 395

78. COVID-19 KAPSAMINDA OKULLARDA ALINMASI GEREKEN

ÖNLEMLER

COVID-19'un ana bulaşma yolu damlacık ve temas yoluyladır. Okullar toplu

bulunulan yerlerden olduğu için COVID-19 bulaşma açısından risklidir. Okullarda

COVID-19 bulaşma riskini en aza indirmek için yapılacaklar bir süreç yönetimidir.

Bu süreç yönetiminde okul yönetimi, öğretmenler, aileler, öğrenciler ve okul

çalışanlarının üzerine düşen görev ve sorumluluklar bulunmaktadır. Süreç, yatılı

olmayan öğrenciler ve tüm çalışanlar için sabah evde başlar ve yine akşam evde

tamamlanır. Yatılı olanlar ve akşamları görevli öğretmen ve çalışanlar için, bu süreç

okuldaki tüm süreyi içerir.

Okul binasının girişleri ve içerisinde uygun yerlere kurallar, sosyal mesafe, maske

kullanımı, el temizliği ve öğrencilerin hangi koşullarda okula gelmemesi gerektiğini

açıklayan bilgilendirme afişleri asılmalıdır. Okul binası girişleri ve içerisinde uygun

yerlerde el antiseptiği bulundurulmalıdır. COVID-19 bulaşma riskini en aza indirmek

için aşağıdaki önlemlere uyulmalıdır.

78.1. Okullarda Alınması Gereken Genel Önlemler

» COVID-19'dan sorumlu bir okul yöneticisi görevlendirilmelidir.

» Eğitim faaliyetine başlamadan önce okul binasının genel temizliği su ve

deterjanla yapılmalıdır.

» Okullarda temassız ateş ölçer, maske, sıvı sabun ve el antiseptiği veya en

az %70 alkol içeren kolonya bulundurulmalıdır. Kullanılmış maskeler için

kapaklı çöp kutuları temin edilmelidir.

» Okullarda en az 4 metrekareye bir kişi düşecek şekilde personel ve

öğrenci planlaması yapılmalı, içeriye alınması gereken kişi sayısı buna göre

düzenlenmelidir.

» Sınıf, çalışma salonları, işlikler, yemekhane, kantin vb. toplu kullanım alanları

bulunması durumunda kişiler arasındaki sosyal mesafe en az 1 metre olacak

şekilde düzenlenmelidir.

» COVID-19 kapsamında alınacak önlemler okulun varsa web sayfasında

yayımlanmalı; okul açılmadan önce veliler e-okul, e-posta, SMS vb. iletişim

kanalları ile bilgilendirilmelidir.

» Okulların açılmasıyla velilere özel olarak hazırlanmış bir bilgi notu ekte yer

alan "Bilgilendirme Formu ve Taahhütname" (Ek.1) şeklinde ve iki nüsha

halinde velilere imzalatılmalı ve bir nüshası kendilerine verilmelidir.

396 T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI

» COVID-19 kapsamında alınacak önlemleri açıklayan bu bilgi notunda,

» Ateş, öksürük, burun akıntısı, solunum sıkıntısı, ishal şikayetlerinden

herhangi biri olan öğrenciler okula bilgi verilerek gönderilmemesi

istenmeli ve doktor muayenesi önerilmelidir.

» Aile içerisinde ateş, öksürük, burun akıntısı, solunum sıkıntısı gibi

COVID-19 belirtileri olan ya da COVID-19 tanısı alan, temaslısı olan kişi

bulunması durumunda okula ivedilikle bilgi verilmesi ve öğrencilerin

okula gönderilmemesi belirtilmelidir.

» Öğrencilerin bırakılması ve alınması sırasında personel ve veliler sosyal

mesafe kurallarına uymalı ve maske takmalıdır.

» Mümkünse her gün aynı velinin öğrenciyi alması ve bırakması sağlanmalıdır.

Mümkünse büyükanne/büyükbaba gibi 65 yaş üstü kişiler veya altta yatan

hastalığı olanlar öğrencileri bırakıp almamalıdır.

» Okula giriş/çıkış saatlerinde öğrenciler veliler tarafından okul dışında teslim

alınıp bırakılmalıdır.

» Okulun giriş ve çıkışlarına öğrencilerin el hijyenini sağlayabilmeleri için el

antiseptiği konulmalıdır.

» Okulda bulunan öğretmen, öğrenci ve diğer çalışanlar maske takmalı ve

maskesi olmayanlar için bina girişinde maske bulundurulmalıdır. Okulda

bulunan kişilerin tümü kuralına uygun maske takmalı, maske nemlendikçe

ya da kirlendikçe değiştirilmelidir. Yeni maske takılırken ve sonrasında el

antiseptiği kullanılmalıdır.

» Sınıflara, koridorlara, giriş ve çıkışa yakın alanlara el antiseptikleri

yerleştirilmelidir. El antiseptiğinin bulunduğu alanlar öğretmenler tarafından

kontrol edilmelidir. Yutma riski nedeniyle küçük öğrenciler el antiseptiği

kullanırken mutlaka denetlenmelidir.

» Öğretmen, öğrenci ve diğer çalışanlar el hijyenini öğrenmeli ve uygulamalıdır.

Eller en az 20 saniye boyunca sabun ve suyla yıkanmalıdır. Eller gözle

görülür derecede kirli değilse, sabun ve su hazır bulunmuyorsa, alkol bazlı

el antiseptiği kullanılabilir.

» Anasınıfındaki öğrencilere el yıkama sırasında yardım edilmeli, yardım

edildikten sonra tekrar eller yıkanmalıdır.

» Lavaboların yakınına el yıkama adımlarını açıklayan posterler

yerleştirilmelidir.

COVID-19 | SALGIN YÖNETİMİ VE ÇALIŞMA REHBERİ 397

» Çalışanların kullandığı kişisel koruyucu ekipmanlar evsel atığa atılmalıdır.

Okullarda COVID-19 şüpheli kişi bulunduğunda bu kişilere ait atıklar çift

poşetlenerek evsel atıklara atılır.

» Sık dokunulan kapı kolları, merdiven korkulukları, elektrik düğmeleri gibi

yüzeylerin temizliği ve dezenfeksiyonu sık sık yapılmalıdır.

» Okullara salgın döneminde mümkünse ziyaretçi kabul edilmemelidir.

» Okullarda sınıf ve odalar pencereler açılarak düzenli bir şekilde sık sık

havalandırılmalıdır. Havalandırmada doğal havalandırma tercih edilmelidir.

Klima olması durumunda ise Sağlık Bakanlığı tarafından yayımlanan

"COVID-19 Kapsamında Klima/İklimlendirme Sistemlerinde Alınacak

Önlemler"e uyulmalıdır.

» COVID-19 bulaşma riskini artıracağından salgın döneminde zorunlu olmayan

toplu etkinlikler yapılmamalıdır. Yapılması gerekli görülen etkinliklerin açık

alanda yapılması tercih edilmelidir. Etkinliklerde maske takılmalı, sosyal

mesafe kurallarına uyulmalıdır.

» Okullarda öğretmen, yönetici, personel toplantıları gibi idari toplantılar

temastan kaçınmak amacıyla mümkün oldukça telekonferans yöntemiyle

yapılmalıdır. Bunun sağlanamadığı durumlarda Sağlık Bakanlığı tarafından

yayımlanan "Kurum İçi Düşük Katılımlı Toplantılarda Alınması Gereken

Önlemler"e uyulmalıdır.

» Hem öğrenciler hem de personel arasındaki okula devamsızlıklar takip

edilmeli, devamsızlıklardaki artışlar İl/ilçe sağlık müdürlüğü/toplum sağlığı

merkezlerine bildirilmelidir.

» Öğrenci ve personelin salgın döneminde ruh sağlığı / psikososyal destek

ihtiyaçları için okullarda bulunan PDR (Psikolojik Danışma Rehberlik)

Birimleri Sağlık Bakanlığının bu konudaki önerileri doğrultusunda hareket

etmelidir.

78.2. Okullarda Öğrenciler, Öğretmenler ve Diğer Çalışanlara Yönelik

Alınması Gereken Önlemler

» Öğretmenler ve diğer çalışanların COVID-19'un bulaşma yolları ve korunma

önlemleri hususunda bilgilenmesi sağlanmalıdır.

» Okulun ilk haftasındaki başlangıç derslerinde öğrencilere COVID-19'un

bulaşma yolları ve korunma önlemleri hakkında bilgi verilmelidir.

» Ateş, öksürük, burun akıntısı, solunum sıkıntısı belirtileri olan / gelişen,

398 T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI

COVID-19 tanısı alan veya temaslısı olan öğretmen, öğrenci ya da çalışanlar

tıbbi maske takılarak, COVID-19 yönünden değerlendirilmek üzere sağlık

kurumuna yönlendirilmelidir.

» Okulda iken semptomu başlayan öğrencilerin en kısa sürede ailesi ile

iletişime geçilmeli ve hasta öğrenci ayrı bir yerde izole edilmelidir. Hasta

öğrencilerin yakın temaslısı öğrenci ve personel evlerine gönderilmelidir.

İl/ilçe sağlık müdürlüğüne bildirilmelidir.

» Hasta öğrenci veya personel gönderildikten sonra oda/alan/sınıf

havalandırılmalı, yüzeyler temizlenip dezenfekte edilmelidir.

» Öğrenciler, öğretmenler ve diğer çalışanların tümü kuralına uygun maske

takmalı, maske nemlendikçe ya da kirlendikçe değiştirilmeli, değiştirilmesi

öncesinde ve sonrasında el antiseptiği kullanılmalıdır.

» Öğrenciler ile 1 metreden yakın temas olasılığı olan öğretmen ve

diğer çalışanların tıbbi maskeye ek olarak yüz koruyucu da kullanması

sağlanmalıdır. Yüz koruyucu %70'lik alkol ile silinerek tekrar kullanılabilir.

» Öğrenciler, öğretmenler ve diğer çalışanların el hijyenine dikkat etmesi

sağlanmalıdır. El hijyenini sağlamak için, eller en az 20 saniye boyunca su

ve sabunla yıkanmalı, su ve sabunun olmadığı durumlarda alkol bazlı el

antiseptiği kullanılmalıdır. Antiseptik içeren sabun kullanmaya gerek yoktur,

normal sabun yeterlidir.

» Eldiven kullanımı el temizliği yerine geçmez. Yapılan iş, eldiven

kullanımını gerektirmiyorsa, COVID-19'dan korunmak amacıyla eldiven

kullanılmamalıdır.

» Öğrenciler, öğretmenler ve diğer çalışanların dinlenme alanlarında en az 1

metrelik sosyal mesafeyi korumalı ve maske takmayı sürdürmelidir.

» Öğretmen ve çalışanların dinlenme alanlarında en az 1 metrelik sosyal

mesafeyi korumalı ve maske takmayı sürdürmelidir.

78.3. Güvenlik Görevlilerini Korumaya Yönelik Önlemler

» Bir metreden uzak temas (Düşük riskli çalışma alanı)

» Güvenlik görevlilerinin yüz yüze temas olasılığını azaltmak için camlı

kabinlerde bulunmaları önerilir. Böyle bir imkan yoksa, kuruma giriş

yapanlarla güvenlik görevlileri arasında en az 1 metre mesafeyi

sağlayacak şekilde düzenleme yapılmalıdır. 1 metreden uzak

durulacaksa sadece tıbbi maske yeterlidir.

COVID-19 | SALGIN YÖNETİMİ VE ÇALIŞMA REHBERİ 399

» Bir metreden yakın temas (Orta riskli çalışma alanı)

» Üst araması yapılacaksa 1 metreden yakın temas olasılığı vardır.

Aşağıdaki kişisel koruyucu ekipmanları kullanması sağlanmalıdır.

» Tıbbi maskeye ek olarak gözlük/yüz koruyucu da kullanılmalıdır. Bu

ekipmanlar kişiye özeldir.

» Vücut salgılarıyla gözle görülür bir kirlenme olasılığı yoksa eldiven

kullanılmamalıdır. El hijyeni sağlanmalıdır.

» Kişisel koruyucu ekipmanın uygun kullanımı konusunda eğitim

verilmelidir. Önce maske sonra gözlük/yüz koruyucu takılır,

çıkarılırken önce gözlük/ yüz koruyucu ve en son maske çıkarılır.

» Yukarıda kullanılması gerektiği belirtilen ekipmanlar, görevlinin aktif

olarak görevini yaptığı süre boyunca kesintisiz olarak kullanılmalıdır.

Maskeler nemlendikçe ve kirlendikçe yenileri ile değiştirilmelidir.

» Kişisel koruyucu ekipmanların giyilmesi ve çıkartılması sonrasında

her seferinde uygun el hijyeni sağlanmalıdır. Eller en az 20 saniye su

ve sabunla yıkanmalı veya el antiseptiği kullanılmalıdır.

» Görevlinin dinlenmek üzere yerinden ayrılması halinde (çay, yemek

vb.) kullanılan maske ve varsa eldiven çıkartılmalı ve uygun şekilde çift

poşetlenerek atılmalıdır. Gözlük/yüz koruyucu bir sonraki kullanıma hazırlık

için %70'lik alkolle temizlenmelidir.

» Görev yerine dönülürken yeni maske ve eldiven kullanılmalıdır.

78.4. Eğitim Alanları ve Sürecinde Alınması Gereken Önlemler

» Dersler sırasında öğretmen ile öğrenciler arasında en az 1 metre mesafe

olacak şekilde oturma düzeni oluşturulmalı ve maske takılmalıdır.

» Sınıflarda oturma düzeni yüz yüze gelecek şekilde karşılıklı olmamalı,

çapraz oturma olmalıdır.

» Temaslı takibi için sınıflarda aynı öğrencinin aynı yerde oturmaları

sağlanmalıdır.

» Dersler mümkün olan en az kişi sayısı ile yapılmalı, birkaç sınıfın bir araya

gelmesi ile ortak yapılan derslerde oturma düzeni sosyal mesafe en az 1

metre olacak şekilde olmalıdır.

» Damlacık oluşturması nedeniyle sınıf içinde yüksek sesle yapılan aktiviteler

yapılmamalıdır.

400 T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI

» Kitap, kalem vb. eğitim malzemeleri kişiye özel olmalı, öğrenciler arası

malzeme alışverişi yapılmamalıdır.

» Öğrenciler gün boyu aynı sınıflarda ders görmeli, sınıf değişikliği

yapılmamalıdır. Değişiklik zorunlu ise sınıfların her kullanım sonrası

havalandırılıp temizlik ve dezenfeksiyonu yapılmalıdır.

» Öğrencilerin günlük grup etkinliklerinde hep aynı grup ile etkinliğin yapılması

sağlanmalıdır. Sanat, müzik, beden eğitimi gibi derslerde grupların birbirine

karışması önlenmelidir.

» Öğrencilerin toplu halde bir arada bulunmalarını önlemek amacıyla ders

araları (teneffüsler) sınıflar sıraya konularak düzenlenmelidir.

» Okullarda toplu olarak kullanılan yerlerin (koridorlar, kantin, spor salonu

vb.) daha az sayıda kişiyle ve dönüşümlü olarak kullanılmasına dikkat

edilmelidir.

» COVID-19 vakası olması durumunda o sınıf/oda boşaltılmalı, 24 saat süreyle

havalandırılmalı ve boş tutulması sağlanmalıdır. Bunun sonrasında temizliği

yapılmalıdır.

» COVID-19 vakasının, oda temizliğini yapacak kişi tıbbi maske, forma ya

da tek kullanımlık önlük, yüz koruyucu ve eldiven kullanmalıdır; temizlik

görevlisi ellerini yıkadıktan sonra eldiven giymeli ve temizliği eldivenli

ellerle yapmalıdır.

78.5. Asansörlerde Alınması Gereken Önlemler

» Asansörlerin kullanımı sınırlandırılmalıdır.

» Kapasitesinin üçte biri sayıda kişinin binmesine izin verilmeli ve bu sayı

asansör girişinde belirtilmelidir.

» Asansör içerisinde sosyal mesafeyi korumak amacıyla kişilerin durması

gereken alanlar, aralarında en az 1 metre mesafe olacak şekilde yer

işaretleriyle belirlenmelidir.

78.6. Okul Spor Salonlarında Alınması Gereken Önlemler

Spor salonunda ve varsa havuzda maske kullanımı, hijyen ve sosyal mesafenin

korunması ile ilgili tedbirlere uyulmalıdır. Bu alanlarda Sağlık Bakanlığı tarafından

yayımlanan "COVID-19 Kapsamında Spor Salonları ve Spor Merkezlerinde

Alınması Gereken Önlemler" ile havuz olması durumunda "Site Havuzlarında

Alınması Gereken Önlemler" ile "Hamam, Sauna, Buhar Odaları İle Kapalı Havuz Ve

Jakuzilerde Alınması Gereken Önlemler"in ilgili bölümlerine uyulmalıdır.

COVID-19 | SALGIN YÖNETİMİ VE ÇALIŞMA REHBERİ 401

78.7. Okul Kütüphanesinde Alınması Gereken Önlemler

Kütüphanede maske kullanımı, el hijyeni ve sosyal mesafenin korunması ile

ilgili tedbirlere uyulmalıdır Bu alanlarda Sağlık Bakanlığı tarafından yayımlanan

"Kütüphanelerde Alınması Gereken Önlemler"e uyulmalıdır.

78.8. Okul Kantininde Alınması Gereken Önlemler

Kurum bünyesinde bulunması halinde kantin, büfe vb. yerlerde maske kullanımı,

hijyen ve sosyal mesafenin korunması ile ilgili tedbirlere uyulmalı, buralarda tek

kullanımlık bardak, tabak vb. malzemeler kullanılmalıdır. Bu hizmetlerin sunumu

sırasında Sağlık Bakanlığı tarafından yayımlanan "COVID-19 Kapsamında Büfe,

Kantın ve Bayilerde Alınması Gereken Önlemler"e uyulmalıdır.

78.9. Okul Mağazasında Alınması Gereken Önlemler

Kurum bünyesinde bulunması halinde giysi, kitap ve kırtasiye malzemesinin

satışının yapıldığı okul mağazasında hijyen ve sosyal mesafenin korunması ile ilgili

tedbirlere uyulmalıdır. Satışlar mümkün olduğunca telefon ve internet üzerinden

karşılanacak hale getirilmelidir. Mağaza satışında temassız ödeme tercih edilmeli

veya temaslı ödemelerde her kullanım öncesi alkol bazlı el antiseptiği ile el

hijyeni sağlandığından emin olunmalıdır. Bu hizmetlerin sunumu sırasında Sağlık

Bakanlığı tarafından yayımlanan "Konfeksiyon, Giyim Mağazaları ve Tuhafiyelerde

Alınması Gereken Önlemler" ile "Kitap ve Kırtasiye Mağazalarında Alınması Gereken

Önlemler"deki ilgili bölümlere uyulmalıdır.

78.10. Çalışanların Ofislerinde Alınması Gereken Önlemler

Kurum bünyesinde bulunan ofisler ve buradaki hizmetlerin sunumu sırasında Sağlık

Bakanlığı tarafından yayımlanan "COVID-19 Kapsamında Ofis ve Büro Sisteminde

Faaliyet Gösteren Tüm İşletmelerde Alınması Gereken Önlemler"e uyulmalıdır.

78.11. Yemekhanede Alınması Gereken Önlemler

» Yemekhane girişlerine el antiseptiği konulmalıdır.

» Öğrencilerin yemekten önce ve hemen sonra ellerini yıkaması sağlanmalıdır.

» Yemekhanede masalar ve sandalyeler arası mesafe en az 1 metre olacak

şekilde düzenleme yapılmalıdır.

» Temaslı takibinin kolay yapılabilmesi için; yemek saatleri gruplara göre

belirlenmeli ve mümkün ise aynı kişilerin aynı masada yemek yemeleri

sağlanmalıdır. Çay içme molalarında da benzer kurallara dikkat edilmelidir.

402 T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI

» Yemek öncesinde ve sonrasında ellerin bol su ve sabun ile en az 20

saniye boyunca yıkanması ve tek kullanımlık havlu ile ellerin kurulanması

gibi kişisel hijyen kurallarının uygulanmasına imkan veren düzenlemeler

yapılmalıdır.

» Bardak ve tabak gibi ortak kullanılan eşyalar her kullanım sonrasında su

ve deterjanla yıkanmalı ve sonraki kullanımına kadar temiz bir ortamda

saklanmalıdır.

» Baharat, kürdan, tuz vb. malzemelerin tek kullanımlık olacak şekilde

sunulması sağlanmalıdır. Masalarda açıkta baharat, kürdan, tuz, ekmek

bulundurulmamalıdır.

» Yemekhane görevlileri kişisel hijyen kurallarına uygun davranmalı ve

maske takmalıdır. Yemekhane görevlileri tıbbi maske takmalıdır. Eldiven

kullanmamalı ancak sık el hijyeni sağlanmalıdır.

» Masada yeme ve içme dışında maske takılmalıdır.

» Açık büfe yemek servisi kullanılmamalıdır.

» Yiyecek hazırlamada kullanılan lavabolar başka hiçbir amaçla

kullanılmamalıdır.

» Yemekler okul bünyesinde hazırlanıyorsa Sağlık Bakanlığı tarafından

yayımlanan "COVID-19 Kapsamında Restoran, Lokanta, Kafe Pastane,

Börekçi, Tatlıcı Ve İçerisinde Yeme-İçme Hizmeti Sunan İşletmelerde

Alınması Gereken Önlemler"e uyulmalıdır.

78.12. Servislerde Alınması Gereken Önlemler

» Servis şoförleri işveren tarafından COVID -19 hakkında bilgilendirilmelidir.

Servis şoförleri, kişisel hijyen kurallarına uygun şekilde hareket etmeli ve

aracın içinde mutlaka tıbbi maske kullanmalıdır

» Araç içine COVID-19 ile ilgili uyulması gereken kurallar görünür bir şekilde

asılmalı ve şoför ve yolcuların bu kurallara uyması sağlanmalıdır.

» Araçlarda giriş kapısının yanına el antiseptiği konulmalıdır.

» Servisle ulaşımı sağlayan öğrenci, öğretmen ve çalışanların maske takması

ve her gün aynı yere oturması sağlanmalıdır.

» Servislerde Sağlık Bakanlığı "COVID-19 Kapsamında Personel Servis

Araçlarıyla İlgili Alınması Gereken Önlemler"e uyulmalıdır.

COVID-19 | SALGIN YÖNETİMİ VE ÇALIŞMA REHBERİ 403

78.13. Yatakhanelerde Alınması Gereken Önlemler

» COVID-19 kapsamında yurt yatakhanelerinde kalacak öğrenci sayısı

yeniden gözden geçirilmeli ve mümkün olan en az öğrenci ile hizmet

vermeye devam etmelidir.

» Mümkün olduğu sürece öğrencilerin oda değişikliğine izin verilmemelidir.

» Yatakhanelerde sosyal mesafenin korunmasını sağlayacak şekilde eşyaların

düzenlenmesi yapılmalıdır.

» Yatakhane girişlerine el antiseptiği konulmalıdır.

» Yatakhanelerde sosyal mesafe ve hijyen kuralları göz önünde

bulundurulmalıdır.

» Yatakhanelerde yatak ya da ranzalar en az 1 metre aralıklarla seyreltilerek

yerleştirilmelidir.

» Yatak ya da ranzaların yan yana olanlarının bir baş bir ayakucu şeklinde

konumlandırılmalı, ranzada alt ve üst yatışlarda bir baş bir ayakucu şeklinde

düzenlenmelidir

» Yatakhaneler yeterli ve düzenli şekilde havalandırılmalı; sık sık pencereler

açılmalıdır.

» Odalarda kalan öğrenci sayısına göre yeterli sayıda tuvalet/banyo olanağı

sağlanmalıdır.

» Duş yerleri ve tuvaletlerde sosyal mesafe kuralına dikkat edilmelidir.

» Duş bataryası, musluk, sabunluk vb. elle kullanım yerine sensörlü olanların

kullanımı teşvik edilmelidir.

» Duş ve tuvaletler sık aralıklarla mümkünse her kullanımdan sonra

dezenfekte edilecek şekilde planlama yapılmalıdır.

» Tuvalet ve lavabolarda su, sıvı sabun, tuvalet kâğıdı, kâğıt havlu ve çöp

kutusu bulundurulmalıdır.

» Duş, kabin ve tuvaletler kapı ve pencereleri açılarak sık havalandırılmalıdır.

» Öğrenci odalarında, aynı odada kalan öğrenciler dışında kişilerin

bulunmasına izin verilmemelidir.

» Yatakhanede gıda maddesi bulundurulmamalı ve tüketilmemelidir.

» Özellikle eller ile sık dokunulan yüzeylerin (kapı ve dolap aydınlatma

sistemleri gibi sık dokunulan düğmeler, telefon ahizesi, TV kumandası) ve

ortak kullanım alanlarındaki tuvalet ve lavaboların temizliği günde en az iki

kez yapılmalıdır.

404 T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI

78.14. Okul Mescitlerinde Alınması Gereken Önlemler

» Mescit içerisinde 4 metrekareye 1 kişi düşecek şekilde planlama yapılmalıdır.

» Mescit girişinde el antiseptiği bulundurulmalıdır.

» Mescide girerken ve namaz esnasında da maske takılmaya devam

edilmelidir.

» Abdest alırken ve namaz kılarken sosyal mesafeye (en az 1 metre)

uyulmalıdır.

» Mescit içerisindeki Kur'an-ı Kerim dahil diğer kitaplar kilitli dolaplarda

bulundurulmalı, ortak kullanımı önlenmelidir.

» Ortak kullanımda olan tespih, takke, rahle vb. kaldırılmalıdır.

» Seccadeler ve tespihler kişiye özel olmalıdır.

» Mescit en az günde bir defa temizlenmeli ve sık sık havalandırılmalıdır.

» Mescitte bulunan halılar su ve deterjanla temizlenmeli, mescit ve abdest

alınan yerlerin temizliğine dikkat edilmelidir. Mescit sık sık havalandırılmalıdır.

Abdest alınan yerlerde tek kullanımlık kâğıt havlu kullanılmalıdır.

78.15. Ortam Temizliği, Dezenfeksiyonu ve Havalandırması

» Binalardaki her türlü eşya, araç ve gerecin, özellikle sık dokunulan yüzeylerin

(kapı kolları, telefon ahizeleri, masa yüzeyleri, musluk ve batarya başlıkları

gibi) temizliğine dikkat edilmelidir. Bu amaçla, su ve deterjanla temizlik

sonrası dezenfeksiyon için 1/100 sulandırılmış (5 litre suya yarım küçük çay

bardağı) çamaşır suyu (Sodyum hipoklorit Cas No: 768152-9) kullanılabilir.

Klor bileşiklerinin uygun olmadığı bilgisayar klavyeleri, telefon ve diğer

cihaz yüzeyleri %70'lik alkolle silinerek dezenfeksiyon sağlanmalıdır.

» Yüzey temizliği ve dezenfeksiyonu için; virüslere etkinliği gösterilmiş etken

maddeleri içeren ve Sağlık Bakanlığı tarafından verilen 'Biyosidal Ürün

Ruhsatı' bulunan yüzey dezenfektanları kullanılabilir.

» http://cbs.cevresaglik.gov.tr/cevresaglik/Biyosidal/Dezenfektan.aspx

» Halı, koltuk gibi yüzeyler su ve deterjanla silinebilir veya toz kaldırmayacak

özelliğe sahip makineler ile yıkanabilir. Bu amaçla sıcak buhar da

uygulanabilir.

» Temizlik bezleri kullanım alanına göre ayrılmalı ve her kullanım sonrası

uygun şekilde temizlenmelidir. Yıkanabilen, tekrar kullanılan temizlik

malzemelerinin en az 60 oC'da yıkanması önerilir. Paspas başlıkları su

COVID-19 | SALGIN YÖNETİMİ VE ÇALIŞMA REHBERİ 405

içerisinde bekletilmemelidir.

» Okuldaki sınıf, salon, yemekhane, yatakhane ve diğer tüm odaların kapı ve

pencereleri açılarak sık havalandırılması sağlanmalıdır.

» Merkezi havalandırma sistemleri bulunan okullarda ortamın havalandırması

doğal hava sirkülasyonunu sağlayacak şekilde düzenlenmeli, havalandırma

sistemlerinin bakımı ve filtre değişimleri üretici firma önerileri doğrultusunda

yapılmalıdır. Klimalar ve vantilatör kullanılmamalıdır. Sağlık Bakanlığı

tarafından yayımlanan "COVID-19 Kapsamında Klima/İklimlendirme

Sistemlerinde Alınacak Önlemler"e uyulmalıdır.

» Tuvaletlere el yıkama ile ilgili afişler asılmalıdır.

» Tuvaletlere tek kullanımlık kâğıt havlu ve tuvalet kağıdı konulmalıdır. Hava

ile el kurutma cihazları çalıştırılmamalıdır.

» Tuvaletlerde sıvı sabun bulundurulmalı ve devamlılığı sağlanmalıdır.

Antiseptik içeren sabuna gerek yoktur.

» Tuvaletlerdeki bataryalar ve sabunluklar mümkünse fotoselli olmalıdır.

» Tuvalet dezenfeksiyonu için 1/10 sulandırılmış çamaşır suyu (Sodyum

hipoklorit Cas No: 7681-52-9) kullanılmalıdır.

» Temizlik yapan personelin tıbbi maske ve eldiven kullanması sağlanmalıdır.

Temizlik sonrasında personel maske ve eldivenlerini çıkarıp çöp kutusuna

atmalı, ellerini en az 20 saniye boyunca su ve sabunla yıkamalı, sabun ve

suyun olmadığı durumlarda alkol bazlı el antiseptiği kullanmalıdır.

406 T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI

EK.1

BİLGİLENDİRME FORMU VE TAAHHÜTNAME

Çocuğumun ateş, öksürük, burun akıntısı, solunum sıkıntısı, ishal şikayeti olması

durumu ile aile içerisinde solunum yolu şikayetleri gelişen veya solunum yolu

enfeksiyonu hikayesi ile hastane yatışı yapılan kişi varlığında ya da COVID-19 tanısı

alan kişi bulunması durumunda çocuğumu kuruma getirmemem ve bu durumu

okula bildirmem gerektiği konusunda bilgilendirildim.

Yukarıda belirtilen durumlarda çocuğumu okula getirmeyeceğimi ve getirmeme

sebebimi okul yönetimine bildirmeyi kabul ve taahhüt ederim. .../... / 20...

Taahhüt eden: Okul Yetkilisi:

Veli/vasinin adı soyadı: Adı soyadı:

İmzası: Görevi:

Öğrencinin adı-soyadı: İmzası:

COVID-19 | SALGIN YÖNETİMİ VE ÇALIŞMA REHBERİ 407

79. COVID-19 KAPSAMINDA OKUL PANSİYONLARINDA

ALINMASI GEREKEN TEDBİRLER

Dünyada hızla yayılan COVID-19 salgını nedeniyle ülkemizde alınan tedbirler

kapsamında, gelişen yeni durumlar göz önünde bulundurularak herhangi bir

mağduriyet yaşanmaması için yatılılık hizmetlerinin yürütülmesine ilişkin tedbirler

aşağıda belirtilmiştir:

79.1. Genel Önlemler

» Pansiyonda alınan tedbirlere ilişkin takip ve koordinasyondan sorumlu

müdür yardımcısı görevlendirilmesi yapılmalıdır.

» Pansiyonlu okullarda barınan yöneticiye, belleticiye, nöbetçi belleticiye,

yardımcı personele ve öğrenciye yönelik bulaşıcı hastalıklar, bulaşıcı

hastalıklardan korunma yolları ve hijyen konularında eğitim verilmelidir.

» Pansiyonda çalışan yardımcı personelin hijyen sertifikası alması

sağlanmalıdır.

» Gıda ürünleri ve hijyeni, satın alma, mal kabul, depo mutfak, gıda hazırlanması

ve sunumunda bulunan tüm görevliler alınan önlemler ve süreç konusunda

periyodik olarak bilgilendirilmelidir.

» Okul yönetimi tarafından belirlenen aralıklarla belletmenin, pansiyonda

çalışan diğer görevliler ve öğrencilerin ateş durumları ölçülerek kayıt altına

alınmalıdır.

» Pansiyonlara ziyaretçi kabul edilmemelidir.

» Kullanılan maske ve eldivenlerin atılması için atık kutuları bulundurulmalıdır.

» Pansiyonda klima ya da havalandırma sistemi bulunması halinde filtreler

düzenli olarak değiştirilmelidir. Odalarda bulunan klimaların üretici talimatları

doğrultusunda düzenli bakım ve onarımlarının yapılması sağlanmalıdır.

» Yürütülen çalışmalar düzenli olarak kayıt altına alınmalı, periyodik izleme

formları ve kontrol listeleri hazırlanmalıdır. (COVID-19 salgını kapsamında

günlük yapılacak işlemlerin yapılıp-yapılmadığına dair her gün, müdür

yardımcısı tarafından gerekli incelemelerin yapılması ve oluşturulacak

forma işlenmesi sağlanmalıdır.)

» Ortak kullanım alanlarında ve pansiyon girişinde Sağlık Bakanlığı onaylı

alkol bazlı el antiseptiği veya dezenfektan bulundurulmalıdır.

» Hijyenik malzeme, koruyucu ekipman ve maske zorunlu olarak

kullanılmalıdır.

408 T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI

» Elle temas edilen alanların daha sık aralıklarla dezenfeksiyonu sağlanmalıdır.

» Eller en az 20 saniye boyunca sık aralıklarla yıkanmalı.

» Özellikle eller ile sık dokunulan yüzeyler; kapı kolları, bataryalar, tırabzanlar,

sık dokunulan düğmeler, telefon ahizesi, televizyon ve klima kumandası,

ortak kullanım alanlarındaki tuvalet ve lavabo temizliğine azami özen

gösterilmelidir.

» Özellikle eller ile sık dokunulan yüzeyler; kapı kolları, bataryalar,

tırabzanlar, sık dokunulan düğmeler, telefon ahizesi, televizyon ve klima

kumandası, ortak kullanım alanlarındaki tuvalet ve lavabo temizliğine özen

gösterilmelidir.

» Merkezi havalandırma sistemleri bulunan pansiyonların havalandırması

temiz hava dolaşımını sağlayacak şekilde düzenlenmeli ve kapı ve

pencereleri sık sık açarak doğal havalandırma yapılmalıdır.

» Pansiyon giriş holünde veya dış cephesinde, öğrenci ile personelin

kolayca görebileceği genel kullanım alanlarında, pansiyonda uygulanan

ve uyulması gereken COVID-19 tedbirleri ve kurallarının yer aldığı panolar

düzenlenmelidir.

79.2. Giriş Çıkışlara Yönelik Önlemler

» Virüs riskini henüz bina içerisine girmeden engellemek amacıyla pansiyona

giriş kapılarında barınan öğrenci, görev yapan (aşçı, sağlıkçı, güvenlik

görevlisi ve yardımcı personelin) ve yönetici konumunda çalışan personelin

ateş ölçümü yapılmalıdır.

» Giriş-çıkış kapılarına, yemekhane, etüt odalarına, oda girişlerine ve

koridorlara dezenfektan konulmalıdır.

» Kurye, kargo görevlisi vb. kişiler pansiyona alınmamalı, teslimatlar dış

kapıda yapılmalıdır.

» Girişlere hijyen paspası konulmalıdır.

79.3.Yemek Hizmetlerine Yönelik Önlemler

» Yemek salonları, giriş alanı ve holü, ilave salonlar gibi genel alan kullanımları

ve açık alanlar dâhil yemekhanenin tamamı sosyal mesafe planına uygun

olarak düzenlenmelidir.

» Pansiyonun içinde veya dışarısında sıra oluşabilecek her yerde (lavabo

önleri vb.) 1,5 metre ara ile sosyal mesafe işaretlemeleri yapılmalıdır.

COVID-19 | SALGIN YÖNETİMİ VE ÇALIŞMA REHBERİ 409

» Kahvaltı büfeleri ve açık büfeler yerine öğrencilere özel tabaklar hazırlanmalı

ve yemek ihtiyacı için yemekhane alanlarında paketlenmiş yiyecek

seçenekleri sunulmalıdır.

» Yemekhanede açık büfe uygulamasının el teması riski olan riskli bir

uygulama olduğu unutulmamalıdır. Açık büfe uygulaması yapılacaksa

servisin çalışanlar tarafından yapılması sağlanmalıdır.

» Yemek servisi verilen masalar arası mesafe her yönden 1,5 metre, yan yana

sandalyeler arası 60 cm olacak şekilde düzenlenmelidir.

» Karşılıklı oturmada masa eni 70 cm'den küçük masalarda çapraz oturma

düzeni uygulanmalı veya karşılıklı oturma mesafesinin arttırılması amacıyla

iki masa birleştirilerek kullanılmalıdır.

» Servis personeli, servis esnasında mesafe kurallarını korumaya ve temastan

kaçınmaya özen göstermelidir.

» Yemekhane ve mutfak çalışanlarının el temizliğine dikkat edilmelidir.

Koruyucu ekipman kullanılmalıdır.

» Bardak ve tabak gibi ortak kullanılan eşyalar her kullanım sonrasında su

ve deterjanla yıkanmalı, temiz bir ortamda saklanmalıdır. Mümkünse tek

kullanımlık bardak ve tabak kullanılmalıdır.

» Çay/kahve makinesi, su sebilleri, içecek makinesi gibi araçlar kaldırılmalı

veya servis elemanı aracılığıyla servis yapılmalıdır.

» Tek kullanımlık şeker, tuz, baharat, peçete kullanılmalıdır.

» Mutfakta, personelin uyması gereken kurallar ve iyi hijyen uygulamaları ile

ilgili görsel/yazılı bilgilendirme yapılmalıdır.

» Mutfak araç-gereçleri her kullanım sonrasında uygun temizlik

malzemeleriyle yıkanmalı, temiz bir ortamda saklanmalıdır. Ayrıca yapılan

tüm dezenfeksiyon işlemleri ile kullanılan malzemeler kayıt altına alınmalıdır.

» Gıda güvenliği ve mutfak hijyeni uygulamalarının Pansiyonlu Okullar İçin

Beslenme Hizmetleri Rehberi, ilgili mevzuat ve yönetmeliklere uygun

yapılması sağlanmalıdır.

» Gıda üretim alanına ham madde ve ürün sevklerinde ve mutfak alanında

hijyen bariyerleri, sterilizasyon cihazları, el ve vücut hijyeni için gerekli alet

ve ekipman bulundurulmalıdır.

» Mutfak ve pişirme alanlarına görevli olmayan personel girmemelidir.

410 T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI

79.4. Barınma ve Etüt Hizmetlerine Yönelik Önlemler

» Etüt odalarında sosyal mesafe uygulanarak çalışma masaları

yerleştirilmelidir.

» Etüt odasındaki çalışma masalarına mümkünse pleksiglas malzeme ile

şeffaf ayraçlar konularak korunma sağlanmalıdır.

» Pansiyonlarda mümkün olduğu ölçüde tek kişilik odalarda kalmaları

sağlanmalı, sağlanamıyorsa yataklar arasında en az 1 metre mesafe

bırakılmalıdır.

» Öğrenci odaları her gün, öğrenciler okula gittikten sonra temizlik görevlileri

tarafından en az 2 (iki) saat boyunca havalandırılmalı. Personel, eldiven,

maske ve koruyucu ekipman kullanmak şartıyla gerekli dezenfeksiyon

işlemi yapmalıdır.

» Oda temizliğini yapacak kişi ellerini yıkadıktan sonra eldiven giymeli ve

temizliği öyle yapmalı. Her oda temizliğinden sonra eldiven çıkartılmalı

eller uygun şekilde yıkanmalı ve bir sonraki oda temizliğinden önce yeni

eldiven kullanılmalıdır.

» Öğrenci yatakhanelerindeki çarşaf, nevresim, yastık kılıfı ve battaniyeler her

hafta değiştirilmelidir. Tekstil ürünleri ise 60-90 oC'de deterjan ile çamaşır

makinesinde yıkanmalıdır.

» Islak zeminlerin dezenfeksiyonunun periyodik sıklığı arttırılmalıdır.

Bu alanların temizliği için su ve deterjan ile temizlik yapıldıktan sonra

sulandırılmış çamaşır suyu ve klor tablet kullanılmalıdır.

» Zemine kilim, halı, örtü gibi toz tutucu malzemelerin serilmemelidir.

» Yatakhaneler ve etüt salonları doğal havalandırma yoluyla sık sık

havalandırılmalıdır.

» Yatakhane ve etüt salonlarının temizliği uygun temizlik malzemeleriyle

yapılmalı ve kayıt altına alınmalıdır.

» Pansiyonda kalan her öğrenci kişisel eşyalarını sadece kendisinin

kullanmalıdır.

79.5. Personele Yönelik Önlemler

» Birlikte yaşadığı kişilerin COVID-19 açısından izlenebilmesi için personelden

periyodik bilgi alınmalıdır.

» Personel girişinde temassız ateş ölçümü yapılmalı ve el antiseptiği

COVID-19 | SALGIN YÖNETİMİ VE ÇALIŞMA REHBERİ 411

bulundurulmalıdır.

» Personele, çalışma yerine, öğrenciler ve ortam ile temasına uygun kişisel

koruyucu ekipman (tıbbi maske, yüz koruyucu gibi) ile el antiseptiği sağlanır

ve kullanımı izlenmelidir. Bütün personel ağız ve burnu kapatacak şekilde

tıbbi maske kullanmak zorundadır. Maskeler gün içinde nemlendikçe

mutlaka değiştirilmelidir.

» Personel kıyafetlerinin günlük temizliği ve hijyeni sağlanmalıdır.

» Personelin lavabo, ortak yemek yeme ve dinlenme alanları sosyal mesafe

koşullarına uygun olarak düzenlenmeli, bu konuda gerekirse yer işaretleri,

şerit, bariyer gibi düzenlemeler yapılmalıdır. Bu alanların temizliği ve

kurallara uygun şekilde dezenfeksiyonu düzenli olarak sağlanmalıdır.

» Mal tedariki veya başka sebeplerle (tamir, bakım vb.) pansiyona geçici olarak

kabul edilen kişilerin temasının asgari düzeyde tutulmasına yönelik kurallar

belirlenerek uygulanması izlenmelidir. Ayrıca, bu kişilerin sosyal mesafe

kuralı korunarak ve koruyucu donanım kullanarak işlemlerini yapmaları

sağlanmalıdır.

» Personelin kurum içinde ve dışında giydikleri kıyafet farklı olmalıdır. Personel

mesai saatleri içinde kuruluş dışına çıkmamalıdır.

79.6. Lavabo ve Tuvaletlerin Temizliğine Yönelik Önlemler

» Tuvalet alanına giriş kapılarının kolları uygun temizlik malzemesi ile sık sık

silinmelidir.

» Tuvaletlerin zeminleri, klozetler, pisuarlar, lavabolar, musluk ve batarya

başlıkları, kapı kolları uygun temizlik malzemesi ile sık sık temizlenmeli ve

dezenfeksiyon edilmelidir.

» Tuvalet ve lavaboların temizlik saatleri kayıt edilmeli ve temizlik saatleri

görünür şekilde asılmalıdır. Devamlı sıvı sabun, tuvalet kâğıdı ve kâğıt havlu

bulundurulmalıdır.

» Temizlik yapan personel kişisel koruyucu ekipman kullanmalı, işlem

sonrası kullanılan malzemeler çöpe atılarak, su ve sabunla en az 20 saniye

el temizliği ve hijyeni sağlanmalıdır.

» Tuvaletlerde el kurutma fanları kapatılarak kullanım dışı bırakılmalı, tek

kullanımlık kâğıt havlular kullanılmalıdır.

» Olası Vaka Durumunda Alınmasında Gereken Önlemler

412 T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI

» Diğer öğrencilerden ivedilikle ayrılıp, maske takılması sağlanarak sağlık

birimine başvurmaları sağlanmalıdır.

» Koronavirüs tanısı kesinleşen hastanın odası 24 saat süreyle havalandırılmalı

ve boş bırakılmalı.

» Kişi ile aynı odayı paylaşanların cerrahi (tıbbi) maske takması sağlanarak

pansiyonda barınan diğer öğrencilerden izale edilmelidir.

» Kişinin başvurduğu sağlık birimi tarafından, İl/İlçe Sağlık Müdürlüğü

Bulaşıcı Hastalıklar Birimine ivedilikle bilgi verilmelidir.

» Temasları saptanarak, temas özelliklerine göre (yakın temaslı, temaslı)

gerekli izlem prosedürleri başlatılmalıdır.

» COVID-19 tanısı kesinleşen hastanın odası 24 saat süreyle havalandırılmalı

ve boş tutulması sağlanmalıdır. Sonrasında detaylı bir şekilde su ve

deterjanla temizlenmeli, bu işlemler sonrasında odaya yeni kişi alınmalıdır.COVID-19 | SALGIN YÖNETİMİ VE ÇALIŞMA REHBERİ 395

78. COVID-19 KAPSAMINDA OKULLARDA ALINMASI GEREKEN

ÖNLEMLER

COVID-19'un ana bulaşma yolu damlacık ve temas yoluyladır. Okullar toplu

bulunulan yerlerden olduğu için COVID-19 bulaşma açısından risklidir. Okullarda

COVID-19 bulaşma riskini en aza indirmek için yapılacaklar bir süreç yönetimidir.

Bu süreç yönetiminde okul yönetimi, öğretmenler, aileler, öğrenciler ve okul

çalışanlarının üzerine düşen görev ve sorumluluklar bulunmaktadır. Süreç, yatılı

olmayan öğrenciler ve tüm çalışanlar için sabah evde başlar ve yine akşam evde

tamamlanır. Yatılı olanlar ve akşamları görevli öğretmen ve çalışanlar için, bu süreç

okuldaki tüm süreyi içerir.

Okul binasının girişleri ve içerisinde uygun yerlere kurallar, sosyal mesafe, maske

kullanımı, el temizliği ve öğrencilerin hangi koşullarda okula gelmemesi gerektiğini

açıklayan bilgilendirme afişleri asılmalıdır. Okul binası girişleri ve içerisinde uygun

yerlerde el antiseptiği bulundurulmalıdır. COVID-19 bulaşma riskini en aza indirmek

için aşağıdaki önlemlere uyulmalıdır.

78.1. Okullarda Alınması Gereken Genel Önlemler

» COVID-19'dan sorumlu bir okul yöneticisi görevlendirilmelidir.

» Eğitim faaliyetine başlamadan önce okul binasının genel temizliği su ve

deterjanla yapılmalıdır.

» Okullarda temassız ateş ölçer, maske, sıvı sabun ve el antiseptiği veya en

az %70 alkol içeren kolonya bulundurulmalıdır. Kullanılmış maskeler için

kapaklı çöp kutuları temin edilmelidir.

» Okullarda en az 4 metrekareye bir kişi düşecek şekilde personel ve

öğrenci planlaması yapılmalı, içeriye alınması gereken kişi sayısı buna göre

düzenlenmelidir.

» Sınıf, çalışma salonları, işlikler, yemekhane, kantin vb. toplu kullanım alanları

bulunması durumunda kişiler arasındaki sosyal mesafe en az 1 metre olacak

şekilde düzenlenmelidir.

» COVID-19 kapsamında alınacak önlemler okulun varsa web sayfasında

yayımlanmalı; okul açılmadan önce veliler e-okul, e-posta, SMS vb. iletişim

kanalları ile bilgilendirilmelidir.

» Okulların açılmasıyla velilere özel olarak hazırlanmış bir bilgi notu ekte yer

alan "Bilgilendirme Formu ve Taahhütname" (Ek.1) şeklinde ve iki nüsha

halinde velilere imzalatılmalı ve bir nüshası kendilerine verilmelidir.

396 T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI

» COVID-19 kapsamında alınacak önlemleri açıklayan bu bilgi notunda,

» Ateş, öksürük, burun akıntısı, solunum sıkıntısı, ishal şikayetlerinden

herhangi biri olan öğrenciler okula bilgi verilerek gönderilmemesi

istenmeli ve doktor muayenesi önerilmelidir.

» Aile içerisinde ateş, öksürük, burun akıntısı, solunum sıkıntısı gibi

COVID-19 belirtileri olan ya da COVID-19 tanısı alan, temaslısı olan kişi

bulunması durumunda okula ivedilikle bilgi verilmesi ve öğrencilerin

okula gönderilmemesi belirtilmelidir.

» Öğrencilerin bırakılması ve alınması sırasında personel ve veliler sosyal

mesafe kurallarına uymalı ve maske takmalıdır.

» Mümkünse her gün aynı velinin öğrenciyi alması ve bırakması sağlanmalıdır.

Mümkünse büyükanne/büyükbaba gibi 65 yaş üstü kişiler veya altta yatan

hastalığı olanlar öğrencileri bırakıp almamalıdır.

» Okula giriş/çıkış saatlerinde öğrenciler veliler tarafından okul dışında teslim

alınıp bırakılmalıdır.

» Okulun giriş ve çıkışlarına öğrencilerin el hijyenini sağlayabilmeleri için el

antiseptiği konulmalıdır.

» Okulda bulunan öğretmen, öğrenci ve diğer çalışanlar maske takmalı ve

maskesi olmayanlar için bina girişinde maske bulundurulmalıdır. Okulda

bulunan kişilerin tümü kuralına uygun maske takmalı, maske nemlendikçe

ya da kirlendikçe değiştirilmelidir. Yeni maske takılırken ve sonrasında el

antiseptiği kullanılmalıdır.

» Sınıflara, koridorlara, giriş ve çıkışa yakın alanlara el antiseptikleri

yerleştirilmelidir. El antiseptiğinin bulunduğu alanlar öğretmenler tarafından

kontrol edilmelidir. Yutma riski nedeniyle küçük öğrenciler el antiseptiği

kullanırken mutlaka denetlenmelidir.

» Öğretmen, öğrenci ve diğer çalışanlar el hijyenini öğrenmeli ve uygulamalıdır.

Eller en az 20 saniye boyunca sabun ve suyla yıkanmalıdır. Eller gözle

görülür derecede kirli değilse, sabun ve su hazır bulunmuyorsa, alkol bazlı

el antiseptiği kullanılabilir.

» Anasınıfındaki öğrencilere el yıkama sırasında yardım edilmeli, yardım

edildikten sonra tekrar eller yıkanmalıdır.

» Lavaboların yakınına el yıkama adımlarını açıklayan posterler

yerleştirilmelidir.

COVID-19 | SALGIN YÖNETİMİ VE ÇALIŞMA REHBERİ 397

» Çalışanların kullandığı kişisel koruyucu ekipmanlar evsel atığa atılmalıdır.

Okullarda COVID-19 şüpheli kişi bulunduğunda bu kişilere ait atıklar çift

poşetlenerek evsel atıklara atılır.

» Sık dokunulan kapı kolları, merdiven korkulukları, elektrik düğmeleri gibi

yüzeylerin temizliği ve dezenfeksiyonu sık sık yapılmalıdır.

» Okullara salgın döneminde mümkünse ziyaretçi kabul edilmemelidir.

» Okullarda sınıf ve odalar pencereler açılarak düzenli bir şekilde sık sık

havalandırılmalıdır. Havalandırmada doğal havalandırma tercih edilmelidir.

Klima olması durumunda ise Sağlık Bakanlığı tarafından yayımlanan

"COVID-19 Kapsamında Klima/İklimlendirme Sistemlerinde Alınacak

Önlemler"e uyulmalıdır.

» COVID-19 bulaşma riskini artıracağından salgın döneminde zorunlu olmayan

toplu etkinlikler yapılmamalıdır. Yapılması gerekli görülen etkinliklerin açık

alanda yapılması tercih edilmelidir. Etkinliklerde maske takılmalı, sosyal

mesafe kurallarına uyulmalıdır.

» Okullarda öğretmen, yönetici, personel toplantıları gibi idari toplantılar

temastan kaçınmak amacıyla mümkün oldukça telekonferans yöntemiyle

yapılmalıdır. Bunun sağlanamadığı durumlarda Sağlık Bakanlığı tarafından

yayımlanan "Kurum İçi Düşük Katılımlı Toplantılarda Alınması Gereken

Önlemler"e uyulmalıdır.

» Hem öğrenciler hem de personel arasındaki okula devamsızlıklar takip

edilmeli, devamsızlıklardaki artışlar İl/ilçe sağlık müdürlüğü/toplum sağlığı

merkezlerine bildirilmelidir.

» Öğrenci ve personelin salgın döneminde ruh sağlığı / psikososyal destek

ihtiyaçları için okullarda bulunan PDR (Psikolojik Danışma Rehberlik)

Birimleri Sağlık Bakanlığının bu konudaki önerileri doğrultusunda hareket

etmelidir.

78.2. Okullarda Öğrenciler, Öğretmenler ve Diğer Çalışanlara Yönelik

Alınması Gereken Önlemler

» Öğretmenler ve diğer çalışanların COVID-19'un bulaşma yolları ve korunma

önlemleri hususunda bilgilenmesi sağlanmalıdır.

» Okulun ilk haftasındaki başlangıç derslerinde öğrencilere COVID-19'un

bulaşma yolları ve korunma önlemleri hakkında bilgi verilmelidir.

» Ateş, öksürük, burun akıntısı, solunum sıkıntısı belirtileri olan / gelişen,

398 T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI

COVID-19 tanısı alan veya temaslısı olan öğretmen, öğrenci ya da çalışanlar

tıbbi maske takılarak, COVID-19 yönünden değerlendirilmek üzere sağlık

kurumuna yönlendirilmelidir.

» Okulda iken semptomu başlayan öğrencilerin en kısa sürede ailesi ile

iletişime geçilmeli ve hasta öğrenci ayrı bir yerde izole edilmelidir. Hasta

öğrencilerin yakın temaslısı öğrenci ve personel evlerine gönderilmelidir.

İl/ilçe sağlık müdürlüğüne bildirilmelidir.

» Hasta öğrenci veya personel gönderildikten sonra oda/alan/sınıf

havalandırılmalı, yüzeyler temizlenip dezenfekte edilmelidir.

» Öğrenciler, öğretmenler ve diğer çalışanların tümü kuralına uygun maske

takmalı, maske nemlendikçe ya da kirlendikçe değiştirilmeli, değiştirilmesi

öncesinde ve sonrasında el antiseptiği kullanılmalıdır.

» Öğrenciler ile 1 metreden yakın temas olasılığı olan öğretmen ve

diğer çalışanların tıbbi maskeye ek olarak yüz koruyucu da kullanması

sağlanmalıdır. Yüz koruyucu %70'lik alkol ile silinerek tekrar kullanılabilir.

» Öğrenciler, öğretmenler ve diğer çalışanların el hijyenine dikkat etmesi

sağlanmalıdır. El hijyenini sağlamak için, eller en az 20 saniye boyunca su

ve sabunla yıkanmalı, su ve sabunun olmadığı durumlarda alkol bazlı el

antiseptiği kullanılmalıdır. Antiseptik içeren sabun kullanmaya gerek yoktur,

normal sabun yeterlidir.

» Eldiven kullanımı el temizliği yerine geçmez. Yapılan iş, eldiven

kullanımını gerektirmiyorsa, COVID-19'dan korunmak amacıyla eldiven

kullanılmamalıdır.

» Öğrenciler, öğretmenler ve diğer çalışanların dinlenme alanlarında en az 1

metrelik sosyal mesafeyi korumalı ve maske takmayı sürdürmelidir.

» Öğretmen ve çalışanların dinlenme alanlarında en az 1 metrelik sosyal

mesafeyi korumalı ve maske takmayı sürdürmelidir.

78.3. Güvenlik Görevlilerini Korumaya Yönelik Önlemler

» Bir metreden uzak temas (Düşük riskli çalışma alanı)

» Güvenlik görevlilerinin yüz yüze temas olasılığını azaltmak için camlı

kabinlerde bulunmaları önerilir. Böyle bir imkan yoksa, kuruma giriş

yapanlarla güvenlik görevlileri arasında en az 1 metre mesafeyi

sağlayacak şekilde düzenleme yapılmalıdır. 1 metreden uzak

durulacaksa sadece tıbbi maske yeterlidir.

COVID-19 | SALGIN YÖNETİMİ VE ÇALIŞMA REHBERİ 399

» Bir metreden yakın temas (Orta riskli çalışma alanı)

» Üst araması yapılacaksa 1 metreden yakın temas olasılığı vardır.

Aşağıdaki kişisel koruyucu ekipmanları kullanması sağlanmalıdır.

» Tıbbi maskeye ek olarak gözlük/yüz koruyucu da kullanılmalıdır. Bu

ekipmanlar kişiye özeldir.

» Vücut salgılarıyla gözle görülür bir kirlenme olasılığı yoksa eldiven

kullanılmamalıdır. El hijyeni sağlanmalıdır.

» Kişisel koruyucu ekipmanın uygun kullanımı konusunda eğitim

verilmelidir. Önce maske sonra gözlük/yüz koruyucu takılır,

çıkarılırken önce gözlük/ yüz koruyucu ve en son maske çıkarılır.

» Yukarıda kullanılması gerektiği belirtilen ekipmanlar, görevlinin aktif

olarak görevini yaptığı süre boyunca kesintisiz olarak kullanılmalıdır.

Maskeler nemlendikçe ve kirlendikçe yenileri ile değiştirilmelidir.

» Kişisel koruyucu ekipmanların giyilmesi ve çıkartılması sonrasında

her seferinde uygun el hijyeni sağlanmalıdır. Eller en az 20 saniye su

ve sabunla yıkanmalı veya el antiseptiği kullanılmalıdır.

» Görevlinin dinlenmek üzere yerinden ayrılması halinde (çay, yemek

vb.) kullanılan maske ve varsa eldiven çıkartılmalı ve uygun şekilde çift

poşetlenerek atılmalıdır. Gözlük/yüz koruyucu bir sonraki kullanıma hazırlık

için %70'lik alkolle temizlenmelidir.

» Görev yerine dönülürken yeni maske ve eldiven kullanılmalıdır.

78.4. Eğitim Alanları ve Sürecinde Alınması Gereken Önlemler

» Dersler sırasında öğretmen ile öğrenciler arasında en az 1 metre mesafe

olacak şekilde oturma düzeni oluşturulmalı ve maske takılmalıdır.

» Sınıflarda oturma düzeni yüz yüze gelecek şekilde karşılıklı olmamalı,

çapraz oturma olmalıdır.

» Temaslı takibi için sınıflarda aynı öğrencinin aynı yerde oturmaları

sağlanmalıdır.

» Dersler mümkün olan en az kişi sayısı ile yapılmalı, birkaç sınıfın bir araya

gelmesi ile ortak yapılan derslerde oturma düzeni sosyal mesafe en az 1

metre olacak şekilde olmalıdır.

» Damlacık oluşturması nedeniyle sınıf içinde yüksek sesle yapılan aktiviteler

yapılmamalıdır.

400 T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI

» Kitap, kalem vb. eğitim malzemeleri kişiye özel olmalı, öğrenciler arası

malzeme alışverişi yapılmamalıdır.

» Öğrenciler gün boyu aynı sınıflarda ders görmeli, sınıf değişikliği

yapılmamalıdır. Değişiklik zorunlu ise sınıfların her kullanım sonrası

havalandırılıp temizlik ve dezenfeksiyonu yapılmalıdır.

» Öğrencilerin günlük grup etkinliklerinde hep aynı grup ile etkinliğin yapılması

sağlanmalıdır. Sanat, müzik, beden eğitimi gibi derslerde grupların birbirine

karışması önlenmelidir.

» Öğrencilerin toplu halde bir arada bulunmalarını önlemek amacıyla ders

araları (teneffüsler) sınıflar sıraya konularak düzenlenmelidir.

» Okullarda toplu olarak kullanılan yerlerin (koridorlar, kantin, spor salonu

vb.) daha az sayıda kişiyle ve dönüşümlü olarak kullanılmasına dikkat

edilmelidir.

» COVID-19 vakası olması durumunda o sınıf/oda boşaltılmalı, 24 saat süreyle

havalandırılmalı ve boş tutulması sağlanmalıdır. Bunun sonrasında temizliği

yapılmalıdır.

» COVID-19 vakasının, oda temizliğini yapacak kişi tıbbi maske, forma ya

da tek kullanımlık önlük, yüz koruyucu ve eldiven kullanmalıdır; temizlik

görevlisi ellerini yıkadıktan sonra eldiven giymeli ve temizliği eldivenli

ellerle yapmalıdır.

78.5. Asansörlerde Alınması Gereken Önlemler

» Asansörlerin kullanımı sınırlandırılmalıdır.

» Kapasitesinin üçte biri sayıda kişinin binmesine izin verilmeli ve bu sayı

asansör girişinde belirtilmelidir.

» Asansör içerisinde sosyal mesafeyi korumak amacıyla kişilerin durması

gereken alanlar, aralarında en az 1 metre mesafe olacak şekilde yer

işaretleriyle belirlenmelidir.

78.6. Okul Spor Salonlarında Alınması Gereken Önlemler

Spor salonunda ve varsa havuzda maske kullanımı, hijyen ve sosyal mesafenin

korunması ile ilgili tedbirlere uyulmalıdır. Bu alanlarda Sağlık Bakanlığı tarafından

yayımlanan "COVID-19 Kapsamında Spor Salonları ve Spor Merkezlerinde

Alınması Gereken Önlemler" ile havuz olması durumunda "Site Havuzlarında

Alınması Gereken Önlemler" ile "Hamam, Sauna, Buhar Odaları İle Kapalı Havuz Ve

Jakuzilerde Alınması Gereken Önlemler"in ilgili bölümlerine uyulmalıdır.

COVID-19 | SALGIN YÖNETİMİ VE ÇALIŞMA REHBERİ 401

78.7. Okul Kütüphanesinde Alınması Gereken Önlemler

Kütüphanede maske kullanımı, el hijyeni ve sosyal mesafenin korunması ile

ilgili tedbirlere uyulmalıdır Bu alanlarda Sağlık Bakanlığı tarafından yayımlanan

"Kütüphanelerde Alınması Gereken Önlemler"e uyulmalıdır.

78.8. Okul Kantininde Alınması Gereken Önlemler

Kurum bünyesinde bulunması halinde kantin, büfe vb. yerlerde maske kullanımı,

hijyen ve sosyal mesafenin korunması ile ilgili tedbirlere uyulmalı, buralarda tek

kullanımlık bardak, tabak vb. malzemeler kullanılmalıdır. Bu hizmetlerin sunumu

sırasında Sağlık Bakanlığı tarafından yayımlanan "COVID-19 Kapsamında Büfe,

Kantın ve Bayilerde Alınması Gereken Önlemler"e uyulmalıdır.

78.9. Okul Mağazasında Alınması Gereken Önlemler

Kurum bünyesinde bulunması halinde giysi, kitap ve kırtasiye malzemesinin

satışının yapıldığı okul mağazasında hijyen ve sosyal mesafenin korunması ile ilgili

tedbirlere uyulmalıdır. Satışlar mümkün olduğunca telefon ve internet üzerinden

karşılanacak hale getirilmelidir. Mağaza satışında temassız ödeme tercih edilmeli

veya temaslı ödemelerde her kullanım öncesi alkol bazlı el antiseptiği ile el

hijyeni sağlandığından emin olunmalıdır. Bu hizmetlerin sunumu sırasında Sağlık

Bakanlığı tarafından yayımlanan "Konfeksiyon, Giyim Mağazaları ve Tuhafiyelerde

Alınması Gereken Önlemler" ile "Kitap ve Kırtasiye Mağazalarında Alınması Gereken

Önlemler"deki ilgili bölümlere uyulmalıdır.

78.10. Çalışanların Ofislerinde Alınması Gereken Önlemler

Kurum bünyesinde bulunan ofisler ve buradaki hizmetlerin sunumu sırasında Sağlık

Bakanlığı tarafından yayımlanan "COVID-19 Kapsamında Ofis ve Büro Sisteminde

Faaliyet Gösteren Tüm İşletmelerde Alınması Gereken Önlemler"e uyulmalıdır.

78.11. Yemekhanede Alınması Gereken Önlemler

» Yemekhane girişlerine el antiseptiği konulmalıdır.

» Öğrencilerin yemekten önce ve hemen sonra ellerini yıkaması sağlanmalıdır.

» Yemekhanede masalar ve sandalyeler arası mesafe en az 1 metre olacak

şekilde düzenleme yapılmalıdır.

» Temaslı takibinin kolay yapılabilmesi için; yemek saatleri gruplara göre

belirlenmeli ve mümkün ise aynı kişilerin aynı masada yemek yemeleri

sağlanmalıdır. Çay içme molalarında da benzer kurallara dikkat edilmelidir.

402 T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI

» Yemek öncesinde ve sonrasında ellerin bol su ve sabun ile en az 20

saniye boyunca yıkanması ve tek kullanımlık havlu ile ellerin kurulanması

gibi kişisel hijyen kurallarının uygulanmasına imkan veren düzenlemeler

yapılmalıdır.

» Bardak ve tabak gibi ortak kullanılan eşyalar her kullanım sonrasında su

ve deterjanla yıkanmalı ve sonraki kullanımına kadar temiz bir ortamda

saklanmalıdır.

» Baharat, kürdan, tuz vb. malzemelerin tek kullanımlık olacak şekilde

sunulması sağlanmalıdır. Masalarda açıkta baharat, kürdan, tuz, ekmek

bulundurulmamalıdır.

» Yemekhane görevlileri kişisel hijyen kurallarına uygun davranmalı ve

maske takmalıdır. Yemekhane görevlileri tıbbi maske takmalıdır. Eldiven

kullanmamalı ancak sık el hijyeni sağlanmalıdır.

» Masada yeme ve içme dışında maske takılmalıdır.

» Açık büfe yemek servisi kullanılmamalıdır.

» Yiyecek hazırlamada kullanılan lavabolar başka hiçbir amaçla

kullanılmamalıdır.

» Yemekler okul bünyesinde hazırlanıyorsa Sağlık Bakanlığı tarafından

yayımlanan "COVID-19 Kapsamında Restoran, Lokanta, Kafe Pastane,

Börekçi, Tatlıcı Ve İçerisinde Yeme-İçme Hizmeti Sunan İşletmelerde

Alınması Gereken Önlemler"e uyulmalıdır.

78.12. Servislerde Alınması Gereken Önlemler

» Servis şoförleri işveren tarafından COVID -19 hakkında bilgilendirilmelidir.

Servis şoförleri, kişisel hijyen kurallarına uygun şekilde hareket etmeli ve

aracın içinde mutlaka tıbbi maske kullanmalıdır

» Araç içine COVID-19 ile ilgili uyulması gereken kurallar görünür bir şekilde

asılmalı ve şoför ve yolcuların bu kurallara uyması sağlanmalıdır.

» Araçlarda giriş kapısının yanına el antiseptiği konulmalıdır.

» Servisle ulaşımı sağlayan öğrenci, öğretmen ve çalışanların maske takması

ve her gün aynı yere oturması sağlanmalıdır.

» Servislerde Sağlık Bakanlığı "COVID-19 Kapsamında Personel Servis

Araçlarıyla İlgili Alınması Gereken Önlemler"e uyulmalıdır.

COVID-19 | SALGIN YÖNETİMİ VE ÇALIŞMA REHBERİ 403

78.13. Yatakhanelerde Alınması Gereken Önlemler

» COVID-19 kapsamında yurt yatakhanelerinde kalacak öğrenci sayısı

yeniden gözden geçirilmeli ve mümkün olan en az öğrenci ile hizmet

vermeye devam etmelidir.

» Mümkün olduğu sürece öğrencilerin oda değişikliğine izin verilmemelidir.

» Yatakhanelerde sosyal mesafenin korunmasını sağlayacak şekilde eşyaların

düzenlenmesi yapılmalıdır.

» Yatakhane girişlerine el antiseptiği konulmalıdır.

» Yatakhanelerde sosyal mesafe ve hijyen kuralları göz önünde

bulundurulmalıdır.

» Yatakhanelerde yatak ya da ranzalar en az 1 metre aralıklarla seyreltilerek

yerleştirilmelidir.

» Yatak ya da ranzaların yan yana olanlarının bir baş bir ayakucu şeklinde

konumlandırılmalı, ranzada alt ve üst yatışlarda bir baş bir ayakucu şeklinde

düzenlenmelidir

» Yatakhaneler yeterli ve düzenli şekilde havalandırılmalı; sık sık pencereler

açılmalıdır.

» Odalarda kalan öğrenci sayısına göre yeterli sayıda tuvalet/banyo olanağı

sağlanmalıdır.

» Duş yerleri ve tuvaletlerde sosyal mesafe kuralına dikkat edilmelidir.

» Duş bataryası, musluk, sabunluk vb. elle kullanım yerine sensörlü olanların

kullanımı teşvik edilmelidir.

» Duş ve tuvaletler sık aralıklarla mümkünse her kullanımdan sonra

dezenfekte edilecek şekilde planlama yapılmalıdır.

» Tuvalet ve lavabolarda su, sıvı sabun, tuvalet kâğıdı, kâğıt havlu ve çöp

kutusu bulundurulmalıdır.

» Duş, kabin ve tuvaletler kapı ve pencereleri açılarak sık havalandırılmalıdır.

» Öğrenci odalarında, aynı odada kalan öğrenciler dışında kişilerin

bulunmasına izin verilmemelidir.

» Yatakhanede gıda maddesi bulundurulmamalı ve tüketilmemelidir.

» Özellikle eller ile sık dokunulan yüzeylerin (kapı ve dolap aydınlatma

sistemleri gibi sık dokunulan düğmeler, telefon ahizesi, TV kumandası) ve

ortak kullanım alanlarındaki tuvalet ve lavaboların temizliği günde en az iki

kez yapılmalıdır.

404 T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI

78.14. Okul Mescitlerinde Alınması Gereken Önlemler

» Mescit içerisinde 4 metrekareye 1 kişi düşecek şekilde planlama yapılmalıdır.

» Mescit girişinde el antiseptiği bulundurulmalıdır.

» Mescide girerken ve namaz esnasında da maske takılmaya devam

edilmelidir.

» Abdest alırken ve namaz kılarken sosyal mesafeye (en az 1 metre)

uyulmalıdır.

» Mescit içerisindeki Kur'an-ı Kerim dahil diğer kitaplar kilitli dolaplarda

bulundurulmalı, ortak kullanımı önlenmelidir.

» Ortak kullanımda olan tespih, takke, rahle vb. kaldırılmalıdır.

» Seccadeler ve tespihler kişiye özel olmalıdır.

» Mescit en az günde bir defa temizlenmeli ve sık sık havalandırılmalıdır.

» Mescitte bulunan halılar su ve deterjanla temizlenmeli, mescit ve abdest

alınan yerlerin temizliğine dikkat edilmelidir. Mescit sık sık havalandırılmalıdır.

Abdest alınan yerlerde tek kullanımlık kâğıt havlu kullanılmalıdır.

78.15. Ortam Temizliği, Dezenfeksiyonu ve Havalandırması

» Binalardaki her türlü eşya, araç ve gerecin, özellikle sık dokunulan yüzeylerin

(kapı kolları, telefon ahizeleri, masa yüzeyleri, musluk ve batarya başlıkları

gibi) temizliğine dikkat edilmelidir. Bu amaçla, su ve deterjanla temizlik

sonrası dezenfeksiyon için 1/100 sulandırılmış (5 litre suya yarım küçük çay

bardağı) çamaşır suyu (Sodyum hipoklorit Cas No: 768152-9) kullanılabilir.

Klor bileşiklerinin uygun olmadığı bilgisayar klavyeleri, telefon ve diğer

cihaz yüzeyleri %70'lik alkolle silinerek dezenfeksiyon sağlanmalıdır.

» Yüzey temizliği ve dezenfeksiyonu için; virüslere etkinliği gösterilmiş etken

maddeleri içeren ve Sağlık Bakanlığı tarafından verilen 'Biyosidal Ürün

Ruhsatı' bulunan yüzey dezenfektanları kullanılabilir.

» http://cbs.cevresaglik.gov.tr/cevresaglik/Biyosidal/Dezenfektan.aspx

» Halı, koltuk gibi yüzeyler su ve deterjanla silinebilir veya toz kaldırmayacak

özelliğe sahip makineler ile yıkanabilir. Bu amaçla sıcak buhar da

uygulanabilir.

» Temizlik bezleri kullanım alanına göre ayrılmalı ve her kullanım sonrası

uygun şekilde temizlenmelidir. Yıkanabilen, tekrar kullanılan temizlik

malzemelerinin en az 60 oC'da yıkanması önerilir. Paspas başlıkları su

COVID-19 | SALGIN YÖNETİMİ VE ÇALIŞMA REHBERİ 405

içerisinde bekletilmemelidir.

» Okuldaki sınıf, salon, yemekhane, yatakhane ve diğer tüm odaların kapı ve

pencereleri açılarak sık havalandırılması sağlanmalıdır.

» Merkezi havalandırma sistemleri bulunan okullarda ortamın havalandırması

doğal hava sirkülasyonunu sağlayacak şekilde düzenlenmeli, havalandırma

sistemlerinin bakımı ve filtre değişimleri üretici firma önerileri doğrultusunda

yapılmalıdır. Klimalar ve vantilatör kullanılmamalıdır. Sağlık Bakanlığı

tarafından yayımlanan "COVID-19 Kapsamında Klima/İklimlendirme

Sistemlerinde Alınacak Önlemler"e uyulmalıdır.

» Tuvaletlere el yıkama ile ilgili afişler asılmalıdır.

» Tuvaletlere tek kullanımlık kâğıt havlu ve tuvalet kağıdı konulmalıdır. Hava

ile el kurutma cihazları çalıştırılmamalıdır.

» Tuvaletlerde sıvı sabun bulundurulmalı ve devamlılığı sağlanmalıdır.

Antiseptik içeren sabuna gerek yoktur.

» Tuvaletlerdeki bataryalar ve sabunluklar mümkünse fotoselli olmalıdır.

» Tuvalet dezenfeksiyonu için 1/10 sulandırılmış çamaşır suyu (Sodyum

hipoklorit Cas No: 7681-52-9) kullanılmalıdır.

» Temizlik yapan personelin tıbbi maske ve eldiven kullanması sağlanmalıdır.

Temizlik sonrasında personel maske ve eldivenlerini çıkarıp çöp kutusuna

atmalı, ellerini en az 20 saniye boyunca su ve sabunla yıkamalı, sabun ve

suyun olmadığı durumlarda alkol bazlı el antiseptiği kullanmalıdır.

406 T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI

EK.1

BİLGİLENDİRME FORMU VE TAAHHÜTNAME

Çocuğumun ateş, öksürük, burun akıntısı, solunum sıkıntısı, ishal şikayeti olması

durumu ile aile içerisinde solunum yolu şikayetleri gelişen veya solunum yolu

enfeksiyonu hikayesi ile hastane yatışı yapılan kişi varlığında ya da COVID-19 tanısı

alan kişi bulunması durumunda çocuğumu kuruma getirmemem ve bu durumu

okula bildirmem gerektiği konusunda bilgilendirildim.

Yukarıda belirtilen durumlarda çocuğumu okula getirmeyeceğimi ve getirmeme

sebebimi okul yönetimine bildirmeyi kabul ve taahhüt ederim. .../... / 20...

Taahhüt eden: Okul Yetkilisi:

Veli/vasinin adı soyadı: Adı soyadı:

İmzası: Görevi:

Öğrencinin adı-soyadı: İmzası:

COVID-19 | SALGIN YÖNETİMİ VE ÇALIŞMA REHBERİ 407

79. COVID-19 KAPSAMINDA OKUL PANSİYONLARINDA

ALINMASI GEREKEN TEDBİRLER

Dünyada hızla yayılan COVID-19 salgını nedeniyle ülkemizde alınan tedbirler

kapsamında, gelişen yeni durumlar göz önünde bulundurularak herhangi bir

mağduriyet yaşanmaması için yatılılık hizmetlerinin yürütülmesine ilişkin tedbirler

aşağıda belirtilmiştir:

79.1. Genel Önlemler

» Pansiyonda alınan tedbirlere ilişkin takip ve koordinasyondan sorumlu

müdür yardımcısı görevlendirilmesi yapılmalıdır.

» Pansiyonlu okullarda barınan yöneticiye, belleticiye, nöbetçi belleticiye,

yardımcı personele ve öğrenciye yönelik bulaşıcı hastalıklar, bulaşıcı

hastalıklardan korunma yolları ve hijyen konularında eğitim verilmelidir.

» Pansiyonda çalışan yardımcı personelin hijyen sertifikası alması

sağlanmalıdır.

» Gıda ürünleri ve hijyeni, satın alma, mal kabul, depo mutfak, gıda hazırlanması

ve sunumunda bulunan tüm görevliler alınan önlemler ve süreç konusunda

periyodik olarak bilgilendirilmelidir.

» Okul yönetimi tarafından belirlenen aralıklarla belletmenin, pansiyonda

çalışan diğer görevliler ve öğrencilerin ateş durumları ölçülerek kayıt altına

alınmalıdır.

» Pansiyonlara ziyaretçi kabul edilmemelidir.

» Kullanılan maske ve eldivenlerin atılması için atık kutuları bulundurulmalıdır.

» Pansiyonda klima ya da havalandırma sistemi bulunması halinde filtreler

düzenli olarak değiştirilmelidir. Odalarda bulunan klimaların üretici talimatları

doğrultusunda düzenli bakım ve onarımlarının yapılması sağlanmalıdır.

» Yürütülen çalışmalar düzenli olarak kayıt altına alınmalı, periyodik izleme

formları ve kontrol listeleri hazırlanmalıdır. (COVID-19 salgını kapsamında

günlük yapılacak işlemlerin yapılıp-yapılmadığına dair her gün, müdür

yardımcısı tarafından gerekli incelemelerin yapılması ve oluşturulacak

forma işlenmesi sağlanmalıdır.)

» Ortak kullanım alanlarında ve pansiyon girişinde Sağlık Bakanlığı onaylı

alkol bazlı el antiseptiği veya dezenfektan bulundurulmalıdır.

» Hijyenik malzeme, koruyucu ekipman ve maske zorunlu olarak

kullanılmalıdır.

408 T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI

» Elle temas edilen alanların daha sık aralıklarla dezenfeksiyonu sağlanmalıdır.

» Eller en az 20 saniye boyunca sık aralıklarla yıkanmalı.

» Özellikle eller ile sık dokunulan yüzeyler; kapı kolları, bataryalar, tırabzanlar,

sık dokunulan düğmeler, telefon ahizesi, televizyon ve klima kumandası,

ortak kullanım alanlarındaki tuvalet ve lavabo temizliğine azami özen

gösterilmelidir.

» Özellikle eller ile sık dokunulan yüzeyler; kapı kolları, bataryalar,

tırabzanlar, sık dokunulan düğmeler, telefon ahizesi, televizyon ve klima

kumandası, ortak kullanım alanlarındaki tuvalet ve lavabo temizliğine özen

gösterilmelidir.

» Merkezi havalandırma sistemleri bulunan pansiyonların havalandırması

temiz hava dolaşımını sağlayacak şekilde düzenlenmeli ve kapı ve

pencereleri sık sık açarak doğal havalandırma yapılmalıdır.

» Pansiyon giriş holünde veya dış cephesinde, öğrenci ile personelin

kolayca görebileceği genel kullanım alanlarında, pansiyonda uygulanan

ve uyulması gereken COVID-19 tedbirleri ve kurallarının yer aldığı panolar

düzenlenmelidir.

79.2. Giriş Çıkışlara Yönelik Önlemler

» Virüs riskini henüz bina içerisine girmeden engellemek amacıyla pansiyona

giriş kapılarında barınan öğrenci, görev yapan (aşçı, sağlıkçı, güvenlik

görevlisi ve yardımcı personelin) ve yönetici konumunda çalışan personelin

ateş ölçümü yapılmalıdır.

» Giriş-çıkış kapılarına, yemekhane, etüt odalarına, oda girişlerine ve

koridorlara dezenfektan konulmalıdır.

» Kurye, kargo görevlisi vb. kişiler pansiyona alınmamalı, teslimatlar dış

kapıda yapılmalıdır.

» Girişlere hijyen paspası konulmalıdır.

79.3.Yemek Hizmetlerine Yönelik Önlemler

» Yemek salonları, giriş alanı ve holü, ilave salonlar gibi genel alan kullanımları

ve açık alanlar dâhil yemekhanenin tamamı sosyal mesafe planına uygun

olarak düzenlenmelidir.

» Pansiyonun içinde veya dışarısında sıra oluşabilecek her yerde (lavabo

önleri vb.) 1,5 metre ara ile sosyal mesafe işaretlemeleri yapılmalıdır.

COVID-19 | SALGIN YÖNETİMİ VE ÇALIŞMA REHBERİ 409

» Kahvaltı büfeleri ve açık büfeler yerine öğrencilere özel tabaklar hazırlanmalı

ve yemek ihtiyacı için yemekhane alanlarında paketlenmiş yiyecek

seçenekleri sunulmalıdır.

» Yemekhanede açık büfe uygulamasının el teması riski olan riskli bir

uygulama olduğu unutulmamalıdır. Açık büfe uygulaması yapılacaksa

servisin çalışanlar tarafından yapılması sağlanmalıdır.

» Yemek servisi verilen masalar arası mesafe her yönden 1,5 metre, yan yana

sandalyeler arası 60 cm olacak şekilde düzenlenmelidir.

» Karşılıklı oturmada masa eni 70 cm'den küçük masalarda çapraz oturma

düzeni uygulanmalı veya karşılıklı oturma mesafesinin arttırılması amacıyla

iki masa birleştirilerek kullanılmalıdır.

» Servis personeli, servis esnasında mesafe kurallarını korumaya ve temastan

kaçınmaya özen göstermelidir.

» Yemekhane ve mutfak çalışanlarının el temizliğine dikkat edilmelidir.

Koruyucu ekipman kullanılmalıdır.

» Bardak ve tabak gibi ortak kullanılan eşyalar her kullanım sonrasında su

ve deterjanla yıkanmalı, temiz bir ortamda saklanmalıdır. Mümkünse tek

kullanımlık bardak ve tabak kullanılmalıdır.

» Çay/kahve makinesi, su sebilleri, içecek makinesi gibi araçlar kaldırılmalı

veya servis elemanı aracılığıyla servis yapılmalıdır.

» Tek kullanımlık şeker, tuz, baharat, peçete kullanılmalıdır.

» Mutfakta, personelin uyması gereken kurallar ve iyi hijyen uygulamaları ile

ilgili görsel/yazılı bilgilendirme yapılmalıdır.

» Mutfak araç-gereçleri her kullanım sonrasında uygun temizlik

malzemeleriyle yıkanmalı, temiz bir ortamda saklanmalıdır. Ayrıca yapılan

tüm dezenfeksiyon işlemleri ile kullanılan malzemeler kayıt altına alınmalıdır.

» Gıda güvenliği ve mutfak hijyeni uygulamalarının Pansiyonlu Okullar İçin

Beslenme Hizmetleri Rehberi, ilgili mevzuat ve yönetmeliklere uygun

yapılması sağlanmalıdır.

» Gıda üretim alanına ham madde ve ürün sevklerinde ve mutfak alanında

hijyen bariyerleri, sterilizasyon cihazları, el ve vücut hijyeni için gerekli alet

ve ekipman bulundurulmalıdır.

» Mutfak ve pişirme alanlarına görevli olmayan personel girmemelidir.

410 T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI

79.4. Barınma ve Etüt Hizmetlerine Yönelik Önlemler

» Etüt odalarında sosyal mesafe uygulanarak çalışma masaları

yerleştirilmelidir.

» Etüt odasındaki çalışma masalarına mümkünse pleksiglas malzeme ile

şeffaf ayraçlar konularak korunma sağlanmalıdır.

» Pansiyonlarda mümkün olduğu ölçüde tek kişilik odalarda kalmaları

sağlanmalı, sağlanamıyorsa yataklar arasında en az 1 metre mesafe

bırakılmalıdır.

» Öğrenci odaları her gün, öğrenciler okula gittikten sonra temizlik görevlileri

tarafından en az 2 (iki) saat boyunca havalandırılmalı. Personel, eldiven,

maske ve koruyucu ekipman kullanmak şartıyla gerekli dezenfeksiyon

işlemi yapmalıdır.

» Oda temizliğini yapacak kişi ellerini yıkadıktan sonra eldiven giymeli ve

temizliği öyle yapmalı. Her oda temizliğinden sonra eldiven çıkartılmalı

eller uygun şekilde yıkanmalı ve bir sonraki oda temizliğinden önce yeni

eldiven kullanılmalıdır.

» Öğrenci yatakhanelerindeki çarşaf, nevresim, yastık kılıfı ve battaniyeler her

hafta değiştirilmelidir. Tekstil ürünleri ise 60-90 oC'de deterjan ile çamaşır

makinesinde yıkanmalıdır.

» Islak zeminlerin dezenfeksiyonunun periyodik sıklığı arttırılmalıdır.

Bu alanların temizliği için su ve deterjan ile temizlik yapıldıktan sonra

sulandırılmış çamaşır suyu ve klor tablet kullanılmalıdır.

» Zemine kilim, halı, örtü gibi toz tutucu malzemelerin serilmemelidir.

» Yatakhaneler ve etüt salonları doğal havalandırma yoluyla sık sık

havalandırılmalıdır.

» Yatakhane ve etüt salonlarının temizliği uygun temizlik malzemeleriyle

yapılmalı ve kayıt altına alınmalıdır.

» Pansiyonda kalan her öğrenci kişisel eşyalarını sadece kendisinin

kullanmalıdır.

79.5. Personele Yönelik Önlemler

» Birlikte yaşadığı kişilerin COVID-19 açısından izlenebilmesi için personelden

periyodik bilgi alınmalıdır.

» Personel girişinde temassız ateş ölçümü yapılmalı ve el antiseptiği

COVID-19 | SALGIN YÖNETİMİ VE ÇALIŞMA REHBERİ 411

bulundurulmalıdır.

» Personele, çalışma yerine, öğrenciler ve ortam ile temasına uygun kişisel

koruyucu ekipman (tıbbi maske, yüz koruyucu gibi) ile el antiseptiği sağlanır

ve kullanımı izlenmelidir. Bütün personel ağız ve burnu kapatacak şekilde

tıbbi maske kullanmak zorundadır. Maskeler gün içinde nemlendikçe

mutlaka değiştirilmelidir.

» Personel kıyafetlerinin günlük temizliği ve hijyeni sağlanmalıdır.

» Personelin lavabo, ortak yemek yeme ve dinlenme alanları sosyal mesafe

koşullarına uygun olarak düzenlenmeli, bu konuda gerekirse yer işaretleri,

şerit, bariyer gibi düzenlemeler yapılmalıdır. Bu alanların temizliği ve

kurallara uygun şekilde dezenfeksiyonu düzenli olarak sağlanmalıdır.

» Mal tedariki veya başka sebeplerle (tamir, bakım vb.) pansiyona geçici olarak

kabul edilen kişilerin temasının asgari düzeyde tutulmasına yönelik kurallar

belirlenerek uygulanması izlenmelidir. Ayrıca, bu kişilerin sosyal mesafe

kuralı korunarak ve koruyucu donanım kullanarak işlemlerini yapmaları

sağlanmalıdır.

» Personelin kurum içinde ve dışında giydikleri kıyafet farklı olmalıdır. Personel

mesai saatleri içinde kuruluş dışına çıkmamalıdır.

79.6. Lavabo ve Tuvaletlerin Temizliğine Yönelik Önlemler

» Tuvalet alanına giriş kapılarının kolları uygun temizlik malzemesi ile sık sık

silinmelidir.

» Tuvaletlerin zeminleri, klozetler, pisuarlar, lavabolar, musluk ve batarya

başlıkları, kapı kolları uygun temizlik malzemesi ile sık sık temizlenmeli ve

dezenfeksiyon edilmelidir.

» Tuvalet ve lavaboların temizlik saatleri kayıt edilmeli ve temizlik saatleri

görünür şekilde asılmalıdır. Devamlı sıvı sabun, tuvalet kâğıdı ve kâğıt havlu

bulundurulmalıdır.

» Temizlik yapan personel kişisel koruyucu ekipman kullanmalı, işlem

sonrası kullanılan malzemeler çöpe atılarak, su ve sabunla en az 20 saniye

el temizliği ve hijyeni sağlanmalıdır.

» Tuvaletlerde el kurutma fanları kapatılarak kullanım dışı bırakılmalı, tek

kullanımlık kâğıt havlular kullanılmalıdır.

» Olası Vaka Durumunda Alınmasında Gereken Önlemler

412 T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI

» Diğer öğrencilerden ivedilikle ayrılıp, maske takılması sağlanarak sağlık

birimine başvurmaları sağlanmalıdır.

» Koronavirüs tanısı kesinleşen hastanın odası 24 saat süreyle havalandırılmalı

ve boş bırakılmalı.

» Kişi ile aynı odayı paylaşanların cerrahi (tıbbi) maske takması sağlanarak

pansiyonda barınan diğer öğrencilerden izale edilmelidir.

» Kişinin başvurduğu sağlık birimi tarafından, İl/İlçe Sağlık Müdürlüğü

Bulaşıcı Hastalıklar Birimine ivedilikle bilgi verilmelidir.

» Temasları saptanarak, temas özelliklerine göre (yakın temaslı, temaslı)

gerekli izlem prosedürleri başlatılmalıdır.

» COVID-19 tanısı kesinleşen hastanın odası 24 saat süreyle havalandırılmalı

ve boş tutulması sağlanmalıdır. Sonrasında detaylı bir şekilde su ve

deterjanla temizlenmeli, bu işlemler sonrasında odaya yeni kişi alınmalıdır.COVID-19 | SALGIN YÖNETİMİ VE ÇALIŞMA REHBERİ 395

78. COVID-19 KAPSAMINDA OKULLARDA ALINMASI GEREKEN

ÖNLEMLER

COVID-19'un ana bulaşma yolu damlacık ve temas yoluyladır. Okullar toplu

bulunulan yerlerden olduğu için COVID-19 bulaşma açısından risklidir. Okullarda

COVID-19 bulaşma riskini en aza indirmek için yapılacaklar bir süreç yönetimidir.

Bu süreç yönetiminde okul yönetimi, öğretmenler, aileler, öğrenciler ve okul

çalışanlarının üzerine düşen görev ve sorumluluklar bulunmaktadır. Süreç, yatılı

olmayan öğrenciler ve tüm çalışanlar için sabah evde başlar ve yine akşam evde

tamamlanır. Yatılı olanlar ve akşamları görevli öğretmen ve çalışanlar için, bu süreç

okuldaki tüm süreyi içerir.

Okul binasının girişleri ve içerisinde uygun yerlere kurallar, sosyal mesafe, maske

kullanımı, el temizliği ve öğrencilerin hangi koşullarda okula gelmemesi gerektiğini

açıklayan bilgilendirme afişleri asılmalıdır. Okul binası girişleri ve içerisinde uygun

yerlerde el antiseptiği bulundurulmalıdır. COVID-19 bulaşma riskini en aza indirmek

için aşağıdaki önlemlere uyulmalıdır.

78.1. Okullarda Alınması Gereken Genel Önlemler

» COVID-19'dan sorumlu bir okul yöneticisi görevlendirilmelidir.

» Eğitim faaliyetine başlamadan önce okul binasının genel temizliği su ve

deterjanla yapılmalıdır.

» Okullarda temassız ateş ölçer, maske, sıvı sabun ve el antiseptiği veya en

az %70 alkol içeren kolonya bulundurulmalıdır. Kullanılmış maskeler için

kapaklı çöp kutuları temin edilmelidir.

» Okullarda en az 4 metrekareye bir kişi düşecek şekilde personel ve

öğrenci planlaması yapılmalı, içeriye alınması gereken kişi sayısı buna göre

düzenlenmelidir.

» Sınıf, çalışma salonları, işlikler, yemekhane, kantin vb. toplu kullanım alanları

bulunması durumunda kişiler arasındaki sosyal mesafe en az 1 metre olacak

şekilde düzenlenmelidir.

» COVID-19 kapsamında alınacak önlemler okulun varsa web sayfasında

yayımlanmalı; okul açılmadan önce veliler e-okul, e-posta, SMS vb. iletişim

kanalları ile bilgilendirilmelidir.

» Okulların açılmasıyla velilere özel olarak hazırlanmış bir bilgi notu ekte yer

alan "Bilgilendirme Formu ve Taahhütname" (Ek.1) şeklinde ve iki nüsha

halinde velilere imzalatılmalı ve bir nüshası kendilerine verilmelidir.

396 T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI

» COVID-19 kapsamında alınacak önlemleri açıklayan bu bilgi notunda,

» Ateş, öksürük, burun akıntısı, solunum sıkıntısı, ishal şikayetlerinden

herhangi biri olan öğrenciler okula bilgi verilerek gönderilmemesi

istenmeli ve doktor muayenesi önerilmelidir.

» Aile içerisinde ateş, öksürük, burun akıntısı, solunum sıkıntısı gibi

COVID-19 belirtileri olan ya da COVID-19 tanısı alan, temaslısı olan kişi

bulunması durumunda okula ivedilikle bilgi verilmesi ve öğrencilerin

okula gönderilmemesi belirtilmelidir.

» Öğrencilerin bırakılması ve alınması sırasında personel ve veliler sosyal

mesafe kurallarına uymalı ve maske takmalıdır.

» Mümkünse her gün aynı velinin öğrenciyi alması ve bırakması sağlanmalıdır.

Mümkünse büyükanne/büyükbaba gibi 65 yaş üstü kişiler veya altta yatan

hastalığı olanlar öğrencileri bırakıp almamalıdır.

» Okula giriş/çıkış saatlerinde öğrenciler veliler tarafından okul dışında teslim

alınıp bırakılmalıdır.

» Okulun giriş ve çıkışlarına öğrencilerin el hijyenini sağlayabilmeleri için el

antiseptiği konulmalıdır.

» Okulda bulunan öğretmen, öğrenci ve diğer çalışanlar maske takmalı ve

maskesi olmayanlar için bina girişinde maske bulundurulmalıdır. Okulda

bulunan kişilerin tümü kuralına uygun maske takmalı, maske nemlendikçe

ya da kirlendikçe değiştirilmelidir. Yeni maske takılırken ve sonrasında el

antiseptiği kullanılmalıdır.

» Sınıflara, koridorlara, giriş ve çıkışa yakın alanlara el antiseptikleri

yerleştirilmelidir. El antiseptiğinin bulunduğu alanlar öğretmenler tarafından

kontrol edilmelidir. Yutma riski nedeniyle küçük öğrenciler el antiseptiği

kullanırken mutlaka denetlenmelidir.

» Öğretmen, öğrenci ve diğer çalışanlar el hijyenini öğrenmeli ve uygulamalıdır.

Eller en az 20 saniye boyunca sabun ve suyla yıkanmalıdır. Eller gözle

görülür derecede kirli değilse, sabun ve su hazır bulunmuyorsa, alkol bazlı

el antiseptiği kullanılabilir.

» Anasınıfındaki öğrencilere el yıkama sırasında yardım edilmeli, yardım

edildikten sonra tekrar eller yıkanmalıdır.

» Lavaboların yakınına el yıkama adımlarını açıklayan posterler

yerleştirilmelidir.

COVID-19 | SALGIN YÖNETİMİ VE ÇALIŞMA REHBERİ 397

» Çalışanların kullandığı kişisel koruyucu ekipmanlar evsel atığa atılmalıdır.

Okullarda COVID-19 şüpheli kişi bulunduğunda bu kişilere ait atıklar çift

poşetlenerek evsel atıklara atılır.

» Sık dokunulan kapı kolları, merdiven korkulukları, elektrik düğmeleri gibi

yüzeylerin temizliği ve dezenfeksiyonu sık sık yapılmalıdır.

» Okullara salgın döneminde mümkünse ziyaretçi kabul edilmemelidir.

» Okullarda sınıf ve odalar pencereler açılarak düzenli bir şekilde sık sık

havalandırılmalıdır. Havalandırmada doğal havalandırma tercih edilmelidir.

Klima olması durumunda ise Sağlık Bakanlığı tarafından yayımlanan

"COVID-19 Kapsamında Klima/İklimlendirme Sistemlerinde Alınacak

Önlemler"e uyulmalıdır.

» COVID-19 bulaşma riskini artıracağından salgın döneminde zorunlu olmayan

toplu etkinlikler yapılmamalıdır. Yapılması gerekli görülen etkinliklerin açık

alanda yapılması tercih edilmelidir. Etkinliklerde maske takılmalı, sosyal

mesafe kurallarına uyulmalıdır.

» Okullarda öğretmen, yönetici, personel toplantıları gibi idari toplantılar

temastan kaçınmak amacıyla mümkün oldukça telekonferans yöntemiyle

yapılmalıdır. Bunun sağlanamadığı durumlarda Sağlık Bakanlığı tarafından

yayımlanan "Kurum İçi Düşük Katılımlı Toplantılarda Alınması Gereken

Önlemler"e uyulmalıdır.

» Hem öğrenciler hem de personel arasındaki okula devamsızlıklar takip

edilmeli, devamsızlıklardaki artışlar İl/ilçe sağlık müdürlüğü/toplum sağlığı

merkezlerine bildirilmelidir.

» Öğrenci ve personelin salgın döneminde ruh sağlığı / psikososyal destek

ihtiyaçları için okullarda bulunan PDR (Psikolojik Danışma Rehberlik)

Birimleri Sağlık Bakanlığının bu konudaki önerileri doğrultusunda hareket

etmelidir.

78.2. Okullarda Öğrenciler, Öğretmenler ve Diğer Çalışanlara Yönelik

Alınması Gereken Önlemler

» Öğretmenler ve diğer çalışanların COVID-19'un bulaşma yolları ve korunma

önlemleri hususunda bilgilenmesi sağlanmalıdır.

» Okulun ilk haftasındaki başlangıç derslerinde öğrencilere COVID-19'un

bulaşma yolları ve korunma önlemleri hakkında bilgi verilmelidir.

» Ateş, öksürük, burun akıntısı, solunum sıkıntısı belirtileri olan / gelişen,

398 T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI

COVID-19 tanısı alan veya temaslısı olan öğretmen, öğrenci ya da çalışanlar

tıbbi maske takılarak, COVID-19 yönünden değerlendirilmek üzere sağlık

kurumuna yönlendirilmelidir.

» Okulda iken semptomu başlayan öğrencilerin en kısa sürede ailesi ile

iletişime geçilmeli ve hasta öğrenci ayrı bir yerde izole edilmelidir. Hasta

öğrencilerin yakın temaslısı öğrenci ve personel evlerine gönderilmelidir.

İl/ilçe sağlık müdürlüğüne bildirilmelidir.

» Hasta öğrenci veya personel gönderildikten sonra oda/alan/sınıf

havalandırılmalı, yüzeyler temizlenip dezenfekte edilmelidir.

» Öğrenciler, öğretmenler ve diğer çalışanların tümü kuralına uygun maske

takmalı, maske nemlendikçe ya da kirlendikçe değiştirilmeli, değiştirilmesi

öncesinde ve sonrasında el antiseptiği kullanılmalıdır.

» Öğrenciler ile 1 metreden yakın temas olasılığı olan öğretmen ve

diğer çalışanların tıbbi maskeye ek olarak yüz koruyucu da kullanması

sağlanmalıdır. Yüz koruyucu %70'lik alkol ile silinerek tekrar kullanılabilir.

» Öğrenciler, öğretmenler ve diğer çalışanların el hijyenine dikkat etmesi

sağlanmalıdır. El hijyenini sağlamak için, eller en az 20 saniye boyunca su

ve sabunla yıkanmalı, su ve sabunun olmadığı durumlarda alkol bazlı el

antiseptiği kullanılmalıdır. Antiseptik içeren sabun kullanmaya gerek yoktur,

normal sabun yeterlidir.

» Eldiven kullanımı el temizliği yerine geçmez. Yapılan iş, eldiven

kullanımını gerektirmiyorsa, COVID-19'dan korunmak amacıyla eldiven

kullanılmamalıdır.

» Öğrenciler, öğretmenler ve diğer çalışanların dinlenme alanlarında en az 1

metrelik sosyal mesafeyi korumalı ve maske takmayı sürdürmelidir.

» Öğretmen ve çalışanların dinlenme alanlarında en az 1 metrelik sosyal

mesafeyi korumalı ve maske takmayı sürdürmelidir.

78.3. Güvenlik Görevlilerini Korumaya Yönelik Önlemler

» Bir metreden uzak temas (Düşük riskli çalışma alanı)

» Güvenlik görevlilerinin yüz yüze temas olasılığını azaltmak için camlı

kabinlerde bulunmaları önerilir. Böyle bir imkan yoksa, kuruma giriş

yapanlarla güvenlik görevlileri arasında en az 1 metre mesafeyi

sağlayacak şekilde düzenleme yapılmalıdır. 1 metreden uzak

durulacaksa sadece tıbbi maske yeterlidir.

COVID-19 | SALGIN YÖNETİMİ VE ÇALIŞMA REHBERİ 399

» Bir metreden yakın temas (Orta riskli çalışma alanı)

» Üst araması yapılacaksa 1 metreden yakın temas olasılığı vardır.

Aşağıdaki kişisel koruyucu ekipmanları kullanması sağlanmalıdır.

» Tıbbi maskeye ek olarak gözlük/yüz koruyucu da kullanılmalıdır. Bu

ekipmanlar kişiye özeldir.

» Vücut salgılarıyla gözle görülür bir kirlenme olasılığı yoksa eldiven

kullanılmamalıdır. El hijyeni sağlanmalıdır.

» Kişisel koruyucu ekipmanın uygun kullanımı konusunda eğitim

verilmelidir. Önce maske sonra gözlük/yüz koruyucu takılır,

çıkarılırken önce gözlük/ yüz koruyucu ve en son maske çıkarılır.

» Yukarıda kullanılması gerektiği belirtilen ekipmanlar, görevlinin aktif

olarak görevini yaptığı süre boyunca kesintisiz olarak kullanılmalıdır.

Maskeler nemlendikçe ve kirlendikçe yenileri ile değiştirilmelidir.

» Kişisel koruyucu ekipmanların giyilmesi ve çıkartılması sonrasında

her seferinde uygun el hijyeni sağlanmalıdır. Eller en az 20 saniye su

ve sabunla yıkanmalı veya el antiseptiği kullanılmalıdır.

» Görevlinin dinlenmek üzere yerinden ayrılması halinde (çay, yemek

vb.) kullanılan maske ve varsa eldiven çıkartılmalı ve uygun şekilde çift

poşetlenerek atılmalıdır. Gözlük/yüz koruyucu bir sonraki kullanıma hazırlık

için %70'lik alkolle temizlenmelidir.

» Görev yerine dönülürken yeni maske ve eldiven kullanılmalıdır.

78.4. Eğitim Alanları ve Sürecinde Alınması Gereken Önlemler

» Dersler sırasında öğretmen ile öğrenciler arasında en az 1 metre mesafe

olacak şekilde oturma düzeni oluşturulmalı ve maske takılmalıdır.

» Sınıflarda oturma düzeni yüz yüze gelecek şekilde karşılıklı olmamalı,

çapraz oturma olmalıdır.

» Temaslı takibi için sınıflarda aynı öğrencinin aynı yerde oturmaları

sağlanmalıdır.

» Dersler mümkün olan en az kişi sayısı ile yapılmalı, birkaç sınıfın bir araya

gelmesi ile ortak yapılan derslerde oturma düzeni sosyal mesafe en az 1

metre olacak şekilde olmalıdır.

» Damlacık oluşturması nedeniyle sınıf içinde yüksek sesle yapılan aktiviteler

yapılmamalıdır.

400 T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI

» Kitap, kalem vb. eğitim malzemeleri kişiye özel olmalı, öğrenciler arası

malzeme alışverişi yapılmamalıdır.

» Öğrenciler gün boyu aynı sınıflarda ders görmeli, sınıf değişikliği

yapılmamalıdır. Değişiklik zorunlu ise sınıfların her kullanım sonrası

havalandırılıp temizlik ve dezenfeksiyonu yapılmalıdır.

» Öğrencilerin günlük grup etkinliklerinde hep aynı grup ile etkinliğin yapılması

sağlanmalıdır. Sanat, müzik, beden eğitimi gibi derslerde grupların birbirine

karışması önlenmelidir.

» Öğrencilerin toplu halde bir arada bulunmalarını önlemek amacıyla ders

araları (teneffüsler) sınıflar sıraya konularak düzenlenmelidir.

» Okullarda toplu olarak kullanılan yerlerin (koridorlar, kantin, spor salonu

vb.) daha az sayıda kişiyle ve dönüşümlü olarak kullanılmasına dikkat

edilmelidir.

» COVID-19 vakası olması durumunda o sınıf/oda boşaltılmalı, 24 saat süreyle

havalandırılmalı ve boş tutulması sağlanmalıdır. Bunun sonrasında temizliği

yapılmalıdır.

» COVID-19 vakasının, oda temizliğini yapacak kişi tıbbi maske, forma ya

da tek kullanımlık önlük, yüz koruyucu ve eldiven kullanmalıdır; temizlik

görevlisi ellerini yıkadıktan sonra eldiven giymeli ve temizliği eldivenli

ellerle yapmalıdır.

78.5. Asansörlerde Alınması Gereken Önlemler

» Asansörlerin kullanımı sınırlandırılmalıdır.

» Kapasitesinin üçte biri sayıda kişinin binmesine izin verilmeli ve bu sayı

asansör girişinde belirtilmelidir.

» Asansör içerisinde sosyal mesafeyi korumak amacıyla kişilerin durması

gereken alanlar, aralarında en az 1 metre mesafe olacak şekilde yer

işaretleriyle belirlenmelidir.

78.6. Okul Spor Salonlarında Alınması Gereken Önlemler

Spor salonunda ve varsa havuzda maske kullanımı, hijyen ve sosyal mesafenin

korunması ile ilgili tedbirlere uyulmalıdır. Bu alanlarda Sağlık Bakanlığı tarafından

yayımlanan "COVID-19 Kapsamında Spor Salonları ve Spor Merkezlerinde

Alınması Gereken Önlemler" ile havuz olması durumunda "Site Havuzlarında

Alınması Gereken Önlemler" ile "Hamam, Sauna, Buhar Odaları İle Kapalı Havuz Ve

Jakuzilerde Alınması Gereken Önlemler"in ilgili bölümlerine uyulmalıdır.

COVID-19 | SALGIN YÖNETİMİ VE ÇALIŞMA REHBERİ 401

78.7. Okul Kütüphanesinde Alınması Gereken Önlemler

Kütüphanede maske kullanımı, el hijyeni ve sosyal mesafenin korunması ile

ilgili tedbirlere uyulmalıdır Bu alanlarda Sağlık Bakanlığı tarafından yayımlanan

"Kütüphanelerde Alınması Gereken Önlemler"e uyulmalıdır.

78.8. Okul Kantininde Alınması Gereken Önlemler

Kurum bünyesinde bulunması halinde kantin, büfe vb. yerlerde maske kullanımı,

hijyen ve sosyal mesafenin korunması ile ilgili tedbirlere uyulmalı, buralarda tek

kullanımlık bardak, tabak vb. malzemeler kullanılmalıdır. Bu hizmetlerin sunumu

sırasında Sağlık Bakanlığı tarafından yayımlanan "COVID-19 Kapsamında Büfe,

Kantın ve Bayilerde Alınması Gereken Önlemler"e uyulmalıdır.

78.9. Okul Mağazasında Alınması Gereken Önlemler

Kurum bünyesinde bulunması halinde giysi, kitap ve kırtasiye malzemesinin

satışının yapıldığı okul mağazasında hijyen ve sosyal mesafenin korunması ile ilgili

tedbirlere uyulmalıdır. Satışlar mümkün olduğunca telefon ve internet üzerinden

karşılanacak hale getirilmelidir. Mağaza satışında temassız ödeme tercih edilmeli

veya temaslı ödemelerde her kullanım öncesi alkol bazlı el antiseptiği ile el

hijyeni sağlandığından emin olunmalıdır. Bu hizmetlerin sunumu sırasında Sağlık

Bakanlığı tarafından yayımlanan "Konfeksiyon, Giyim Mağazaları ve Tuhafiyelerde

Alınması Gereken Önlemler" ile "Kitap ve Kırtasiye Mağazalarında Alınması Gereken

Önlemler"deki ilgili bölümlere uyulmalıdır.

78.10. Çalışanların Ofislerinde Alınması Gereken Önlemler

Kurum bünyesinde bulunan ofisler ve buradaki hizmetlerin sunumu sırasında Sağlık

Bakanlığı tarafından yayımlanan "COVID-19 Kapsamında Ofis ve Büro Sisteminde

Faaliyet Gösteren Tüm İşletmelerde Alınması Gereken Önlemler"e uyulmalıdır.

78.11. Yemekhanede Alınması Gereken Önlemler

» Yemekhane girişlerine el antiseptiği konulmalıdır.

» Öğrencilerin yemekten önce ve hemen sonra ellerini yıkaması sağlanmalıdır.

» Yemekhanede masalar ve sandalyeler arası mesafe en az 1 metre olacak

şekilde düzenleme yapılmalıdır.

» Temaslı takibinin kolay yapılabilmesi için; yemek saatleri gruplara göre

belirlenmeli ve mümkün ise aynı kişilerin aynı masada yemek yemeleri

sağlanmalıdır. Çay içme molalarında da benzer kurallara dikkat edilmelidir.

402 T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI

» Yemek öncesinde ve sonrasında ellerin bol su ve sabun ile en az 20

saniye boyunca yıkanması ve tek kullanımlık havlu ile ellerin kurulanması

gibi kişisel hijyen kurallarının uygulanmasına imkan veren düzenlemeler

yapılmalıdır.

» Bardak ve tabak gibi ortak kullanılan eşyalar her kullanım sonrasında su

ve deterjanla yıkanmalı ve sonraki kullanımına kadar temiz bir ortamda

saklanmalıdır.

» Baharat, kürdan, tuz vb. malzemelerin tek kullanımlık olacak şekilde

sunulması sağlanmalıdır. Masalarda açıkta baharat, kürdan, tuz, ekmek

bulundurulmamalıdır.

» Yemekhane görevlileri kişisel hijyen kurallarına uygun davranmalı ve

maske takmalıdır. Yemekhane görevlileri tıbbi maske takmalıdır. Eldiven

kullanmamalı ancak sık el hijyeni sağlanmalıdır.

» Masada yeme ve içme dışında maske takılmalıdır.

» Açık büfe yemek servisi kullanılmamalıdır.

» Yiyecek hazırlamada kullanılan lavabolar başka hiçbir amaçla

kullanılmamalıdır.

» Yemekler okul bünyesinde hazırlanıyorsa Sağlık Bakanlığı tarafından

yayımlanan "COVID-19 Kapsamında Restoran, Lokanta, Kafe Pastane,

Börekçi, Tatlıcı Ve İçerisinde Yeme-İçme Hizmeti Sunan İşletmelerde

Alınması Gereken Önlemler"e uyulmalıdır.

78.12. Servislerde Alınması Gereken Önlemler

» Servis şoförleri işveren tarafından COVID -19 hakkında bilgilendirilmelidir.

Servis şoförleri, kişisel hijyen kurallarına uygun şekilde hareket etmeli ve

aracın içinde mutlaka tıbbi maske kullanmalıdır

» Araç içine COVID-19 ile ilgili uyulması gereken kurallar görünür bir şekilde

asılmalı ve şoför ve yolcuların bu kurallara uyması sağlanmalıdır.

» Araçlarda giriş kapısının yanına el antiseptiği konulmalıdır.

» Servisle ulaşımı sağlayan öğrenci, öğretmen ve çalışanların maske takması

ve her gün aynı yere oturması sağlanmalıdır.

» Servislerde Sağlık Bakanlığı "COVID-19 Kapsamında Personel Servis

Araçlarıyla İlgili Alınması Gereken Önlemler"e uyulmalıdır.

COVID-19 | SALGIN YÖNETİMİ VE ÇALIŞMA REHBERİ 403

78.13. Yatakhanelerde Alınması Gereken Önlemler

» COVID-19 kapsamında yurt yatakhanelerinde kalacak öğrenci sayısı

yeniden gözden geçirilmeli ve mümkün olan en az öğrenci ile hizmet

vermeye devam etmelidir.

» Mümkün olduğu sürece öğrencilerin oda değişikliğine izin verilmemelidir.

» Yatakhanelerde sosyal mesafenin korunmasını sağlayacak şekilde eşyaların

düzenlenmesi yapılmalıdır.

» Yatakhane girişlerine el antiseptiği konulmalıdır.

» Yatakhanelerde sosyal mesafe ve hijyen kuralları göz önünde

bulundurulmalıdır.

» Yatakhanelerde yatak ya da ranzalar en az 1 metre aralıklarla seyreltilerek

yerleştirilmelidir.

» Yatak ya da ranzaların yan yana olanlarının bir baş bir ayakucu şeklinde

konumlandırılmalı, ranzada alt ve üst yatışlarda bir baş bir ayakucu şeklinde

düzenlenmelidir

» Yatakhaneler yeterli ve düzenli şekilde havalandırılmalı; sık sık pencereler

açılmalıdır.

» Odalarda kalan öğrenci sayısına göre yeterli sayıda tuvalet/banyo olanağı

sağlanmalıdır.

» Duş yerleri ve tuvaletlerde sosyal mesafe kuralına dikkat edilmelidir.

» Duş bataryası, musluk, sabunluk vb. elle kullanım yerine sensörlü olanların

kullanımı teşvik edilmelidir.

» Duş ve tuvaletler sık aralıklarla mümkünse her kullanımdan sonra

dezenfekte edilecek şekilde planlama yapılmalıdır.

» Tuvalet ve lavabolarda su, sıvı sabun, tuvalet kâğıdı, kâğıt havlu ve çöp

kutusu bulundurulmalıdır.

» Duş, kabin ve tuvaletler kapı ve pencereleri açılarak sık havalandırılmalıdır.

» Öğrenci odalarında, aynı odada kalan öğrenciler dışında kişilerin

bulunmasına izin verilmemelidir.

» Yatakhanede gıda maddesi bulundurulmamalı ve tüketilmemelidir.

» Özellikle eller ile sık dokunulan yüzeylerin (kapı ve dolap aydınlatma

sistemleri gibi sık dokunulan düğmeler, telefon ahizesi, TV kumandası) ve

ortak kullanım alanlarındaki tuvalet ve lavaboların temizliği günde en az iki

kez yapılmalıdır.

404 T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI

78.14. Okul Mescitlerinde Alınması Gereken Önlemler

» Mescit içerisinde 4 metrekareye 1 kişi düşecek şekilde planlama yapılmalıdır.

» Mescit girişinde el antiseptiği bulundurulmalıdır.

» Mescide girerken ve namaz esnasında da maske takılmaya devam

edilmelidir.

» Abdest alırken ve namaz kılarken sosyal mesafeye (en az 1 metre)

uyulmalıdır.

» Mescit içerisindeki Kur'an-ı Kerim dahil diğer kitaplar kilitli dolaplarda

bulundurulmalı, ortak kullanımı önlenmelidir.

» Ortak kullanımda olan tespih, takke, rahle vb. kaldırılmalıdır.

» Seccadeler ve tespihler kişiye özel olmalıdır.

» Mescit en az günde bir defa temizlenmeli ve sık sık havalandırılmalıdır.

» Mescitte bulunan halılar su ve deterjanla temizlenmeli, mescit ve abdest

alınan yerlerin temizliğine dikkat edilmelidir. Mescit sık sık havalandırılmalıdır.

Abdest alınan yerlerde tek kullanımlık kâğıt havlu kullanılmalıdır.

78.15. Ortam Temizliği, Dezenfeksiyonu ve Havalandırması

» Binalardaki her türlü eşya, araç ve gerecin, özellikle sık dokunulan yüzeylerin

(kapı kolları, telefon ahizeleri, masa yüzeyleri, musluk ve batarya başlıkları

gibi) temizliğine dikkat edilmelidir. Bu amaçla, su ve deterjanla temizlik

sonrası dezenfeksiyon için 1/100 sulandırılmış (5 litre suya yarım küçük çay

bardağı) çamaşır suyu (Sodyum hipoklorit Cas No: 768152-9) kullanılabilir.

Klor bileşiklerinin uygun olmadığı bilgisayar klavyeleri, telefon ve diğer

cihaz yüzeyleri %70'lik alkolle silinerek dezenfeksiyon sağlanmalıdır.

» Yüzey temizliği ve dezenfeksiyonu için; virüslere etkinliği gösterilmiş etken

maddeleri içeren ve Sağlık Bakanlığı tarafından verilen 'Biyosidal Ürün

Ruhsatı' bulunan yüzey dezenfektanları kullanılabilir.

» http://cbs.cevresaglik.gov.tr/cevresaglik/Biyosidal/Dezenfektan.aspx

» Halı, koltuk gibi yüzeyler su ve deterjanla silinebilir veya toz kaldırmayacak

özelliğe sahip makineler ile yıkanabilir. Bu amaçla sıcak buhar da

uygulanabilir.

» Temizlik bezleri kullanım alanına göre ayrılmalı ve her kullanım sonrası

uygun şekilde temizlenmelidir. Yıkanabilen, tekrar kullanılan temizlik

malzemelerinin en az 60 oC'da yıkanması önerilir. Paspas başlıkları su

COVID-19 | SALGIN YÖNETİMİ VE ÇALIŞMA REHBERİ 405

içerisinde bekletilmemelidir.

» Okuldaki sınıf, salon, yemekhane, yatakhane ve diğer tüm odaların kapı ve

pencereleri açılarak sık havalandırılması sağlanmalıdır.

» Merkezi havalandırma sistemleri bulunan okullarda ortamın havalandırması

doğal hava sirkülasyonunu sağlayacak şekilde düzenlenmeli, havalandırma

sistemlerinin bakımı ve filtre değişimleri üretici firma önerileri doğrultusunda

yapılmalıdır. Klimalar ve vantilatör kullanılmamalıdır. Sağlık Bakanlığı

tarafından yayımlanan "COVID-19 Kapsamında Klima/İklimlendirme

Sistemlerinde Alınacak Önlemler"e uyulmalıdır.

» Tuvaletlere el yıkama ile ilgili afişler asılmalıdır.

» Tuvaletlere tek kullanımlık kâğıt havlu ve tuvalet kağıdı konulmalıdır. Hava

ile el kurutma cihazları çalıştırılmamalıdır.

» Tuvaletlerde sıvı sabun bulundurulmalı ve devamlılığı sağlanmalıdır.

Antiseptik içeren sabuna gerek yoktur.

» Tuvaletlerdeki bataryalar ve sabunluklar mümkünse fotoselli olmalıdır.

» Tuvalet dezenfeksiyonu için 1/10 sulandırılmış çamaşır suyu (Sodyum

hipoklorit Cas No: 7681-52-9) kullanılmalıdır.

» Temizlik yapan personelin tıbbi maske ve eldiven kullanması sağlanmalıdır.

Temizlik sonrasında personel maske ve eldivenlerini çıkarıp çöp kutusuna

atmalı, ellerini en az 20 saniye boyunca su ve sabunla yıkamalı, sabun ve

suyun olmadığı durumlarda alkol bazlı el antiseptiği kullanmalıdır.

406 T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI

EK.1

BİLGİLENDİRME FORMU VE TAAHHÜTNAME

Çocuğumun ateş, öksürük, burun akıntısı, solunum sıkıntısı, ishal şikayeti olması

durumu ile aile içerisinde solunum yolu şikayetleri gelişen veya solunum yolu

enfeksiyonu hikayesi ile hastane yatışı yapılan kişi varlığında ya da COVID-19 tanısı

alan kişi bulunması durumunda çocuğumu kuruma getirmemem ve bu durumu

okula bildirmem gerektiği konusunda bilgilendirildim.

Yukarıda belirtilen durumlarda çocuğumu okula getirmeyeceğimi ve getirmeme

sebebimi okul yönetimine bildirmeyi kabul ve taahhüt ederim. .../... / 20...

Taahhüt eden: Okul Yetkilisi:

Veli/vasinin adı soyadı: Adı soyadı:

İmzası: Görevi:

Öğrencinin adı-soyadı: İmzası:

COVID-19 | SALGIN YÖNETİMİ VE ÇALIŞMA REHBERİ 407

79. COVID-19 KAPSAMINDA OKUL PANSİYONLARINDA

ALINMASI GEREKEN TEDBİRLER

Dünyada hızla yayılan COVID-19 salgını nedeniyle ülkemizde alınan tedbirler

kapsamında, gelişen yeni durumlar göz önünde bulundurularak herhangi bir

mağduriyet yaşanmaması için yatılılık hizmetlerinin yürütülmesine ilişkin tedbirler

aşağıda belirtilmiştir:

79.1. Genel Önlemler

» Pansiyonda alınan tedbirlere ilişkin takip ve koordinasyondan sorumlu

müdür yardımcısı görevlendirilmesi yapılmalıdır.

» Pansiyonlu okullarda barınan yöneticiye, belleticiye, nöbetçi belleticiye,

yardımcı personele ve öğrenciye yönelik bulaşıcı hastalıklar, bulaşıcı

hastalıklardan korunma yolları ve hijyen konularında eğitim verilmelidir.

» Pansiyonda çalışan yardımcı personelin hijyen sertifikası alması

sağlanmalıdır.

» Gıda ürünleri ve hijyeni, satın alma, mal kabul, depo mutfak, gıda hazırlanması

ve sunumunda bulunan tüm görevliler alınan önlemler ve süreç konusunda

periyodik olarak bilgilendirilmelidir.

» Okul yönetimi tarafından belirlenen aralıklarla belletmenin, pansiyonda

çalışan diğer görevliler ve öğrencilerin ateş durumları ölçülerek kayıt altına

alınmalıdır.

» Pansiyonlara ziyaretçi kabul edilmemelidir.

» Kullanılan maske ve eldivenlerin atılması için atık kutuları bulundurulmalıdır.

» Pansiyonda klima ya da havalandırma sistemi bulunması halinde filtreler

düzenli olarak değiştirilmelidir. Odalarda bulunan klimaların üretici talimatları

doğrultusunda düzenli bakım ve onarımlarının yapılması sağlanmalıdır.

» Yürütülen çalışmalar düzenli olarak kayıt altına alınmalı, periyodik izleme

formları ve kontrol listeleri hazırlanmalıdır. (COVID-19 salgını kapsamında

günlük yapılacak işlemlerin yapılıp-yapılmadığına dair her gün, müdür

yardımcısı tarafından gerekli incelemelerin yapılması ve oluşturulacak

forma işlenmesi sağlanmalıdır.)

» Ortak kullanım alanlarında ve pansiyon girişinde Sağlık Bakanlığı onaylı

alkol bazlı el antiseptiği veya dezenfektan bulundurulmalıdır.

» Hijyenik malzeme, koruyucu ekipman ve maske zorunlu olarak

kullanılmalıdır.

408 T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI

» Elle temas edilen alanların daha sık aralıklarla dezenfeksiyonu sağlanmalıdır.

» Eller en az 20 saniye boyunca sık aralıklarla yıkanmalı.

» Özellikle eller ile sık dokunulan yüzeyler; kapı kolları, bataryalar, tırabzanlar,

sık dokunulan düğmeler, telefon ahizesi, televizyon ve klima kumandası,

ortak kullanım alanlarındaki tuvalet ve lavabo temizliğine azami özen

gösterilmelidir.

» Özellikle eller ile sık dokunulan yüzeyler; kapı kolları, bataryalar,

tırabzanlar, sık dokunulan düğmeler, telefon ahizesi, televizyon ve klima

kumandası, ortak kullanım alanlarındaki tuvalet ve lavabo temizliğine özen

gösterilmelidir.

» Merkezi havalandırma sistemleri bulunan pansiyonların havalandırması

temiz hava dolaşımını sağlayacak şekilde düzenlenmeli ve kapı ve

pencereleri sık sık açarak doğal havalandırma yapılmalıdır.

» Pansiyon giriş holünde veya dış cephesinde, öğrenci ile personelin

kolayca görebileceği genel kullanım alanlarında, pansiyonda uygulanan

ve uyulması gereken COVID-19 tedbirleri ve kurallarının yer aldığı panolar

düzenlenmelidir.

79.2. Giriş Çıkışlara Yönelik Önlemler

» Virüs riskini henüz bina içerisine girmeden engellemek amacıyla pansiyona

giriş kapılarında barınan öğrenci, görev yapan (aşçı, sağlıkçı, güvenlik

görevlisi ve yardımcı personelin) ve yönetici konumunda çalışan personelin

ateş ölçümü yapılmalıdır.

» Giriş-çıkış kapılarına, yemekhane, etüt odalarına, oda girişlerine ve

koridorlara dezenfektan konulmalıdır.

» Kurye, kargo görevlisi vb. kişiler pansiyona alınmamalı, teslimatlar dış

kapıda yapılmalıdır.

» Girişlere hijyen paspası konulmalıdır.

79.3.Yemek Hizmetlerine Yönelik Önlemler

» Yemek salonları, giriş alanı ve holü, ilave salonlar gibi genel alan kullanımları

ve açık alanlar dâhil yemekhanenin tamamı sosyal mesafe planına uygun

olarak düzenlenmelidir.

» Pansiyonun içinde veya dışarısında sıra oluşabilecek her yerde (lavabo

önleri vb.) 1,5 metre ara ile sosyal mesafe işaretlemeleri yapılmalıdır.

COVID-19 | SALGIN YÖNETİMİ VE ÇALIŞMA REHBERİ 409

» Kahvaltı büfeleri ve açık büfeler yerine öğrencilere özel tabaklar hazırlanmalı

ve yemek ihtiyacı için yemekhane alanlarında paketlenmiş yiyecek

seçenekleri sunulmalıdır.

» Yemekhanede açık büfe uygulamasının el teması riski olan riskli bir

uygulama olduğu unutulmamalıdır. Açık büfe uygulaması yapılacaksa

servisin çalışanlar tarafından yapılması sağlanmalıdır.

» Yemek servisi verilen masalar arası mesafe her yönden 1,5 metre, yan yana

sandalyeler arası 60 cm olacak şekilde düzenlenmelidir.

» Karşılıklı oturmada masa eni 70 cm'den küçük masalarda çapraz oturma

düzeni uygulanmalı veya karşılıklı oturma mesafesinin arttırılması amacıyla

iki masa birleştirilerek kullanılmalıdır.

» Servis personeli, servis esnasında mesafe kurallarını korumaya ve temastan

kaçınmaya özen göstermelidir.

» Yemekhane ve mutfak çalışanlarının el temizliğine dikkat edilmelidir.

Koruyucu ekipman kullanılmalıdır.

» Bardak ve tabak gibi ortak kullanılan eşyalar her kullanım sonrasında su

ve deterjanla yıkanmalı, temiz bir ortamda saklanmalıdır. Mümkünse tek

kullanımlık bardak ve tabak kullanılmalıdır.

» Çay/kahve makinesi, su sebilleri, içecek makinesi gibi araçlar kaldırılmalı

veya servis elemanı aracılığıyla servis yapılmalıdır.

» Tek kullanımlık şeker, tuz, baharat, peçete kullanılmalıdır.

» Mutfakta, personelin uyması gereken kurallar ve iyi hijyen uygulamaları ile

ilgili görsel/yazılı bilgilendirme yapılmalıdır.

» Mutfak araç-gereçleri her kullanım sonrasında uygun temizlik

malzemeleriyle yıkanmalı, temiz bir ortamda saklanmalıdır. Ayrıca yapılan

tüm dezenfeksiyon işlemleri ile kullanılan malzemeler kayıt altına alınmalıdır.

» Gıda güvenliği ve mutfak hijyeni uygulamalarının Pansiyonlu Okullar İçin

Beslenme Hizmetleri Rehberi, ilgili mevzuat ve yönetmeliklere uygun

yapılması sağlanmalıdır.

» Gıda üretim alanına ham madde ve ürün sevklerinde ve mutfak alanında

hijyen bariyerleri, sterilizasyon cihazları, el ve vücut hijyeni için gerekli alet

ve ekipman bulundurulmalıdır.

» Mutfak ve pişirme alanlarına görevli olmayan personel girmemelidir.

410 T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI

79.4. Barınma ve Etüt Hizmetlerine Yönelik Önlemler

» Etüt odalarında sosyal mesafe uygulanarak çalışma masaları

yerleştirilmelidir.

» Etüt odasındaki çalışma masalarına mümkünse pleksiglas malzeme ile

şeffaf ayraçlar konularak korunma sağlanmalıdır.

» Pansiyonlarda mümkün olduğu ölçüde tek kişilik odalarda kalmaları

sağlanmalı, sağlanamıyorsa yataklar arasında en az 1 metre mesafe

bırakılmalıdır.

» Öğrenci odaları her gün, öğrenciler okula gittikten sonra temizlik görevlileri

tarafından en az 2 (iki) saat boyunca havalandırılmalı. Personel, eldiven,

maske ve koruyucu ekipman kullanmak şartıyla gerekli dezenfeksiyon

işlemi yapmalıdır.

» Oda temizliğini yapacak kişi ellerini yıkadıktan sonra eldiven giymeli ve

temizliği öyle yapmalı. Her oda temizliğinden sonra eldiven çıkartılmalı

eller uygun şekilde yıkanmalı ve bir sonraki oda temizliğinden önce yeni

eldiven kullanılmalıdır.

» Öğrenci yatakhanelerindeki çarşaf, nevresim, yastık kılıfı ve battaniyeler her

hafta değiştirilmelidir. Tekstil ürünleri ise 60-90 oC'de deterjan ile çamaşır

makinesinde yıkanmalıdır.

» Islak zeminlerin dezenfeksiyonunun periyodik sıklığı arttırılmalıdır.

Bu alanların temizliği için su ve deterjan ile temizlik yapıldıktan sonra

sulandırılmış çamaşır suyu ve klor tablet kullanılmalıdır.

» Zemine kilim, halı, örtü gibi toz tutucu malzemelerin serilmemelidir.

» Yatakhaneler ve etüt salonları doğal havalandırma yoluyla sık sık

havalandırılmalıdır.

» Yatakhane ve etüt salonlarının temizliği uygun temizlik malzemeleriyle

yapılmalı ve kayıt altına alınmalıdır.

» Pansiyonda kalan her öğrenci kişisel eşyalarını sadece kendisinin

kullanmalıdır.

79.5. Personele Yönelik Önlemler

» Birlikte yaşadığı kişilerin COVID-19 açısından izlenebilmesi için personelden

periyodik bilgi alınmalıdır.

» Personel girişinde temassız ateş ölçümü yapılmalı ve el antiseptiği

COVID-19 | SALGIN YÖNETİMİ VE ÇALIŞMA REHBERİ 411

bulundurulmalıdır.

» Personele, çalışma yerine, öğrenciler ve ortam ile temasına uygun kişisel

koruyucu ekipman (tıbbi maske, yüz koruyucu gibi) ile el antiseptiği sağlanır

ve kullanımı izlenmelidir. Bütün personel ağız ve burnu kapatacak şekilde

tıbbi maske kullanmak zorundadır. Maskeler gün içinde nemlendikçe

mutlaka değiştirilmelidir.

» Personel kıyafetlerinin günlük temizliği ve hijyeni sağlanmalıdır.

» Personelin lavabo, ortak yemek yeme ve dinlenme alanları sosyal mesafe

koşullarına uygun olarak düzenlenmeli, bu konuda gerekirse yer işaretleri,

şerit, bariyer gibi düzenlemeler yapılmalıdır. Bu alanların temizliği ve

kurallara uygun şekilde dezenfeksiyonu düzenli olarak sağlanmalıdır.

» Mal tedariki veya başka sebeplerle (tamir, bakım vb.) pansiyona geçici olarak

kabul edilen kişilerin temasının asgari düzeyde tutulmasına yönelik kurallar

belirlenerek uygulanması izlenmelidir. Ayrıca, bu kişilerin sosyal mesafe

kuralı korunarak ve koruyucu donanım kullanarak işlemlerini yapmaları

sağlanmalıdır.

» Personelin kurum içinde ve dışında giydikleri kıyafet farklı olmalıdır. Personel

mesai saatleri içinde kuruluş dışına çıkmamalıdır.

79.6. Lavabo ve Tuvaletlerin Temizliğine Yönelik Önlemler

» Tuvalet alanına giriş kapılarının kolları uygun temizlik malzemesi ile sık sık

silinmelidir.

» Tuvaletlerin zeminleri, klozetler, pisuarlar, lavabolar, musluk ve batarya

başlıkları, kapı kolları uygun temizlik malzemesi ile sık sık temizlenmeli ve

dezenfeksiyon edilmelidir.

» Tuvalet ve lavaboların temizlik saatleri kayıt edilmeli ve temizlik saatleri

görünür şekilde asılmalıdır. Devamlı sıvı sabun, tuvalet kâğıdı ve kâğıt havlu

bulundurulmalıdır.

» Temizlik yapan personel kişisel koruyucu ekipman kullanmalı, işlem

sonrası kullanılan malzemeler çöpe atılarak, su ve sabunla en az 20 saniye

el temizliği ve hijyeni sağlanmalıdır.

» Tuvaletlerde el kurutma fanları kapatılarak kullanım dışı bırakılmalı, tek

kullanımlık kâğıt havlular kullanılmalıdır.

» Olası Vaka Durumunda Alınmasında Gereken Önlemler

412 T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI

» Diğer öğrencilerden ivedilikle ayrılıp, maske takılması sağlanarak sağlık

birimine başvurmaları sağlanmalıdır.

» Koronavirüs tanısı kesinleşen hastanın odası 24 saat süreyle havalandırılmalı

ve boş bırakılmalı.

» Kişi ile aynı odayı paylaşanların cerrahi (tıbbi) maske takması sağlanarak

pansiyonda barınan diğer öğrencilerden izale edilmelidir.

» Kişinin başvurduğu sağlık birimi tarafından, İl/İlçe Sağlık Müdürlüğü

Bulaşıcı Hastalıklar Birimine ivedilikle bilgi verilmelidir.

» Temasları saptanarak, temas özelliklerine göre (yakın temaslı, temaslı)

gerekli izlem prosedürleri başlatılmalıdır.

» COVID-19 tanısı kesinleşen hastanın odası 24 saat süreyle havalandırılmalı

ve boş tutulması sağlanmalıdır. Sonrasında detaylı bir şekilde su ve

deterjanla temizlenmeli, bu işlemler sonrasında odaya yeni kişi alınmalıdır.COVID-19 | SALGIN YÖNETİMİ VE ÇALIŞMA REHBERİ 395

78. COVID-19 KAPSAMINDA OKULLARDA ALINMASI GEREKEN

ÖNLEMLER

COVID-19'un ana bulaşma yolu damlacık ve temas yoluyladır. Okullar toplu

bulunulan yerlerden olduğu için COVID-19 bulaşma açısından risklidir. Okullarda

COVID-19 bulaşma riskini en aza indirmek için yapılacaklar bir süreç yönetimidir.

Bu süreç yönetiminde okul yönetimi, öğretmenler, aileler, öğrenciler ve okul

çalışanlarının üzerine düşen görev ve sorumluluklar bulunmaktadır. Süreç, yatılı

olmayan öğrenciler ve tüm çalışanlar için sabah evde başlar ve yine akşam evde

tamamlanır. Yatılı olanlar ve akşamları görevli öğretmen ve çalışanlar için, bu süreç

okuldaki tüm süreyi içerir.

Okul binasının girişleri ve içerisinde uygun yerlere kurallar, sosyal mesafe, maske

kullanımı, el temizliği ve öğrencilerin hangi koşullarda okula gelmemesi gerektiğini

açıklayan bilgilendirme afişleri asılmalıdır. Okul binası girişleri ve içerisinde uygun

yerlerde el antiseptiği bulundurulmalıdır. COVID-19 bulaşma riskini en aza indirmek

için aşağıdaki önlemlere uyulmalıdır.

78.1. Okullarda Alınması Gereken Genel Önlemler

» COVID-19'dan sorumlu bir okul yöneticisi görevlendirilmelidir.

» Eğitim faaliyetine başlamadan önce okul binasının genel temizliği su ve

deterjanla yapılmalıdır.

» Okullarda temassız ateş ölçer, maske, sıvı sabun ve el antiseptiği veya en

az %70 alkol içeren kolonya bulundurulmalıdır. Kullanılmış maskeler için

kapaklı çöp kutuları temin edilmelidir.

» Okullarda en az 4 metrekareye bir kişi düşecek şekilde personel ve

öğrenci planlaması yapılmalı, içeriye alınması gereken kişi sayısı buna göre

düzenlenmelidir.

» Sınıf, çalışma salonları, işlikler, yemekhane, kantin vb. toplu kullanım alanları

bulunması durumunda kişiler arasındaki sosyal mesafe en az 1 metre olacak

şekilde düzenlenmelidir.

» COVID-19 kapsamında alınacak önlemler okulun varsa web sayfasında

yayımlanmalı; okul açılmadan önce veliler e-okul, e-posta, SMS vb. iletişim

kanalları ile bilgilendirilmelidir.

» Okulların açılmasıyla velilere özel olarak hazırlanmış bir bilgi notu ekte yer

alan "Bilgilendirme Formu ve Taahhütname" (Ek.1) şeklinde ve iki nüsha

halinde velilere imzalatılmalı ve bir nüshası kendilerine verilmelidir.

396 T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI

» COVID-19 kapsamında alınacak önlemleri açıklayan bu bilgi notunda,

» Ateş, öksürük, burun akıntısı, solunum sıkıntısı, ishal şikayetlerinden

herhangi biri olan öğrenciler okula bilgi verilerek gönderilmemesi

istenmeli ve doktor muayenesi önerilmelidir.

» Aile içerisinde ateş, öksürük, burun akıntısı, solunum sıkıntısı gibi

COVID-19 belirtileri olan ya da COVID-19 tanısı alan, temaslısı olan kişi

bulunması durumunda okula ivedilikle bilgi verilmesi ve öğrencilerin

okula gönderilmemesi belirtilmelidir.

» Öğrencilerin bırakılması ve alınması sırasında personel ve veliler sosyal

mesafe kurallarına uymalı ve maske takmalıdır.

» Mümkünse her gün aynı velinin öğrenciyi alması ve bırakması sağlanmalıdır.

Mümkünse büyükanne/büyükbaba gibi 65 yaş üstü kişiler veya altta yatan

hastalığı olanlar öğrencileri bırakıp almamalıdır.

» Okula giriş/çıkış saatlerinde öğrenciler veliler tarafından okul dışında teslim

alınıp bırakılmalıdır.

» Okulun giriş ve çıkışlarına öğrencilerin el hijyenini sağlayabilmeleri için el

antiseptiği konulmalıdır.

» Okulda bulunan öğretmen, öğrenci ve diğer çalışanlar maske takmalı ve

maskesi olmayanlar için bina girişinde maske bulundurulmalıdır. Okulda

bulunan kişilerin tümü kuralına uygun maske takmalı, maske nemlendikçe

ya da kirlendikçe değiştirilmelidir. Yeni maske takılırken ve sonrasında el

antiseptiği kullanılmalıdır.

» Sınıflara, koridorlara, giriş ve çıkışa yakın alanlara el antiseptikleri

yerleştirilmelidir. El antiseptiğinin bulunduğu alanlar öğretmenler tarafından

kontrol edilmelidir. Yutma riski nedeniyle küçük öğrenciler el antiseptiği

kullanırken mutlaka denetlenmelidir.

» Öğretmen, öğrenci ve diğer çalışanlar el hijyenini öğrenmeli ve uygulamalıdır.

Eller en az 20 saniye boyunca sabun ve suyla yıkanmalıdır. Eller gözle

görülür derecede kirli değilse, sabun ve su hazır bulunmuyorsa, alkol bazlı

el antiseptiği kullanılabilir.

» Anasınıfındaki öğrencilere el yıkama sırasında yardım edilmeli, yardım

edildikten sonra tekrar eller yıkanmalıdır.

» Lavaboların yakınına el yıkama adımlarını açıklayan posterler

yerleştirilmelidir.

COVID-19 | SALGIN YÖNETİMİ VE ÇALIŞMA REHBERİ 397

» Çalışanların kullandığı kişisel koruyucu ekipmanlar evsel atığa atılmalıdır.

Okullarda COVID-19 şüpheli kişi bulunduğunda bu kişilere ait atıklar çift

poşetlenerek evsel atıklara atılır.

» Sık dokunulan kapı kolları, merdiven korkulukları, elektrik düğmeleri gibi

yüzeylerin temizliği ve dezenfeksiyonu sık sık yapılmalıdır.

» Okullara salgın döneminde mümkünse ziyaretçi kabul edilmemelidir.

» Okullarda sınıf ve odalar pencereler açılarak düzenli bir şekilde sık sık

havalandırılmalıdır. Havalandırmada doğal havalandırma tercih edilmelidir.

Klima olması durumunda ise Sağlık Bakanlığı tarafından yayımlanan

"COVID-19 Kapsamında Klima/İklimlendirme Sistemlerinde Alınacak

Önlemler"e uyulmalıdır.

» COVID-19 bulaşma riskini artıracağından salgın döneminde zorunlu olmayan

toplu etkinlikler yapılmamalıdır. Yapılması gerekli görülen etkinliklerin açık

alanda yapılması tercih edilmelidir. Etkinliklerde maske takılmalı, sosyal

mesafe kurallarına uyulmalıdır.

» Okullarda öğretmen, yönetici, personel toplantıları gibi idari toplantılar

temastan kaçınmak amacıyla mümkün oldukça telekonferans yöntemiyle

yapılmalıdır. Bunun sağlanamadığı durumlarda Sağlık Bakanlığı tarafından

yayımlanan "Kurum İçi Düşük Katılımlı Toplantılarda Alınması Gereken

Önlemler"e uyulmalıdır.

» Hem öğrenciler hem de personel arasındaki okula devamsızlıklar takip

edilmeli, devamsızlıklardaki artışlar İl/ilçe sağlık müdürlüğü/toplum sağlığı

merkezlerine bildirilmelidir.

» Öğrenci ve personelin salgın döneminde ruh sağlığı / psikososyal destek

ihtiyaçları için okullarda bulunan PDR (Psikolojik Danışma Rehberlik)

Birimleri Sağlık Bakanlığının bu konudaki önerileri doğrultusunda hareket

etmelidir.

78.2. Okullarda Öğrenciler, Öğretmenler ve Diğer Çalışanlara Yönelik

Alınması Gereken Önlemler

» Öğretmenler ve diğer çalışanların COVID-19'un bulaşma yolları ve korunma

önlemleri hususunda bilgilenmesi sağlanmalıdır.

» Okulun ilk haftasındaki başlangıç derslerinde öğrencilere COVID-19'un

bulaşma yolları ve korunma önlemleri hakkında bilgi verilmelidir.

» Ateş, öksürük, burun akıntısı, solunum sıkıntısı belirtileri olan / gelişen,

398 T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI

COVID-19 tanısı alan veya temaslısı olan öğretmen, öğrenci ya da çalışanlar

tıbbi maske takılarak, COVID-19 yönünden değerlendirilmek üzere sağlık

kurumuna yönlendirilmelidir.

» Okulda iken semptomu başlayan öğrencilerin en kısa sürede ailesi ile

iletişime geçilmeli ve hasta öğrenci ayrı bir yerde izole edilmelidir. Hasta

öğrencilerin yakın temaslısı öğrenci ve personel evlerine gönderilmelidir.

İl/ilçe sağlık müdürlüğüne bildirilmelidir.

» Hasta öğrenci veya personel gönderildikten sonra oda/alan/sınıf

havalandırılmalı, yüzeyler temizlenip dezenfekte edilmelidir.

» Öğrenciler, öğretmenler ve diğer çalışanların tümü kuralına uygun maske

takmalı, maske nemlendikçe ya da kirlendikçe değiştirilmeli, değiştirilmesi

öncesinde ve sonrasında el antiseptiği kullanılmalıdır.

» Öğrenciler ile 1 metreden yakın temas olasılığı olan öğretmen ve

diğer çalışanların tıbbi maskeye ek olarak yüz koruyucu da kullanması

sağlanmalıdır. Yüz koruyucu %70'lik alkol ile silinerek tekrar kullanılabilir.

» Öğrenciler, öğretmenler ve diğer çalışanların el hijyenine dikkat etmesi

sağlanmalıdır. El hijyenini sağlamak için, eller en az 20 saniye boyunca su

ve sabunla yıkanmalı, su ve sabunun olmadığı durumlarda alkol bazlı el

antiseptiği kullanılmalıdır. Antiseptik içeren sabun kullanmaya gerek yoktur,

normal sabun yeterlidir.

» Eldiven kullanımı el temizliği yerine geçmez. Yapılan iş, eldiven

kullanımını gerektirmiyorsa, COVID-19'dan korunmak amacıyla eldiven

kullanılmamalıdır.

» Öğrenciler, öğretmenler ve diğer çalışanların dinlenme alanlarında en az 1

metrelik sosyal mesafeyi korumalı ve maske takmayı sürdürmelidir.

» Öğretmen ve çalışanların dinlenme alanlarında en az 1 metrelik sosyal

mesafeyi korumalı ve maske takmayı sürdürmelidir.

78.3. Güvenlik Görevlilerini Korumaya Yönelik Önlemler

» Bir metreden uzak temas (Düşük riskli çalışma alanı)

» Güvenlik görevlilerinin yüz yüze temas olasılığını azaltmak için camlı

kabinlerde bulunmaları önerilir. Böyle bir imkan yoksa, kuruma giriş

yapanlarla güvenlik görevlileri arasında en az 1 metre mesafeyi

sağlayacak şekilde düzenleme yapılmalıdır. 1 metreden uzak

durulacaksa sadece tıbbi maske yeterlidir.

COVID-19 | SALGIN YÖNETİMİ VE ÇALIŞMA REHBERİ 399

» Bir metreden yakın temas (Orta riskli çalışma alanı)

» Üst araması yapılacaksa 1 metreden yakın temas olasılığı vardır.

Aşağıdaki kişisel koruyucu ekipmanları kullanması sağlanmalıdır.

» Tıbbi maskeye ek olarak gözlük/yüz koruyucu da kullanılmalıdır. Bu

ekipmanlar kişiye özeldir.

» Vücut salgılarıyla gözle görülür bir kirlenme olasılığı yoksa eldiven

kullanılmamalıdır. El hijyeni sağlanmalıdır.

» Kişisel koruyucu ekipmanın uygun kullanımı konusunda eğitim

verilmelidir. Önce maske sonra gözlük/yüz koruyucu takılır,

çıkarılırken önce gözlük/ yüz koruyucu ve en son maske çıkarılır.

» Yukarıda kullanılması gerektiği belirtilen ekipmanlar, görevlinin aktif

olarak görevini yaptığı süre boyunca kesintisiz olarak kullanılmalıdır.

Maskeler nemlendikçe ve kirlendikçe yenileri ile değiştirilmelidir.

» Kişisel koruyucu ekipmanların giyilmesi ve çıkartılması sonrasında

her seferinde uygun el hijyeni sağlanmalıdır. Eller en az 20 saniye su

ve sabunla yıkanmalı veya el antiseptiği kullanılmalıdır.

» Görevlinin dinlenmek üzere yerinden ayrılması halinde (çay, yemek

vb.) kullanılan maske ve varsa eldiven çıkartılmalı ve uygun şekilde çift

poşetlenerek atılmalıdır. Gözlük/yüz koruyucu bir sonraki kullanıma hazırlık

için %70'lik alkolle temizlenmelidir.

» Görev yerine dönülürken yeni maske ve eldiven kullanılmalıdır.

78.4. Eğitim Alanları ve Sürecinde Alınması Gereken Önlemler

» Dersler sırasında öğretmen ile öğrenciler arasında en az 1 metre mesafe

olacak şekilde oturma düzeni oluşturulmalı ve maske takılmalıdır.

» Sınıflarda oturma düzeni yüz yüze gelecek şekilde karşılıklı olmamalı,

çapraz oturma olmalıdır.

» Temaslı takibi için sınıflarda aynı öğrencinin aynı yerde oturmaları

sağlanmalıdır.

» Dersler mümkün olan en az kişi sayısı ile yapılmalı, birkaç sınıfın bir araya

gelmesi ile ortak yapılan derslerde oturma düzeni sosyal mesafe en az 1

metre olacak şekilde olmalıdır.

» Damlacık oluşturması nedeniyle sınıf içinde yüksek sesle yapılan aktiviteler

yapılmamalıdır.

400 T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI

» Kitap, kalem vb. eğitim malzemeleri kişiye özel olmalı, öğrenciler arası

malzeme alışverişi yapılmamalıdır.

» Öğrenciler gün boyu aynı sınıflarda ders görmeli, sınıf değişikliği

yapılmamalıdır. Değişiklik zorunlu ise sınıfların her kullanım sonrası

havalandırılıp temizlik ve dezenfeksiyonu yapılmalıdır.

» Öğrencilerin günlük grup etkinliklerinde hep aynı grup ile etkinliğin yapılması

sağlanmalıdır. Sanat, müzik, beden eğitimi gibi derslerde grupların birbirine

karışması önlenmelidir.

» Öğrencilerin toplu halde bir arada bulunmalarını önlemek amacıyla ders

araları (teneffüsler) sınıflar sıraya konularak düzenlenmelidir.

» Okullarda toplu olarak kullanılan yerlerin (koridorlar, kantin, spor salonu

vb.) daha az sayıda kişiyle ve dönüşümlü olarak kullanılmasına dikkat

edilmelidir.

» COVID-19 vakası olması durumunda o sınıf/oda boşaltılmalı, 24 saat süreyle

havalandırılmalı ve boş tutulması sağlanmalıdır. Bunun sonrasında temizliği

yapılmalıdır.

» COVID-19 vakasının, oda temizliğini yapacak kişi tıbbi maske, forma ya

da tek kullanımlık önlük, yüz koruyucu ve eldiven kullanmalıdır; temizlik

görevlisi ellerini yıkadıktan sonra eldiven giymeli ve temizliği eldivenli

ellerle yapmalıdır.

78.5. Asansörlerde Alınması Gereken Önlemler

» Asansörlerin kullanımı sınırlandırılmalıdır.

» Kapasitesinin üçte biri sayıda kişinin binmesine izin verilmeli ve bu sayı

asansör girişinde belirtilmelidir.

» Asansör içerisinde sosyal mesafeyi korumak amacıyla kişilerin durması

gereken alanlar, aralarında en az 1 metre mesafe olacak şekilde yer

işaretleriyle belirlenmelidir.

78.6. Okul Spor Salonlarında Alınması Gereken Önlemler

Spor salonunda ve varsa havuzda maske kullanımı, hijyen ve sosyal mesafenin

korunması ile ilgili tedbirlere uyulmalıdır. Bu alanlarda Sağlık Bakanlığı tarafından

yayımlanan "COVID-19 Kapsamında Spor Salonları ve Spor Merkezlerinde

Alınması Gereken Önlemler" ile havuz olması durumunda "Site Havuzlarında

Alınması Gereken Önlemler" ile "Hamam, Sauna, Buhar Odaları İle Kapalı Havuz Ve

Jakuzilerde Alınması Gereken Önlemler"in ilgili bölümlerine uyulmalıdır.

COVID-19 | SALGIN YÖNETİMİ VE ÇALIŞMA REHBERİ 401

78.7. Okul Kütüphanesinde Alınması Gereken Önlemler

Kütüphanede maske kullanımı, el hijyeni ve sosyal mesafenin korunması ile

ilgili tedbirlere uyulmalıdır Bu alanlarda Sağlık Bakanlığı tarafından yayımlanan

"Kütüphanelerde Alınması Gereken Önlemler"e uyulmalıdır.

78.8. Okul Kantininde Alınması Gereken Önlemler

Kurum bünyesinde bulunması halinde kantin, büfe vb. yerlerde maske kullanımı,

hijyen ve sosyal mesafenin korunması ile ilgili tedbirlere uyulmalı, buralarda tek

kullanımlık bardak, tabak vb. malzemeler kullanılmalıdır. Bu hizmetlerin sunumu

sırasında Sağlık Bakanlığı tarafından yayımlanan "COVID-19 Kapsamında Büfe,

Kantın ve Bayilerde Alınması Gereken Önlemler"e uyulmalıdır.

78.9. Okul Mağazasında Alınması Gereken Önlemler

Kurum bünyesinde bulunması halinde giysi, kitap ve kırtasiye malzemesinin

satışının yapıldığı okul mağazasında hijyen ve sosyal mesafenin korunması ile ilgili

tedbirlere uyulmalıdır. Satışlar mümkün olduğunca telefon ve internet üzerinden

karşılanacak hale getirilmelidir. Mağaza satışında temassız ödeme tercih edilmeli

veya temaslı ödemelerde her kullanım öncesi alkol bazlı el antiseptiği ile el

hijyeni sağlandığından emin olunmalıdır. Bu hizmetlerin sunumu sırasında Sağlık

Bakanlığı tarafından yayımlanan "Konfeksiyon, Giyim Mağazaları ve Tuhafiyelerde

Alınması Gereken Önlemler" ile "Kitap ve Kırtasiye Mağazalarında Alınması Gereken

Önlemler"deki ilgili bölümlere uyulmalıdır.

78.10. Çalışanların Ofislerinde Alınması Gereken Önlemler

Kurum bünyesinde bulunan ofisler ve buradaki hizmetlerin sunumu sırasında Sağlık

Bakanlığı tarafından yayımlanan "COVID-19 Kapsamında Ofis ve Büro Sisteminde

Faaliyet Gösteren Tüm İşletmelerde Alınması Gereken Önlemler"e uyulmalıdır.

78.11. Yemekhanede Alınması Gereken Önlemler

» Yemekhane girişlerine el antiseptiği konulmalıdır.

» Öğrencilerin yemekten önce ve hemen sonra ellerini yıkaması sağlanmalıdır.

» Yemekhanede masalar ve sandalyeler arası mesafe en az 1 metre olacak

şekilde düzenleme yapılmalıdır.

» Temaslı takibinin kolay yapılabilmesi için; yemek saatleri gruplara göre

belirlenmeli ve mümkün ise aynı kişilerin aynı masada yemek yemeleri

sağlanmalıdır. Çay içme molalarında da benzer kurallara dikkat edilmelidir.

402 T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI

» Yemek öncesinde ve sonrasında ellerin bol su ve sabun ile en az 20

saniye boyunca yıkanması ve tek kullanımlık havlu ile ellerin kurulanması

gibi kişisel hijyen kurallarının uygulanmasına imkan veren düzenlemeler

yapılmalıdır.

» Bardak ve tabak gibi ortak kullanılan eşyalar her kullanım sonrasında su

ve deterjanla yıkanmalı ve sonraki kullanımına kadar temiz bir ortamda

saklanmalıdır.

» Baharat, kürdan, tuz vb. malzemelerin tek kullanımlık olacak şekilde

sunulması sağlanmalıdır. Masalarda açıkta baharat, kürdan, tuz, ekmek

bulundurulmamalıdır.

» Yemekhane görevlileri kişisel hijyen kurallarına uygun davranmalı ve

maske takmalıdır. Yemekhane görevlileri tıbbi maske takmalıdır. Eldiven

kullanmamalı ancak sık el hijyeni sağlanmalıdır.

» Masada yeme ve içme dışında maske takılmalıdır.

» Açık büfe yemek servisi kullanılmamalıdır.

» Yiyecek hazırlamada kullanılan lavabolar başka hiçbir amaçla

kullanılmamalıdır.

» Yemekler okul bünyesinde hazırlanıyorsa Sağlık Bakanlığı tarafından

yayımlanan "COVID-19 Kapsamında Restoran, Lokanta, Kafe Pastane,

Börekçi, Tatlıcı Ve İçerisinde Yeme-İçme Hizmeti Sunan İşletmelerde

Alınması Gereken Önlemler"e uyulmalıdır.

78.12. Servislerde Alınması Gereken Önlemler

» Servis şoförleri işveren tarafından COVID -19 hakkında bilgilendirilmelidir.

Servis şoförleri, kişisel hijyen kurallarına uygun şekilde hareket etmeli ve

aracın içinde mutlaka tıbbi maske kullanmalıdır

» Araç içine COVID-19 ile ilgili uyulması gereken kurallar görünür bir şekilde

asılmalı ve şoför ve yolcuların bu kurallara uyması sağlanmalıdır.

» Araçlarda giriş kapısının yanına el antiseptiği konulmalıdır.

» Servisle ulaşımı sağlayan öğrenci, öğretmen ve çalışanların maske takması

ve her gün aynı yere oturması sağlanmalıdır.

» Servislerde Sağlık Bakanlığı "COVID-19 Kapsamında Personel Servis

Araçlarıyla İlgili Alınması Gereken Önlemler"e uyulmalıdır.

COVID-19 | SALGIN YÖNETİMİ VE ÇALIŞMA REHBERİ 403

78.13. Yatakhanelerde Alınması Gereken Önlemler

» COVID-19 kapsamında yurt yatakhanelerinde kalacak öğrenci sayısı

yeniden gözden geçirilmeli ve mümkün olan en az öğrenci ile hizmet

vermeye devam etmelidir.

» Mümkün olduğu sürece öğrencilerin oda değişikliğine izin verilmemelidir.

» Yatakhanelerde sosyal mesafenin korunmasını sağlayacak şekilde eşyaların

düzenlenmesi yapılmalıdır.

» Yatakhane girişlerine el antiseptiği konulmalıdır.

» Yatakhanelerde sosyal mesafe ve hijyen kuralları göz önünde

bulundurulmalıdır.

» Yatakhanelerde yatak ya da ranzalar en az 1 metre aralıklarla seyreltilerek

yerleştirilmelidir.

» Yatak ya da ranzaların yan yana olanlarının bir baş bir ayakucu şeklinde

konumlandırılmalı, ranzada alt ve üst yatışlarda bir baş bir ayakucu şeklinde

düzenlenmelidir

» Yatakhaneler yeterli ve düzenli şekilde havalandırılmalı; sık sık pencereler

açılmalıdır.

» Odalarda kalan öğrenci sayısına göre yeterli sayıda tuvalet/banyo olanağı

sağlanmalıdır.

» Duş yerleri ve tuvaletlerde sosyal mesafe kuralına dikkat edilmelidir.

» Duş bataryası, musluk, sabunluk vb. elle kullanım yerine sensörlü olanların

kullanımı teşvik edilmelidir.

» Duş ve tuvaletler sık aralıklarla mümkünse her kullanımdan sonra

dezenfekte edilecek şekilde planlama yapılmalıdır.

» Tuvalet ve lavabolarda su, sıvı sabun, tuvalet kâğıdı, kâğıt havlu ve çöp

kutusu bulundurulmalıdır.

» Duş, kabin ve tuvaletler kapı ve pencereleri açılarak sık havalandırılmalıdır.

» Öğrenci odalarında, aynı odada kalan öğrenciler dışında kişilerin

bulunmasına izin verilmemelidir.

» Yatakhanede gıda maddesi bulundurulmamalı ve tüketilmemelidir.

» Özellikle eller ile sık dokunulan yüzeylerin (kapı ve dolap aydınlatma

sistemleri gibi sık dokunulan düğmeler, telefon ahizesi, TV kumandası) ve

ortak kullanım alanlarındaki tuvalet ve lavaboların temizliği günde en az iki

kez yapılmalıdır.

404 T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI

78.14. Okul Mescitlerinde Alınması Gereken Önlemler

» Mescit içerisinde 4 metrekareye 1 kişi düşecek şekilde planlama yapılmalıdır.

» Mescit girişinde el antiseptiği bulundurulmalıdır.

» Mescide girerken ve namaz esnasında da maske takılmaya devam

edilmelidir.

» Abdest alırken ve namaz kılarken sosyal mesafeye (en az 1 metre)

uyulmalıdır.

» Mescit içerisindeki Kur'an-ı Kerim dahil diğer kitaplar kilitli dolaplarda

bulundurulmalı, ortak kullanımı önlenmelidir.

» Ortak kullanımda olan tespih, takke, rahle vb. kaldırılmalıdır.

» Seccadeler ve tespihler kişiye özel olmalıdır.

» Mescit en az günde bir defa temizlenmeli ve sık sık havalandırılmalıdır.

» Mescitte bulunan halılar su ve deterjanla temizlenmeli, mescit ve abdest

alınan yerlerin temizliğine dikkat edilmelidir. Mescit sık sık havalandırılmalıdır.

Abdest alınan yerlerde tek kullanımlık kâğıt havlu kullanılmalıdır.

78.15. Ortam Temizliği, Dezenfeksiyonu ve Havalandırması

» Binalardaki her türlü eşya, araç ve gerecin, özellikle sık dokunulan yüzeylerin

(kapı kolları, telefon ahizeleri, masa yüzeyleri, musluk ve batarya başlıkları

gibi) temizliğine dikkat edilmelidir. Bu amaçla, su ve deterjanla temizlik

sonrası dezenfeksiyon için 1/100 sulandırılmış (5 litre suya yarım küçük çay

bardağı) çamaşır suyu (Sodyum hipoklorit Cas No: 768152-9) kullanılabilir.

Klor bileşiklerinin uygun olmadığı bilgisayar klavyeleri, telefon ve diğer

cihaz yüzeyleri %70'lik alkolle silinerek dezenfeksiyon sağlanmalıdır.

» Yüzey temizliği ve dezenfeksiyonu için; virüslere etkinliği gösterilmiş etken

maddeleri içeren ve Sağlık Bakanlığı tarafından verilen 'Biyosidal Ürün

Ruhsatı' bulunan yüzey dezenfektanları kullanılabilir.

» http://cbs.cevresaglik.gov.tr/cevresaglik/Biyosidal/Dezenfektan.aspx

» Halı, koltuk gibi yüzeyler su ve deterjanla silinebilir veya toz kaldırmayacak

özelliğe sahip makineler ile yıkanabilir. Bu amaçla sıcak buhar da

uygulanabilir.

» Temizlik bezleri kullanım alanına göre ayrılmalı ve her kullanım sonrası

uygun şekilde temizlenmelidir. Yıkanabilen, tekrar kullanılan temizlik

malzemelerinin en az 60 oC'da yıkanması önerilir. Paspas başlıkları su

COVID-19 | SALGIN YÖNETİMİ VE ÇALIŞMA REHBERİ 405

içerisinde bekletilmemelidir.

» Okuldaki sınıf, salon, yemekhane, yatakhane ve diğer tüm odaların kapı ve

pencereleri açılarak sık havalandırılması sağlanmalıdır.

» Merkezi havalandırma sistemleri bulunan okullarda ortamın havalandırması

doğal hava sirkülasyonunu sağlayacak şekilde düzenlenmeli, havalandırma

sistemlerinin bakımı ve filtre değişimleri üretici firma önerileri doğrultusunda

yapılmalıdır. Klimalar ve vantilatör kullanılmamalıdır. Sağlık Bakanlığı

tarafından yayımlanan "COVID-19 Kapsamında Klima/İklimlendirme

Sistemlerinde Alınacak Önlemler"e uyulmalıdır.

» Tuvaletlere el yıkama ile ilgili afişler asılmalıdır.

» Tuvaletlere tek kullanımlık kâğıt havlu ve tuvalet kağıdı konulmalıdır. Hava

ile el kurutma cihazları çalıştırılmamalıdır.

» Tuvaletlerde sıvı sabun bulundurulmalı ve devamlılığı sağlanmalıdır.

Antiseptik içeren sabuna gerek yoktur.

» Tuvaletlerdeki bataryalar ve sabunluklar mümkünse fotoselli olmalıdır.

» Tuvalet dezenfeksiyonu için 1/10 sulandırılmış çamaşır suyu (Sodyum

hipoklorit Cas No: 7681-52-9) kullanılmalıdır.

» Temizlik yapan personelin tıbbi maske ve eldiven kullanması sağlanmalıdır.

Temizlik sonrasında personel maske ve eldivenlerini çıkarıp çöp kutusuna

atmalı, ellerini en az 20 saniye boyunca su ve sabunla yıkamalı, sabun ve

suyun olmadığı durumlarda alkol bazlı el antiseptiği kullanmalıdır.

406 T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI

EK.1

BİLGİLENDİRME FORMU VE TAAHHÜTNAME

Çocuğumun ateş, öksürük, burun akıntısı, solunum sıkıntısı, ishal şikayeti olması

durumu ile aile içerisinde solunum yolu şikayetleri gelişen veya solunum yolu

enfeksiyonu hikayesi ile hastane yatışı yapılan kişi varlığında ya da COVID-19 tanısı

alan kişi bulunması durumunda çocuğumu kuruma getirmemem ve bu durumu

okula bildirmem gerektiği konusunda bilgilendirildim.

Yukarıda belirtilen durumlarda çocuğumu okula getirmeyeceğimi ve getirmeme

sebebimi okul yönetimine bildirmeyi kabul ve taahhüt ederim. .../... / 20...

Taahhüt eden: Okul Yetkilisi:

Veli/vasinin adı soyadı: Adı soyadı:

İmzası: Görevi:

Öğrencinin adı-soyadı: İmzası:

COVID-19 | SALGIN YÖNETİMİ VE ÇALIŞMA REHBERİ 407

79. COVID-19 KAPSAMINDA OKUL PANSİYONLARINDA

ALINMASI GEREKEN TEDBİRLER

Dünyada hızla yayılan COVID-19 salgını nedeniyle ülkemizde alınan tedbirler

kapsamında, gelişen yeni durumlar göz önünde bulundurularak herhangi bir

mağduriyet yaşanmaması için yatılılık hizmetlerinin yürütülmesine ilişkin tedbirler

aşağıda belirtilmiştir:

79.1. Genel Önlemler

» Pansiyonda alınan tedbirlere ilişkin takip ve koordinasyondan sorumlu

müdür yardımcısı görevlendirilmesi yapılmalıdır.

» Pansiyonlu okullarda barınan yöneticiye, belleticiye, nöbetçi belleticiye,

yardımcı personele ve öğrenciye yönelik bulaşıcı hastalıklar, bulaşıcı

hastalıklardan korunma yolları ve hijyen konularında eğitim verilmelidir.

» Pansiyonda çalışan yardımcı personelin hijyen sertifikası alması

sağlanmalıdır.

» Gıda ürünleri ve hijyeni, satın alma, mal kabul, depo mutfak, gıda hazırlanması

ve sunumunda bulunan tüm görevliler alınan önlemler ve süreç konusunda

periyodik olarak bilgilendirilmelidir.

» Okul yönetimi tarafından belirlenen aralıklarla belletmenin, pansiyonda

çalışan diğer görevliler ve öğrencilerin ateş durumları ölçülerek kayıt altına

alınmalıdır.

» Pansiyonlara ziyaretçi kabul edilmemelidir.

» Kullanılan maske ve eldivenlerin atılması için atık kutuları bulundurulmalıdır.

» Pansiyonda klima ya da havalandırma sistemi bulunması halinde filtreler

düzenli olarak değiştirilmelidir. Odalarda bulunan klimaların üretici talimatları

doğrultusunda düzenli bakım ve onarımlarının yapılması sağlanmalıdır.

» Yürütülen çalışmalar düzenli olarak kayıt altına alınmalı, periyodik izleme

formları ve kontrol listeleri hazırlanmalıdır. (COVID-19 salgını kapsamında

günlük yapılacak işlemlerin yapılıp-yapılmadığına dair her gün, müdür

yardımcısı tarafından gerekli incelemelerin yapılması ve oluşturulacak

forma işlenmesi sağlanmalıdır.)

» Ortak kullanım alanlarında ve pansiyon girişinde Sağlık Bakanlığı onaylı

alkol bazlı el antiseptiği veya dezenfektan bulundurulmalıdır.

» Hijyenik malzeme, koruyucu ekipman ve maske zorunlu olarak

kullanılmalıdır.

408 T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI

» Elle temas edilen alanların daha sık aralıklarla dezenfeksiyonu sağlanmalıdır.

» Eller en az 20 saniye boyunca sık aralıklarla yıkanmalı.

» Özellikle eller ile sık dokunulan yüzeyler; kapı kolları, bataryalar, tırabzanlar,

sık dokunulan düğmeler, telefon ahizesi, televizyon ve klima kumandası,

ortak kullanım alanlarındaki tuvalet ve lavabo temizliğine azami özen

gösterilmelidir.

» Özellikle eller ile sık dokunulan yüzeyler; kapı kolları, bataryalar,

tırabzanlar, sık dokunulan düğmeler, telefon ahizesi, televizyon ve klima

kumandası, ortak kullanım alanlarındaki tuvalet ve lavabo temizliğine özen

gösterilmelidir.

» Merkezi havalandırma sistemleri bulunan pansiyonların havalandırması

temiz hava dolaşımını sağlayacak şekilde düzenlenmeli ve kapı ve

pencereleri sık sık açarak doğal havalandırma yapılmalıdır.

» Pansiyon giriş holünde veya dış cephesinde, öğrenci ile personelin

kolayca görebileceği genel kullanım alanlarında, pansiyonda uygulanan

ve uyulması gereken COVID-19 tedbirleri ve kurallarının yer aldığı panolar

düzenlenmelidir.

79.2. Giriş Çıkışlara Yönelik Önlemler

» Virüs riskini henüz bina içerisine girmeden engellemek amacıyla pansiyona

giriş kapılarında barınan öğrenci, görev yapan (aşçı, sağlıkçı, güvenlik

görevlisi ve yardımcı personelin) ve yönetici konumunda çalışan personelin

ateş ölçümü yapılmalıdır.

» Giriş-çıkış kapılarına, yemekhane, etüt odalarına, oda girişlerine ve

koridorlara dezenfektan konulmalıdır.

» Kurye, kargo görevlisi vb. kişiler pansiyona alınmamalı, teslimatlar dış

kapıda yapılmalıdır.

» Girişlere hijyen paspası konulmalıdır.

79.3.Yemek Hizmetlerine Yönelik Önlemler

» Yemek salonları, giriş alanı ve holü, ilave salonlar gibi genel alan kullanımları

ve açık alanlar dâhil yemekhanenin tamamı sosyal mesafe planına uygun

olarak düzenlenmelidir.

» Pansiyonun içinde veya dışarısında sıra oluşabilecek her yerde (lavabo

önleri vb.) 1,5 metre ara ile sosyal mesafe işaretlemeleri yapılmalıdır.

COVID-19 | SALGIN YÖNETİMİ VE ÇALIŞMA REHBERİ 409

» Kahvaltı büfeleri ve açık büfeler yerine öğrencilere özel tabaklar hazırlanmalı

ve yemek ihtiyacı için yemekhane alanlarında paketlenmiş yiyecek

seçenekleri sunulmalıdır.

» Yemekhanede açık büfe uygulamasının el teması riski olan riskli bir

uygulama olduğu unutulmamalıdır. Açık büfe uygulaması yapılacaksa

servisin çalışanlar tarafından yapılması sağlanmalıdır.

» Yemek servisi verilen masalar arası mesafe her yönden 1,5 metre, yan yana

sandalyeler arası 60 cm olacak şekilde düzenlenmelidir.

» Karşılıklı oturmada masa eni 70 cm'den küçük masalarda çapraz oturma

düzeni uygulanmalı veya karşılıklı oturma mesafesinin arttırılması amacıyla

iki masa birleştirilerek kullanılmalıdır.

» Servis personeli, servis esnasında mesafe kurallarını korumaya ve temastan

kaçınmaya özen göstermelidir.

» Yemekhane ve mutfak çalışanlarının el temizliğine dikkat edilmelidir.

Koruyucu ekipman kullanılmalıdır.

» Bardak ve tabak gibi ortak kullanılan eşyalar her kullanım sonrasında su

ve deterjanla yıkanmalı, temiz bir ortamda saklanmalıdır. Mümkünse tek

kullanımlık bardak ve tabak kullanılmalıdır.

» Çay/kahve makinesi, su sebilleri, içecek makinesi gibi araçlar kaldırılmalı

veya servis elemanı aracılığıyla servis yapılmalıdır.

» Tek kullanımlık şeker, tuz, baharat, peçete kullanılmalıdır.

» Mutfakta, personelin uyması gereken kurallar ve iyi hijyen uygulamaları ile

ilgili görsel/yazılı bilgilendirme yapılmalıdır.

» Mutfak araç-gereçleri her kullanım sonrasında uygun temizlik

malzemeleriyle yıkanmalı, temiz bir ortamda saklanmalıdır. Ayrıca yapılan

tüm dezenfeksiyon işlemleri ile kullanılan malzemeler kayıt altına alınmalıdır.

» Gıda güvenliği ve mutfak hijyeni uygulamalarının Pansiyonlu Okullar İçin

Beslenme Hizmetleri Rehberi, ilgili mevzuat ve yönetmeliklere uygun

yapılması sağlanmalıdır.

» Gıda üretim alanına ham madde ve ürün sevklerinde ve mutfak alanında

hijyen bariyerleri, sterilizasyon cihazları, el ve vücut hijyeni için gerekli alet

ve ekipman bulundurulmalıdır.

» Mutfak ve pişirme alanlarına görevli olmayan personel girmemelidir.

410 T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI

79.4. Barınma ve Etüt Hizmetlerine Yönelik Önlemler

» Etüt odalarında sosyal mesafe uygulanarak çalışma masaları

yerleştirilmelidir.

» Etüt odasındaki çalışma masalarına mümkünse pleksiglas malzeme ile

şeffaf ayraçlar konularak korunma sağlanmalıdır.

» Pansiyonlarda mümkün olduğu ölçüde tek kişilik odalarda kalmaları

sağlanmalı, sağlanamıyorsa yataklar arasında en az 1 metre mesafe

bırakılmalıdır.

» Öğrenci odaları her gün, öğrenciler okula gittikten sonra temizlik görevlileri

tarafından en az 2 (iki) saat boyunca havalandırılmalı. Personel, eldiven,

maske ve koruyucu ekipman kullanmak şartıyla gerekli dezenfeksiyon

işlemi yapmalıdır.

» Oda temizliğini yapacak kişi ellerini yıkadıktan sonra eldiven giymeli ve

temizliği öyle yapmalı. Her oda temizliğinden sonra eldiven çıkartılmalı

eller uygun şekilde yıkanmalı ve bir sonraki oda temizliğinden önce yeni

eldiven kullanılmalıdır.

» Öğrenci yatakhanelerindeki çarşaf, nevresim, yastık kılıfı ve battaniyeler her

hafta değiştirilmelidir. Tekstil ürünleri ise 60-90 oC'de deterjan ile çamaşır

makinesinde yıkanmalıdır.

» Islak zeminlerin dezenfeksiyonunun periyodik sıklığı arttırılmalıdır.

Bu alanların temizliği için su ve deterjan ile temizlik yapıldıktan sonra

sulandırılmış çamaşır suyu ve klor tablet kullanılmalıdır.

» Zemine kilim, halı, örtü gibi toz tutucu malzemelerin serilmemelidir.

» Yatakhaneler ve etüt salonları doğal havalandırma yoluyla sık sık

havalandırılmalıdır.

» Yatakhane ve etüt salonlarının temizliği uygun temizlik malzemeleriyle

yapılmalı ve kayıt altına alınmalıdır.

» Pansiyonda kalan her öğrenci kişisel eşyalarını sadece kendisinin

kullanmalıdır.

79.5. Personele Yönelik Önlemler

» Birlikte yaşadığı kişilerin COVID-19 açısından izlenebilmesi için personelden

periyodik bilgi alınmalıdır.

» Personel girişinde temassız ateş ölçümü yapılmalı ve el antiseptiği

COVID-19 | SALGIN YÖNETİMİ VE ÇALIŞMA REHBERİ 411

bulundurulmalıdır.

» Personele, çalışma yerine, öğrenciler ve ortam ile temasına uygun kişisel

koruyucu ekipman (tıbbi maske, yüz koruyucu gibi) ile el antiseptiği sağlanır

ve kullanımı izlenmelidir. Bütün personel ağız ve burnu kapatacak şekilde

tıbbi maske kullanmak zorundadır. Maskeler gün içinde nemlendikçe

mutlaka değiştirilmelidir.

» Personel kıyafetlerinin günlük temizliği ve hijyeni sağlanmalıdır.

» Personelin lavabo, ortak yemek yeme ve dinlenme alanları sosyal mesafe

koşullarına uygun olarak düzenlenmeli, bu konuda gerekirse yer işaretleri,

şerit, bariyer gibi düzenlemeler yapılmalıdır. Bu alanların temizliği ve

kurallara uygun şekilde dezenfeksiyonu düzenli olarak sağlanmalıdır.

» Mal tedariki veya başka sebeplerle (tamir, bakım vb.) pansiyona geçici olarak

kabul edilen kişilerin temasının asgari düzeyde tutulmasına yönelik kurallar

belirlenerek uygulanması izlenmelidir. Ayrıca, bu kişilerin sosyal mesafe

kuralı korunarak ve koruyucu donanım kullanarak işlemlerini yapmaları

sağlanmalıdır.

» Personelin kurum içinde ve dışında giydikleri kıyafet farklı olmalıdır. Personel

mesai saatleri içinde kuruluş dışına çıkmamalıdır.

79.6. Lavabo ve Tuvaletlerin Temizliğine Yönelik Önlemler

» Tuvalet alanına giriş kapılarının kolları uygun temizlik malzemesi ile sık sık

silinmelidir.

» Tuvaletlerin zeminleri, klozetler, pisuarlar, lavabolar, musluk ve batarya

başlıkları, kapı kolları uygun temizlik malzemesi ile sık sık temizlenmeli ve

dezenfeksiyon edilmelidir.

» Tuvalet ve lavaboların temizlik saatleri kayıt edilmeli ve temizlik saatleri

görünür şekilde asılmalıdır. Devamlı sıvı sabun, tuvalet kâğıdı ve kâğıt havlu

bulundurulmalıdır.

» Temizlik yapan personel kişisel koruyucu ekipman kullanmalı, işlem

sonrası kullanılan malzemeler çöpe atılarak, su ve sabunla en az 20 saniye

el temizliği ve hijyeni sağlanmalıdır.

» Tuvaletlerde el kurutma fanları kapatılarak kullanım dışı bırakılmalı, tek

kullanımlık kâğıt havlular kullanılmalıdır.

» Olası Vaka Durumunda Alınmasında Gereken Önlemler

412 T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI

» Diğer öğrencilerden ivedilikle ayrılıp, maske takılması sağlanarak sağlık

birimine başvurmaları sağlanmalıdır.

» Koronavirüs tanısı kesinleşen hastanın odası 24 saat süreyle havalandırılmalı

ve boş bırakılmalı.

» Kişi ile aynı odayı paylaşanların cerrahi (tıbbi) maske takması sağlanarak

pansiyonda barınan diğer öğrencilerden izale edilmelidir.

» Kişinin başvurduğu sağlık birimi tarafından, İl/İlçe Sağlık Müdürlüğü

Bulaşıcı Hastalıklar Birimine ivedilikle bilgi verilmelidir.

» Temasları saptanarak, temas özelliklerine göre (yakın temaslı, temaslı)

gerekli izlem prosedürleri başlatılmalıdır.

» COVID-19 tanısı kesinleşen hastanın odası 24 saat süreyle havalandırılmalı

ve boş tutulması sağlanmalıdır. Sonrasında detaylı bir şekilde su ve

deterjanla temizlenmeli, bu işlemler sonrasında odaya yeni kişi alınmalıdır.